Page 207 - 47-2
P. 207
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๕
นายกฤษฎา บุุณยสมิิต 197
เสัียู่สัิทธิสัภาพินอกอาณาเข้ต่ และได้คืนเอกราชี้ทางศาลกลับมาโดยู่สัมบ่รณ์ และมีการประกาศใชี้้
พิระราชี้บัญญัต่ิยู่กเลิกพิระราชี้บัญญัต่ิว�าด้วยู่การพิิจึารณาพิิพิากษาคดีบางประเภทชี้ั�วคราว พิุทธศักราชี้
๒๔๗๘ และโอนคดีที�เกี�ยู่วกับคนในบังคับอังกฤษและคนในสัังกัดชี้าต่ิฝ่รั�งเศสัไปยู่ังศาลธรรมดา
พิุทธศักราชี้ ๒๔๘๑ (ราชี้กิจึจึานุเบกษา เล�ม ๕๖, ๒๔๘๒ : ๒๒๔-๒๒๖)
ปัจึจึุบัน การศาลข้องประเทศไทยู่มีศาลรวม ๔ ประเภท คือ ศาลยูุ่ต่ิธรรม ศาลปกครอง
ศาลทหาร และศาลรัฐธรรมน่ญ
บุทสรุป
การศึกษาประวัต่ิความเป็นมาเกี�ยู่วกับการศาลและการใชี้้อำานาจึตุ่ลาการอำานวยู่ความ
เป็นธรรมให้แก�ราษฎรในอดีต่ จึะเห็นได้ชี้ัดประการหนึ�งว�า การจึัดต่ั�งศาลและการแต่�งต่ั�งผู้่้พิิพิากษา
เป็นพิระราชี้อำานาจึโดยู่แท้ข้องพิระมหากษัต่ริยู่์ และทรงเลือกขุ้นนางผู้่้ที�มีความร่้ความสัามารถ
เหมาะสัม มีความซึ่ื�อสััต่ยู่์สัุจึริต่ ปราศอคต่ิทั�ง ๔ คือ ไม�มีฉันทาคต่ิ (ลำาเอียู่งเพิราะรัก) โทสัาคต่ิ (ลำาเอียู่ง
เพิราะโกรธ) ภยู่าคต่ิ (ลำาเอียู่งเพิราะกลัว) และโมหาคต่ิ (ลำาเอียู่งเพิราะหลง) เมื�อมีการปฏิิร่ปการศาล
ครั�งใหญ�ในรัชี้สัมัยู่พิระบาทสัมเด็จึพิระจึุลจึอมเกล้าเจึ้าอยู่่�หัว การศาลมีพิัฒนาการเป็นลำาดับ เพิื�อให้
มีการศาลที�มั�นคงและเป็นที�พิึ�งสัุดท้ายู่ข้องประชี้าชี้นผู้่้คาดหวังว�าจึะรับความยูุ่ต่ิธรรมอยู่�างเสัมอภาค
เมื�อเกิดคดีความได้อยู่�างแท้จึริง
ปัจึจึุบันต่ามรัฐธรรมน่ญแห�งราชี้อาณาจึักรไทยู่ ในการปกครองด้วยู่ระบอบประชี้าธิปไต่ยู่
อันมีพิระมหากษัต่ริยู่์เป็นประมุข้ กำาหนดให้ “อำานาจึอธิปไต่ยู่ซึ่ึ�งเป็นอำานาจึสั่งสัุดข้องปวงชี้นชี้าวไทยู่
โดยู่พิระมหากษัต่ริยู่์ผู้่้ทรงเป็นประมุข้ทรงใชี้้อำานาจึนั�นทางรัฐสัภา คณะรัฐมนต่รี และศาลต่ามบทบัญญัต่ิ
แห�งรัฐธรรมน่ญนี�” การแบ�งอำานาจึอธิปไต่ยู่ออกเป็นอำานาจึนิต่ิบัญญัต่ิ อำานาจึบริหาร และอำานาจึ
ตุ่ลาการนั�น เป็นการแบ�งในแง�ข้องการแบ�งแยู่กอำานาจึหน้าที� เพิื�อให้เห็นว�าองค์กรข้องรัฐมีการแบ�งแยู่ก
อำานาจึหน้าที�และการใชี้้อำานาจึกันอยู่�างไร โดยู่ต่�างฝ่่ายู่ต่�างมีการคานและถ�วงดุลอำานาจึซึ่ึ�งกันและกัน
อำานาจึตุ่ลาการคืออำานาจึในการต่ัดสัินชี้ี�ข้าดข้้อพิิพิาทและข้้อข้ัดแยู่้งทั�งหลายู่อันเป็นอำานาจึหน้าที�สัำาคัญ
ประการหนึ�งในอำานาจึอธิปไต่ยู่ แม้ในยูุ่คประชี้าธิปไต่ยู่ก็ยู่ังกำาหนดให้พิระบาทสัมเด็จึพิระเจึ้าอยู่่�หัว
ผู้่้ทรงเป็นองค์พิระประมุข้ข้องประเทศไทยู่ทรงใชี้้อำานาจึดังกล�าวผู้�านทางศาลต่�าง ๆ สัะท้อนถึง
ความเป็นมาข้องการศาลข้องไทยู่ในอดีต่ที�ปฏิิบัต่ิหน้าที�ภายู่ในพิระปรมาภิไธยู่ข้องพิระมหากษัต่ริยู่์
นั�นเอง