Page 223 - 45 2
P. 223
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม-สิิงหาคม ๒๕๖๓
รองศาสตราจารย์์ ดร.ศานติ ภัักดีคำำา 213
ผลงานนิพูนธ์ของออกญาสนธรโวหาร (มก)
งานี้นี้ิพูนี้ธ์ของออกญาสนี้ธรโวหาร (มก) ม้หลายเรื�อง ท้�สำาคัญได็�แก่
๑. เร่�องลเบิกจิ้ิ�งจิ้อก (เลฺบีกจิ้จิ้ก) ออกญาสนี้ธรโวหาร (มก) นี้ิพูนี้ธ์ขึ�นี้ในี้ พู.ศึ. ๒๔๐๒
๒. เร่�องเทวััน ออกญาสนี้ธรโวหาร (มก) นี้ิพูนี้ธ์ขึ�นี้ในี้ พู.ศึ. ๒๔๐๒ วรรณคด็้เรื�องนี้้�
สมเด็็จพูระวรราชินี้้ได็�โปรด็ให�ออกญาสนี้ธรโวหาร (มก) แปลชาด็กนี้อกนี้ิบาติ เรื�องเทำวัันั จาก
ภัาษาบาล้มาเป็นี้ภัาษาเขมร ออกญาสนี้ธรโวหาร (มก) ได็�แปลแล�วนี้ำามานี้ิพูนี้ธ์เป็นี้วรรณกรรม
ร�อยกรอง โด็ยใช�คำาประพูันี้ธ์ประเภัทกาพูย์ เช่นี้ บทกากคติิ ด็ังติัวอย่างคำาประพูันี้ธ์ในี้เรื�องเทำวัันั
(ล้ ธามเติง, ๒๕๐๓ : ๑๕๕)
“ท้ราชส้มา อิสูรสุขา กฺสติฺรไถึฺลวรวงฺส์
อธิกพูิสฺฎาร ธิการภัิม- งฺคลคาบ่อุฎฺฺฎฺุงฺค
อุติฺติมอุติฺติลาฯ
เนี้าขางเขติแขม เขติฺติขัณฺฑพฺูะเหม พูานีฺ้ติขางอุติฺติรา
บนีฺ้ทายชุมฺวิล ปฺรำาพู้รชานี้่มหา ท้โฆโฎยทฺวาร
สึงมานี้มณฺฑปฯ
คูโคกถึฺนี้าก่ถึฺนี้ล อิติชลมานี้ชล พูิจิติฺรเกฺราคฺรบ่
ธฺลาพูัทฺธธฺลาแพูนี้ ขฺวาติ่แขฺวงปฺรสพฺูพู ปฺรเส้รสึงอ
-พฺูภัิรมฺยควรขฺลาจฯ
ท้�ยกติัวอย่างมานี้้�เป็นี้บทซึ่ึ�งกล่าวถึึงปราสาทท้�อยู่ใกล�ป่าหิมพูานี้ติ์ ม้ชื�อว่าราชส้มาโกสัย
ด็ังคำาแปลของผู�เข้ยนี้
“ท้�ราชส้มา อิศึวรสุขา กษัติริย์ค่าวรวงศึ์
อธิกพูิสด็าร ธิการอภัิม- งคลอุด็งค์
อุด็มอุติลาฯ
เนี้าข�างเขติแขม เขติขัณฑ์พูระเหม พูานี้ติ์ข�างอุติติรา
บันี้ทายล�อมรอบ เจ็ด็ชั�นี้มหา ท้โฆโด็ยทวาร
ซึ่ึ�งม้มณฑปฯ