Page 266 - 46-1
P. 266
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๔
258 วงปี่่�พาทย์์บรรเลงทำานอง “ตระ” ในมิิติเพ่�อสื่่�อนัย์การอัญเชิิญ
ด้วย์เหตุผู้ลที�ว�าพรีะพิฆเนศิวรีเปี่็นเทพเจ้้าแห�งการีขจ้ัดอุปี่สรีรีคและความขัดข้องทั�งมวล การีบูช้า
พรีะองค์ก�อนมีนัย์ของการีขอให้บรีรีลุผู้ลแห�งความสำาเรี็จ้ดังปี่รีารีถนา พรีะพิฆเนศิวรีได้รีับพรีจ้าก
เทพเจ้้าหลาย์องค์ เช้�น พระอิศวรปี่รีะทานให้เปี่็นใหญ�เหนือความขัดข้อง เปี่็นเทพเจ้้าแห�งความสำาเรี็จ้
ทั�งปี่วง การีปี่รีะกอบพิธีีให้บูช้าพรีะพิฆเนศิวรีก�อนจ้่งย์�อมนำาไปี่สู�ความปี่รีะสบความสำาเรี็จ้ พระอุมิา
ปี่รีะทานพรีให้เปี่็นเทพผูู้้ย์ิ�งใหญ�เหนือนักพรีตทั�งหลาย์ เปี่็นผูู้้ปี่รีะทานความย์ิ�งใหญ�เหนือธีรีรีมช้าติ
เปี่็นศิูนย์์กลางแห�งพรีทั�งปี่วง มีความเปี่็นอมตะ และเปี่็นเทพเจ้้าแห�งความรีู้ พระลักษมิ่ปี่รีะทานพรี
ให้ว�า ณ ที�แห�งใดที�ปี่รีะช้าช้นทำาการีบวงสรีวงบูช้าพรี้อมด้วย์การีสวดมนตรี์ถ่งพรีะพิฆเนศิวรีแล้ว
ให้ผูู้้กรีะทำาการีนั�นจ้งมีความรีำ�ารีวย์และมีโช้คลาภ พระพรหมิปี่รีะทานพรีให้พรีะพิฆเนศิวรีเปี่็นเทพ
ที�รีู้จ้ักกันทั�วทั�งจ้ักรีวาล เปี่็นเทพที�อย์ู�ในอันดับแรีกของการีทำาหน้าที�ทั�งหลาย์ และได้รีับการีกรีาบไหว้
จ้ากเทวะทั�งหมด พระสื่รัสื่วด่ปี่รีะทานพรีให้พรีะพิฆเนศิวรีมีพลังแห�งความรีู้ทั�งหมด มีความ
สามารีถในการีปี่รีะพันธี์บทโคลงทั�งหมด มีความจ้ำาเปี่็นเลิศิ และเปี่็นเทพผูู้้พิเครีาะห์หย์ั�งเห็นเหตุการีณ์
ทั�งหลาย์เปี่็นอย์�างดีและย์ุติธีรีรีม เปี่็นเทพเจ้้าแห�งสติปี่ัญญา ได้รีับการีกล�าวว�าทรีงความรีอบรีู้ด้าน
ศิิลปี่วิทย์าการีและการีปี่รีะพันธี์ การีปี่รีะกอบพิธีีไหว้ครีูดนตรีีบางตำารีามีบทอัญเช้ิญพรีะพิฆเนศิวรี
และครีูผูู้้อ�านโองการีปี่รีะกอบพิธีีบางท�านเรีีย์กเพลงหน้าพาทย์์ที�มีช้ื�อว�าตรีะพรีะพิฆเนศิวรีด้วย์
สำาหรีับเพลงตรีะพรีะพิฆเนศิวรีนี�ผูู้้ปี่รีะพันธี์ทำานองคือนาย์ทองดี ชู้สัตย์์ ศิิลปี่ินดนตรีีสำานักพาทย์โกศิล
พระอินทร์
ตรีะมัฆวานเปี่็นเพลงหน้าพาทย์์ปี่รีะจ้ำาองค์พรีะอินทรี์ ทำานองเพลงใช้้บรีรีเลงอัญเช้ิญ
พรีะอินทรี์ให้มาสู�มณฑลพิธีีไหว้ครีู เพลงนี�มีไม้เดิน ๔ ไม้ ไม้ลา ๔ ไม้ ออกด้วย์เพลงรีัวลาเดีย์ว นาย์ทองดี
ชู้สัตย์์ ศิิลปี่ินดนตรีีสำานักพาทย์โกศิลเปี่็นผูู้้ปี่รีะพันธี์ นอกจ้ากใช้้บรีรีเลงในพิธีีไหว้ครีูแล้วย์ังนำาเพลงนี�
มาใช้้บรีรีเลงปี่รีะกอบปี่่�พาทย์์ด่กดำาบรีรีพ์เรีื�องสังข์ศิิลปี่์ช้ัย์ ตอนพรีะอินทรี์ไปี่ช้�วย์ข่�นจ้ากเหว และ
ใช้้บรีรีเลงปี่รีะกอบการีแสดงโขนในบทของพรีะอินทรี์กรีณีที�ใช้้แทนเพลงกลม
พระฤๅษ่
ในพิธีีไหว้ครีูมีการีกล�าวอ้างจ้ำานวนครีูฤๅษีหลาย์องค์ คือ ๗ องค์ ๘ องค์ ๑๐๘ องค์
ศิิลปี่ินนับถือว�าเปี่็นครีู จ้่งเรีีย์กขานว�า “พ�อแก�” มีการีกล�าวนามด้วย์คาถาอัญเช้ิญพรีะฤๅษีเพื�อให้มาสู�
มณฑลพิธีีไหว้ครีูแต�ไม�มีเพลงปี่รีะจ้ำาองค์พรีะฤๅษี เช้�น พรีะนารีทฤๅษีในพิธีีไหว้ครีูดนตรีี พรีะภรีตฤๅษี
ในพิธีีไหว้ครีูโขนละครี
ตรีะพรีะฤๅษีกไลย์โกฏิิ เปี่็นเพลงหน้าพาทย์์ปี่รีะจ้ำาองค์พรีะฤๅษีกไลย์โกฏิิ ทำานองเพลง
มีไม้เดิน ๔ ไม้ ไม้ลา ๔ ไม้ ออกด้วย์เพลงคุกพาทย์์ สำาหรีับใช้้บรีรีเลงอัญเช้ิญให้มารี�วมในมณฑลพิธีี
