Page 13 - 22-0320 ebook
P. 13
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๕
รองศาสตราจารย์์ ดร.สำาเนีีย์ง เลื่่�อมใส 5
ม่ลเลอร์์ (Müller, 1881: 50) ให้คัวัามเห็นวั่า อวัทาน มาจัากธาตุุ ทา ( ) หร์่อ โท (do)
ซึ่่�งแป็ลวั่า สะอาด้ บัร์ิสุทธิ� ลงอุป็สร์ร์คั อวั (ava) ร์วัมเป็็น อวัทาน มีคัวัามหมายวั่าการ์กร์ะทำาที�บัร์ิสุทธิ�
การ์กร์ะทำาอันด้ีงาม หร์่อตุำานาน ส่วันชไป็เออร์์ (Speyer, 1909: 3–5) กล่าวัวั่าอวัทานมาจัากธาตุุ
ทา ( ) หร์่อ โท (do) ซึ่่�งมีคัวัามหมายวั่า ตุัด้ แบั่ง แยก ลงอุป็สร์ร์คั อวั (ava) ร์วัมเป็็น อวัทาน แป็ลวั่า
ตุัด้บัางสิ�งหร์่อเล่อกบัางสิ�ง หมายถื่งตุัด้สิ�งที�ไม่ด้ีออกแล้วัเล่อกเฉพาะสิ�งที�ด้ีจันนำาไป็ส้่การ์บัร์ร์ลุผล
สำาเร์็จัที�ส้งส่ง
วัินเทอร์์นิทซึ่์ (Winternitz, 1993: 266) กล่าวัวั่า อวัทาน หมายถื่งการ์กร์ะทำาที�โด้ด้เด้่น
หร์่อการ์กร์ะทำาที�แสด้งคัวัามสามาร์ถื ไวัทยะ (Vaidya, 1958: 9) และโจันส์ (Jones, 1978: 14) กล่าวัวั่า
คั่อการ์กร์ะทำาที�มีช่�อเสียง การ์กร์ะทำาอย่างกล้าหาญ การ์กร์ะทำาที�ป็ร์ะเสร์ิฐ นาร์ีมาน (Nariman,
1923: 45) ให้คัวัามหมายวั่าการ์บัร์ร์ลุผลสำาเร์็จัที�ยิ�งใหญ่ทางศาสนาหร์่อป็ร์ะวััตุิการ์บัร์ร์ลุผลสำาเร์็จั
ที�ยิ�งใหญ่ และอัป็เตุ (Apte, 1993: 59) ให้คัวัามหมายวั่าการ์กร์ะทำาที�บัร์ิสุทธิ� กิจัที�ทำาสำาเร์็จัลุล่วัง
การ์กร์ะทำาที�ยิ�งใหญ่และกล้าหาญ ส่วันสุมาลี ลิ�มป็ร์ะเสร์ิฐ (๒๕๕๐ : ๒๕) ผ้้ศ่กษาลักษณะและ
คัวัามหมายของอวัทานจัากกลุ่มคัำาศัพท์ที�นักไวัยากร์ณ์แสด้งไวั้ได้้จัำาแนกคัวัามหมายของอวัทานตุาม
ร์้ป็ศัพท์ไวั้ ๓ คัวัามหมาย คั่อ (๑) การ์กร์ะทำาที�ยิ�งใหญ่หร์่อการ์กร์ะทำาที�น่ายินด้ี (๒) การ์ตุัด้หร์่อ
การ์เล่อกบัางสิ�ง (๓) การ์กร์ะทำาที�บัร์ิสุทธิ�หร์่อการ์ทำาด้ี
จัากคัวัามเห็นข้างตุ้นเม่�อกล่าวัโด้ยร์วัม มหาวััสตุุอวัทานจั่งหมายถื่งเร์่�องร์าวัเกี�ยวักับัการ์
กร์ะทำาที�ยิ�งใหญ่ หร์่อการ์กร์ะทำาที�ส้งส่งน่ายกย่องอันเกิด้จัากการ์ให้หร์่อการ์เสียสละที�ยิ�งใหญ่ของ
พร์ะพุทธเจั้าและพร์ะสาวักของพร์ะองคั์นั�นเอง
๒. ผู้้้แตุ่งและชื่่วังเวัลาที�แตุ่งคััมภีีร์
คััมภีีร์์มหาวััสตุุอวัทานไม่ป็ร์ากฏิช่�อผ้้แตุ่งและช่วังเวัลาที�แตุ่ง วัินเทอร์์นิทซึ่์ (Winternitz,
1993: 237) อ้างถื่งเน่�อหาในคััมภีีร์์ที�กล่าวัถื่งร์ัศมีร์อบัพร์ะเศียร์ของพร์ะพุทธเจั้าซึ่่�งเป็็นอิทธิพล
ที�ได้้จัากศิลป็ะการ์แกะสลักของชาวัคัันธาร์ะ ได้้สันนิษฐานวั่าคััมภีีร์์น่าจัะแตุ่งข่�นในช่วังก่อนคัร์ิสตุกาล
เพร์าะเร์่�องร์ัศมีร์อบัพร์ะเศียร์นี�จัิตุร์กร์ชาวักร์ีกนำาเข้าไป็เผยแผ่ในอินเด้ีย อีกอย่างหน่�งการ์ที�คััมภีีร์์
กล่าวัถื่งชาวัฮั่ั�น ตุัวัหนังส่อจัีน และนักโหร์าศาสตุร์์โด้ยใช้ศัพท์วั่าโหร์าป็าฐกะก็ทำาให้เช่�อวั่าคััมภีีร์์น่าจัะ
แตุ่งในร์าวัคัร์ิสตุ์ศตุวัร์ร์ษที� ๔ ส่วันร์าฮั่้ลา (Rahula, 1978: 16) กล่าวัวั่าคััมภีีร์์มหาวััสตุุอวัทานมี
ร์่องร์อยที�แสด้งคัวัามร์้้ส่กตุ่อตุ้านพร์าหมณ์อย่างร์ุนแร์ง ลักษณะเช่นนี�น่าเช่�อวั่าคััมภีีร์์แตุ่งข่�นหลังจัาก
ที�มีพร์ะไตุร์ป็ิฎกแล้วั อย่างไร์ก็ตุาม วัินเทอร์์นิทซึ่์ (Winternitz, 1993: 238) ได้้สร์ุป็วั่าแก่นสำาคััญของ