Page 115 - 47-2
P. 115
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๕
รองศาสตราจารย์์ ดร.ชาย์ โพธิิสิตา 105
ได้อย่างไรึ่ ถื้าไม่ให้คุณค่าแก่ธรึ่รึ่มชาต่ิแลัะความหลัากหลัายที่างธรึ่รึ่มชาต่ิ พุที่ธศาสิ่นัาม่คำาต่อบในั
เรึ่่�องนั่�
โลกกำาลังเผชิญว์ิกฤตสำิ�งแว์ดล้อม ซึ่่�งนัับัว์ันัจะรุนัแรงมากข่�นั ในัแต่ละปีภัยพิบััติเนัื�องจาก
การเปล่�ยนัแปลงภูมิอากาศของโลกเกิดบั่อยข่�นั เช่นั คลื�นัคว์ามร้อนั พายุรุนัแรง นัำ�าทิ่ว์มใหญ่แบับั
๒
ฉัับัพลันั คว์ามแห้งแล้งทิ่�ยาว์นัานั ฯลฯ ในัแต่ละปี ผลกระทิบัจากว์ิกฤตสำิ�งแว์ดล้อมต่อช่ว์ิตมนัุษย์
และทิรัพย์สำินั ม่มูลค่าเกินักว์่าจะประเมินัได้ (Schmithausen, 1997)
ในัการึ่รึ่ับม่อกับวิกฤต่สิ่ิ�งแวดลั้อมแลัะภูัยพิบัต่ิอันัเป็นัผ่ลัต่ามมา หนั่วยงานัที่่�เก่�ยวข้องที่ั�ง
ในัรึ่ะดับชาต่ิแลัะรึ่ะดับโลัก ได้นัำาความรึู่้ที่างวิที่ยาศาสิ่ต่รึ่์แลัะเที่คโนัโลัย่ด้านัสิ่ิ�งแวดลั้อมมาใช้ ควบคู่กับ
มาต่รึ่การึ่ที่างกฎหมายแลัะมาต่รึ่การึ่ที่างสิ่ังคม พรึ่้อมกันันัั�นัยังม่การึ่จััดกิจักรึ่รึ่มเพ่�อสิ่รึ่้างความ
ต่รึ่ะหนัักเก่�ยวกับสิ่ิ�งแวดลั้อม ที่ั�งในัรึ่ะดับโลักแลัะรึ่ะดับที่้องถืิ�นัอย่างกว้างขวาง (Sponsel, 2020;
Hawken, 2007; Schabecoff, 2000) ในัรึ่ะดับโลัก องค์การึ่สิ่หปรึ่ะชาชาต่ิได้ปรึ่ะกาศให้ม่
วันัคุ้มครึ่องโลัก (Earth Day - วันัที่่� ๒๒ เมษายนั ของทีุ่กปี) แลัะวันัสิ่ิ�งแวดลั้อมโลัก (World
Environment Day - วันัที่่� ๕ มิถืุนัายนั ของทีุ่กปี) เพ่�อเชิญชวนัให้ปรึ่ะเที่ศสิ่มาชิกจััดงานัให้ความรึู่้
แลัะสิ่รึ่้างความต่รึ่ะหนัักเก่�ยวกับปัญหาสิ่ิ�งแวดลั้อมแก่ปรึ่ะชาชนั
ความเสิ่่�อมโที่รึ่มของสิ่ิ�งแวดลั้อมโลักในัช่วงเวลัาหลัายที่ศวรึ่รึ่ษที่่�ผ่่านัมา ที่ำาให้นัักวิที่ยาศาสิ่ต่รึ่์
แลัะนัักวิชาการึ่ให้ความสิ่นัใจัเก่�ยวกับนัิเวศวิที่ยาอย่างจัรึ่ิงจัังมากข่�นั ขณะเด่ยวกันัก็ม่การึ่จััดปรึ่ะชุม
สิุ่ดยอดของปรึ่ะเที่ศที่ั�วโลักข่�นั เพ่�อหาที่างแก้ปัญหาการึ่เปลั่�ยนัแปลังภููมิอากาศ ที่ั�งนั่� รึ่วมถื่งการึ่
๓
ศ่กษาวิจััยเก่�ยวกับนัิเวศวิที่ยาแลัะสิ่ิ�งแวดลั้อมในัสิ่ถืาบันัต่่าง ๆ ซ่�งม่อยู่ในัแที่บทีุ่กปรึ่ะเที่ศ
นัักสิ่ัต่ววิที่ยาชาวเยอรึ่มันั ช่�อ แอ็นัสิ่ที่์ เฮ็็คเคลั (Ernst Haeckel, 1834-1919) เป็นัคนัแรึ่ก
ที่่�ใช้คำา ecology (นัิเวศวิที่ยา) ในั ค.ศ. ๑๘๖๖ เพ่�อหมายถื่งความสิ่ัมพันัธ์รึ่ะหว่างสิ่ิ�งม่ช่วิต่กับสิ่ิ�งแวดลั้อม
(Cary Institute of Ecosystem Studies, n.d.) ต่อนัแรึ่ก นัิเวศวิที่ยาเป็นัเพ่ยงสิ่าขาหนั่�งของการึ่
๒ สิ่ำานัักข่าว BBC รึ่ายงานัเม่�อวันัที่่� ๑ กันัยายนั พ.ศ. ๒๕๖๔ โดยอ้างข้อมูลัขององค์การึ่อุตุ่นัิยมวิที่ยาโลักว่า จัำานัวนัภูัยพิบัต่ิอันัเกิดจัาก
ภููมิอากาศโลักแปรึ่ปรึ่วนั เพิ�มข่�นัถื่ง ๕ เที่่า ในัช่วงเวลัา ๕๐ ปีที่่�ผ่่านัมา
๓ การึ่ปรึ่ะชุมสิุ่ดยอดที่่�กรึุ่งปารึ่่สิ่ เม่�อ ค.ศ. ๒๐๑๕ (COP21) นัับว่าม่ความสิ่ำาคัญมาก เพรึ่าะทีุ่กปรึ่ะเที่ศที่่�เข้ารึ่่วมปรึ่ะชุมได้ลังนัาม
ในัข้อต่กลังที่่�จัะลัดการึ่ปลั่อยก๊าซเรึ่่อนักรึ่ะจักลัง เพ่�อหลั่กเลั่�ยงโอกาสิ่ที่่�อุณหภููมิโลักจัะข่�นัสิู่งถื่ง ๑.๕ องศาเซลัเซ่ยสิ่ เม่�อเที่่ยบกับ
ก่อนัการึ่ปฏิวัต่ิอุต่สิ่าหกรึ่รึ่ม การึ่ปรึ่ะชุมสิุ่ดยอดรึ่ะดับโลักครึ่ั�งลั่าสิุ่ด จััดข่�นัเม่�อเด่อนัพฤศจัิกายนั พ.ศ. ๒๕๖๔ (COP26) ที่่�เม่อง
กลัาสิ่โกว์ ปรึ่ะเที่ศอังกฤษ
