Page 127 - The Journal of the Royal Society of Thailand
P. 127
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๙ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษาย์น ๒๕๖๗
รองศาสตราจารย์์ ดร.ชาย์ โพธิิสิตา 117
แติ่สิ�งเหล่านี�ก็ทร์ดีโทรมีไปติามีกาลเวลา ที�ยังเหล่ออย้่ก็มีีน้อยและอย้่กระจัดีกระจายติามีหมี้่บ้านติ่าง ๆ ที�มีี
ชาวก์ลาอย้่
เมี่�อเป็นเช่นนี�แล้ว การ อนั์รักษ์ ก็อาจจะทำไดี้เฉพัาะกับวัติถิ่์ทางวัฒนธุ์รรมี (cultural objects)
ที�สามีารถิ่จะรวบรวมีมีาไดี้ โดียการเก็บรักษาสิ�งเหล่านั�นไว้ในพัิพัิธุ์ภัณฑิ�อย่างเป็นกิจจะลักษณะ ซึ�งหมีายถิ่ึงว่า
ติ้องมีีการสร้างพัิพัิธุ์ภัณฑิ�ขึ�นและมีีการบริหารจัดีการที�เหมีาะสมี ในปัจจ์บันที�หมี้่บ้านโนนใหญ่่ (บ้านโนนก์ลา)
อำเภอเข่�องใน จังหวัดีอ์บลราชธุ์านีซึ�งมีีล้กหลานสายเล่อดีของชาวก์ลาอย้่ค่อนข้างมีาก ไดี้มีีการสร้างพัิพัิธุ์ภัณฑิ�
ก์ลาขึ�นแล้วโดียชาวบ้านจัดีการกันเอง เช่�อว่าพัิพัิธุ์ภัณฑิ�นี�อาจจะช่วยอน์รักษ�วัติถิ่์ทางวัฒนธุ์รรมีก์ลาในช์มีชนนี�
ไว้ไดี้บ้าง แติ่ในที�อ่�นยังไมี่มีีข้อมี้ลว่ามีีความีพัยายามีที�จะกระทำเช่นนี�
ส่วนการ ฟื้้�นัฟืู้ วัฒนธุ์รรมีหร่อวิถิ่ีชีวิติของชาวก์ลาขึ�นมีาให้ล้กหลานชาวก์ลาในปัจจ์บันนำไปใช้ในชีวิติ
ประจำวัน ไมี่ว่าจะเป็นเร่�อง ภาษา อาหารการกิน การแติ่งกาย และประเพัณีเกี�ยวกับศาสนาแบบก์ลา ผ่้้เขียน
เห็นว่า ความีพัยายามีในเร่�องนี�จะเป็นจริงไดี้มีากน้อยเพัียงใดีเป็นประเดี็นติอบไดี้ยาก ที�ยังมีีปฏิบัติิกันอย้่
(ที�บ้านโนนใหญ่่) เท่าที�ทราบก็มีีเฉพัาะการแสดีงหร่อการละเล่นบางอย่าง เช่น ฟื้้อนมีองเซิง ที�แสดีงในงาน
เทศกาลเป็นครั�งคราวเท่านั�น
สังคมีไทยในปัจจ์บันไดี้เปลี�ยนไปมีากแล้ว จนความีพัยายามีที�จะฟื้้�นฟื้้วัฒนธุ์รรมีและวิถิ่ีชีวิติที�เคย
มีีอย้่ในอดีีติ อาจจะเป็นไปไดี้บ้างก็ดี้วยการเก็บรักษาไว้ในพัิพัิธุ์ภัณฑิ� และการบันทึกเร่�องราวเหล่านั�นไว้ในส่�อ
สิ�งพัิมีพั� และส่�ออิเล็กทรอนิกส�ร้ปแบบติ่าง ๆ มีากกว่า
บทสร์ป
จากกรณีศึกษาที�นำเสนอมีาในบทความีนี� มีีคำถิ่ามีที�ผ่้้เขียนยังไมี่มีีคำติอบที�ชัดีเจนว่าเราไดี้เรียนร้้
อะไรบ้างจากเร่�องราวการกล่นกลายชาติิพัันธุ์์�ก์ลา ในประเดี็นนี�ผ่้้เขียนใคร่ขอเสนอว่า การกล่นกลายกล์่มีชาติิพัันธุ์์�
ซึ�งอย้่ในสถิ่านะเช่นเดีียวกับกล์่มีชาติิพัันธุ์์�ก์ลาในภาคอีสานนี�เป็นปรากฏการณ�ทางเดีียว (one-way phenomenon)
กล่าวค่อเมี่�อเกิดีขึ�นและไดี้ผ่่านไปแล้วก็ยากที�จะฟื้้�นฟื้้ให้กลับค่นส้่สภาพัเดีิมีไดี้ อ์ปมีาเหมี่อนกระแสน�ำที�
ไมี่ไหลกลับ ผ่่านไปแล้วก็ผ่่านไปเลย ส่วนประเดี็นที�ว่าชาวก์ลาจะเป็นชาติิพัันธุ์์�เพัียงกล์่มีเดีียวในภาคอีสานหร่อ
ในที�อ่�น ๆ ที�ประสบกับการกล่นกลายเช่นนี�หร่อไมี่ เป็นประเดี็นที�น่าศึกษากันติ่อไป
เอีกสารอี้างอีิง
ก์ลาตีไม้. (๒๕๕๖, ๑๗ มีีนาคมี). รายการ “ร้้ รัก ภาษาไทย” ของราชบัณฑิิติยสถิ่าน ออกอากาศทางสถิ่านีวิทย์
กระจายเสียงแห่งประเทศไทย.
คนึงนิติย� จันทบ์ติร. (๒๕๔๒). ก์ลา (บ้านโนนใหญ่่): ชาติิพัันธุ์์�. สารานั์กรมวัฒนัธรรมไทุ่ย ภาคอีสานั เล�ม ๑.
มี้ลนิธุ์ิสาราน์กรมีวัฒนธุ์รรมีไทย ธุ์นาคารไทยพัาณิชย�. บริษัท สยามีเพัรส แมีเนจเมี้นท� จำกัดี.