Page 107 - 45 2
P. 107
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม-สิิงหาคม ๒๕๖๓
ศาสตราจารย์์ ร้อย์โท ดร.บรรจบ บรรณรุจิ 97
นายผูู้้หญิง ซึ่ึ�งเป็นภูรรยาของคืหบดิี เป็นคืรอบคืรัวใหญ่มิีทั้ี�ดิินมิาก มิีการทั้ำานามิาก มิีสุัตว์เลี�ยง เชื่่น
วัว คืวาย มิาก จึงจำาเป็นต้องมิีคืนอยู่ดิ้วยมิากเพื�อชื่่วยทั้ำางาน สุังคืมิไทั้ยก็มิีระบบคืรอบคืรัวอย่างเดิียว
กันนี�มิายาวนาน จนกระทั้ั�งหลังยุคืสุุวรรณภููมิิเขาสุู่ยุคืทั้วาราวดิีและผู้่านยุคืขอมิปกคืรองเลยไปถึง
สุถาปนารัฐไทั้ยขึ�นทั้ี�กรุงสุุโขทั้ัย ซึ่ึ�งถือเป็นอาณาจักรแรกของคืนไทั้ยในชื่่วง พ.ศ. ๑๘๐๐ ผูู้้ปกคืรอง
ในยุคืนั�นก็ยังคืุ้นเคืยกับระบบคืหปติกุละ (ระบบคืรอบคืรัวมิีผูู้้นำาคืรอบคืรัวเป็นหัวหน้า) จึงเรียกตัวเองว่า
พ่อขุน
๕. การเชื่ื�อถือฤกษ์ยามิ แมิ้จะไมิ่มิีศาสุนาพราหมิณ์เข้ามิา ชื่าวสุุวรรณภููมิิก็คืงมิีคืวามิเชื่ื�อ
ฤกษ์ยามิต่าง ๆ อยู่แล้ว เพราะเป็นธรรมิดิาของคืนเราไมิ่ว่าชื่าติใดิภูาษาใดิย่อมิกลัวภูัยและต้องการ
พ้นภูัย จึงจำาต้องหาทั้ี�พึ�งทั้างใจดิ้วยวิธีการต่าง ๆ ดิ้วยการสุวดิอ้อนวอนธรรมิชื่าติ ผู้ีประจำาถิ�นหรือ
เทั้วดิา เทั้่าทั้ี�จะคืิดิสุร้างขึ�นมิาไดิ้เพื�อให้ตัวเองมิีทั้ี�พึ�ง คืวามิเชื่ื�ออาจมิาเป็นรูปธรรมิและถูกจัดิระบบขึ�น
หลังจากศาสุนาพราหมิณ์และมิีพวกสุมิณพราหมิณ์ (นักบวชื่) เข้ามิา ก่อนหน้าทั้ี�ศาสุนาพราหมิณ์และ
สุมิณพราหมิณ์จะเข้ามิา ชื่าวสุุวรรณภููมิิก็คืงมิีหมิอดิูหมิอให้ฤกษ์ยามิประจำาทั้้องถิ�นอยู่แล้วเหมิือน
คืนทั้้องถิ�นโบราณแห่งอื�น ๆ ธรรมิชื่าติรอบตัว เชื่่น ดิวงจันทั้ร์ ดิวงอาทั้ิตย์ ดิาวฤกษ์ต่าง ๆ น่าจะเป็น
เคืรื�องมิือให้เรียนรู้เพื�อการทั้ำานายทั้ายทั้ักทั้ี�สุำาคืัญ ปรากฏการณ์ เชื่่น ฟ้ามิืดิ ฟ้าคืำารามิ โดิยทั้ี�ฝั่นไมิ่ตก
ก็เป็นเคืรื�องมิืออย่างดิีเชื่่นกันทั้ี�ชื่่วยกระตุ้นคืนทั้ี�กลัวภูัยให้หาทั้ี�พึ�ง คืนทั้ี�น่าจะใชื่้บริการการดิูฤกษ์ยามิ
มิากกว่าใคืร ๆ น่าจะไดิ้แก่ ราชื่า ซึ่ึ�งเป็นชื่นชื่ั�นปกคืรอง และตามิดิ้วยคืหบดิี และวิชื่าการดิูฤกษ์ยามิ
ยังชื่่วยพยากรณ์ดิินฟ้าอากาศไดิ้ดิ้วยว่าฝั่นจะแล้งหรือไมิ่แล้งเมิื�อไร ฝั่นแล้งกับไมิ่แล้งมิีสุ่วนสุำาคืัญ
ทั้ำาให้พืชื่ผู้ลทั้างการเกษตรสุมิบูรณ์หรือไมิ่สุมิบูรณ์ ทั้ั�งหมิดิจะมิีผู้ลโดิยตรงต่อการปกคืรอง คืวามิ
คืุ้นเคืยกับการหาฤกษ์ยามิของสุังคืมิไทั้ยในปัจจุบัน แมิ้มิักจะพูดิถึงว่าสุืบย้อนไปถึงอิทั้ธิพลของ
ศาสุนาพราหมิณ์ในยุคืหลังสุุวรรณภููมิิ แต่ว่ากันตามิจริงแล้วก็สุามิารถสุืบย้อนคืวามิคืุ้นเคืยเลย
จากนั�นกลับไปถึงยุคืสุุวรรณภููมิิไดิ้ เพราะเป็นเรื�องของคืวามิเชื่ื�อทั้ี�สุ่งผู้่านจากรุ่นเก่าถึงรุ่นต่อมิาไดิ้
แมิ้คืนรุ่นเก่าจะจากไปหมิดิแล้ว
๖. คืนในสุุวรรณภููมิิคืงมิีการเรียนรู้ศิลปวิทั้ยากันตามิสุภูาพสุังคืมิชื่นชื่ั�นเหมิือนคืนใน
วรรณะต่าง ๆ ของชื่มิพูทั้วีป ชื่นชื่ั�นปกคืรองก็คืงเรียนวิชื่าการดิ้านการปกคืรองและศิลปวิทั้ยาทั้ี�
