Page 111 - 45 2
P. 111
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม-สิิงหาคม ๒๕๖๓
รองศาสตราจารย์์นิิย์ม รัฐอมฤต 101
การปฏิิรูปและเปิดประเทศของจีีนในยุุค
เติ้ิ�ง เสี่ี�ยุวผิิง
รองศาสี่ติ้ราจีารยุ์นิยุม รัฐอมฤติ้
ภาคีีสมาชิิก สำานัักธรรมศาสตร์และการเมือง
ราชิบััณฑิิตยสภา
บทคััดย่่อ
ประเทศจีีนก่่อนยุุคเติ้้�ง เสี่ี�ยุวผิ้งติ้ก่อยุ่่ในสี่ภาพยุาก่จีน ล้้าหล้ัง แล้ะสี่ังคมแติ้ก่แยุก่มาก่
อีก่ทั�งมีความสี่ัมพันธ์์ก่ับประเทศภายุนอก่ไม่มาก่ เน่�องจีาก่ถู่ก่ประเทศมหาอำานาจีแล้ะพันธ์ม้ติ้ร
ของประเทศมหาอำานาจีปิดล้้อมมานานหล้ายุปี สี่ถูานก่ารณ์์ระหว่างประเทศเร้�มคล้ี�คล้ายุเม่�อ
สี่หรัฐอเมร้ก่าแล้ะพันธ์ม้ติ้รเร้�มสี่านความสี่ัมพันธ์์ก่ับประเทศจีีนในช่่วงติ้้นของทศวรรษ ๑๙๗๐
ติ้่อมาใน ค.ศ. ๑๙๗๖ เหมา เจี๋อติ้ง ผิ่้นำารุ่นแรก่ของสี่าธ์ารณ์รัฐประช่าช่นจีีนถูึงแก่่อสี่ัญก่รรม
อำานาจีก่ารปก่ครองประเทศถู่ก่สี่่งติ้่อไปยุังฮั่ั�ว ก่ว๋อเฟิิง ผิ่้นำาท้องถู้�นแห่งมณ์ฑล้ห่หนานที�ม้ได้เป็น
ค่่ขัดแยุ้งในก่ารติ้่อสี่่้แยุ่งช่้งอำานาจีทางก่ารเม่องระหว่างฝ่่ายุซ้้ายุ (นำาโดยุ “แก่๊งสี่ี�คน”) ก่ับ
ฝ่่ายุขวา (นับถู่อเติ้้�ง เสี่ี�ยุวผิ้งเป็นผิ่้นำา)
ความพยุายุามของฝ่่ายุซ้้ายุในก่ารก่ดดันฮั่ั�ว ก่ว๋อเฟิิงเพ่�อยุึดอำานาจีก่ารปก่ครองประเทศ
ได้ผิล้ัก่ดันให้ฮั่ั�ว ก่ว๋อเฟิิงติ้้องแสี่วงหาร่วมม่อจีาก่แก่นนำาฝ่่ายุขวาจีับกุ่มแก่๊งสี่ี�คน สี่ล้ายุพล้ัง
อำานาจีของฝ่่ายุซ้้ายุ แล้ะในก่ล้าง ค.ศ. ๑๙๗๗ ยุอมออมช่อมก่ับฝ่่ายุขวาโดยุเปิดทางให้
เติ้้�ง เสี่ี�ยุวผิ้ง ซ้ึ�งถู่ก่เหมา เจี๋อติ้งปล้ดจีาก่ติ้ำาแหน่ง ก่ล้ับค่นสี่่่ติ้ำาแหน่งที�เคยุครองอยุ่่เด้มในพรรค
รัฐบาล้ คณ์ะก่รรมก่ารก่ารทหารได้มีบทบาทในก่ารแก่้ไขปัญหาความเด่อดร้อนติ้่าง ๆ ที�ฝ่่ายุซ้้ายุ
ก่่อขึ�นแล้ะสี่ล้ายุความเช่่�อที�เหมา เจี๋อติ้งได้ปล้่ก่ฝ่ังไว้ในจี้ติ้ใจีประช่าช่น จีนเป็นที�มาของก่าร
สี่นับสี่นุนให้เติ้้�ง เสี่ี�ยุวผิ้งได้เป็นผิ่้นำาสี่่งสีุ่ด แล้ะมีโอก่าสี่ร้เร้�มนโยุบายุก่ารปฏิ้ร่ปแล้ะเปิดประเทศ
ในปล้ายุ ค.ศ. ๑๙๗๘ เป้าหมายุหล้ัก่ค่อก่ารพัฒนาเศรษฐก่้จีเพ่�อให้ประช่าช่นมีความเป็นอยุ่่
ดีขึ�น
ผิล้ของก่ารปฏิ้ร่ปแล้ะเปิดประเทศของเติ้้�ง เสี่ี�ยุวผิ้งทำาให้ประเทศจีีนได้นำาระบบธ์ุรก่้จี
เอก่ช่นแล้ะระบบก่ารติ้ล้าดมาทดล้องใช่้ในประเทศจีีนแทนระบบเศรษฐก่้จีแบบวางแผินจีาก่