Page 129 - 47-3
P. 129
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน–ธัันวาคม ๒๕๖๕
ศาสตราจารย์์ นพ.ก้้องเก้ีย์รติ กู้ณฑ์์ก้ันทราก้ร 121
คำำาจำากัดคำวาม
ภาวะอ่่อ่นแรงท่�เกิด้ในหอ่ผู้้้ป่วยวิกฤตุหร้อ่ไอ่ซ้่ย้เอ่ด้ับเบิล้ย้ เป็นกลุ้่มอ่าการท่�ทำาให้กล้้ามเน้�อ่
อ่่อ่นแรงทั�วกาย เกิด้ขึ้่�นในผู้้้ป่วยวิกฤตุท่�ไม่ม่เหตุุอ่้�นนอ่กจำากภาวะวิกฤตุท่�เกิด้ขึ้่�น (Stevens, et al.,
2009)
อ่ย่างไรก็ตุาม ยังไม่ม่เกณฑ์์การวินิจำฉััยมาตุรฐาน โด้ยทั�วไปผู้้้ป่วยตุ้อ่งให้ความร่วมม้อ่ในการ
ตุรวจำรักษา แล้ะม่กำาล้ังกล้้ามเน้�อ่โด้ยรวมท่�น้อ่ยกว่าเกรด้ ๔ ขึ้อ่งเกณฑ์์ Medical Research Council
(MRC) (Fan et al., 2014) กล้้ามเน้�อ่หล้ักท่�ควรตุรวจำ ได้้แก่ กล้้ามเน้�อ่กระด้้กขึ้้อ่ม้อ่ กล้้ามเน้�อ่งอ่ขึ้้อ่ศึอ่ก
กางไหล้่ กระด้กขึ้้อ่เท้า เหย่ยด้เขึ้่า แล้ะงอ่สะโพก (Hermans and Van den Berghe, 2015)
สาเหตุุขึ้อ่งภาวะอ่่อ่นแรงท่�เกิด้ในหอ่ผู้้้ป่วยวิกฤตุหร้อ่ไอ่ซ้่ย้เอ่ด้ับเบิล้ย้ สามารถูแบ่งได้้
๓ กลุ้่ม ได้้แก่ โรคเส้นประสาทเหตุุวิกฤตุ (critical illness polyneuropathy) หร้อ่ซ้่ไอ่พ่ (CIP)
โรคกล้้ามเน้�อ่เหตุุวิกฤตุ (critical illness myopathy) หร้อ่ซ้่ไอ่เอ่็ม (CIM) แล้ะโรคเส้นประสาทแล้ะ
กล้้ามเน้�อ่เหตุุวิกฤตุ (critical illness neuromyopathy) หร้อ่ซ้่ไอ่เอ่็นเอ่็ม (CINM)
การแยกกลุ้่มตุ่าง ๆ ขึ้้างตุ้นน่�ม่ความสำาคัญในการรักษาแล้ะพยากรณ์โรค มักเริ�มจำากการ
ประเมินผู้้้ป่วยในภาพรวม แยกสาเหตุุท่�เกิด้ร่วมอ่อ่กไปก่อ่น แล้ะใชั้การตุรวจำเพิ�มเตุิม โด้ยเฉัพาะ
ระด้ับเอ่นไซ้ม์กล้้ามเน้�อ่ (creatine kinase) หร้อ่ซ้่เค (CK) แล้ะการใชั้เคร้�อ่งม้อ่พิเศึษเพ้�อ่การตุรวจำ
การทำางานขึ้อ่งเส้นประสาท (nerve conduction study) หร้อ่เอ่็นซ้่เอ่ส (NCS) แล้ะไฟื้ฟื้้ากล้้ามเน้�อ่
(electromyography) หร้อ่อ่่เอ่็มจำ่ (EMG) ท่�ม่ส่วนสำาคัญในการย้นยันการวินิจำฉััยแล้ะระบุรอ่ยโรค
ว่าเป็นปัญหาขึ้อ่งกล้้ามเน้�อ่ เส้นประสาท หร้อ่ทั�ง ๒ สาเหตุุร่วมกัน อ่ย่างไรก็ตุาม การตุรวจำน่�อ่าจำม่
ขึ้้อ่จำำากัด้ในผู้้้ป่วยบางรายท่�ตุรวจำได้้ยาก ไม่ให้ความร่วมม้อ่ แล้ะตุ้อ่งใชั้ผู้้้เชั่�ยวชัาญเป็นผู้้้ตุรวจำ (Hermans
and Van den Berghe, 2015)
การใชั้ตุัวบ่งชั่�ทางสร่รวิทยาอ่าจำชั่วยได้้บ้าง เชั่น ระด้ับซ้่เคในเล้้อ่ด้จำะชั่วยบ่งถู่งการทำาล้าย
ขึ้อ่งกล้้ามเน้�อ่ในขึ้ณะนั�น ระด้ับใยประสาท (neurofilament) ในพล้าสมาจำะส้งขึ้่�นในชั่วงท่�ม่อ่าการ
อ่่อ่นแรงแล้้ว จำ่งไม่ม่ประโยชัน์นักสำาหรับเวชัปฏิิบัตุิ
