Page 9 - 22-0320 ebook
P. 9
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๕
รองศาสตราจารย์์ ดร.สำาเนีีย์ง เลื่่�อมใส 1
มหาวััสตุุอวัทาน : พุุทธประวััตุิตุอนสำาคััญ
กัับเหตุุอัศจรรย์์เหนือโลกัของพุระพุุทธเจ้า
รองศาสตุราจารย์์ ดร. สำาเนีย์ง เลื�อมใส
ภาคีีสมาชิิก สำานัักศิิลปกรรม
ราชิบััณฑิิตยสภา
บทคััดย่่อ
มหาวััสตุุอวัทานเป็็นคััมภีีร์์พร์ะพุทธศาสนาที�ป็ร์ะพันธ์ด้้วัยภีาษาสันสกฤตุผสมป็ร์ากฤตุ
จััด้เป็็นวัินัยป็ิฎกของคัณะสงฆ์์นิกายโลโกตุตุร์วัาทซึ่่�งเป็็นสาขาของนิกายมหาสังฆ์ิกะ นักวัิชาการ์
เช่�อกันวั่าคััมภีีร์์นี�แตุ่งข่�นและมีการ์เพิ�มเตุิมในช่วังเวัลาร์ะหวั่างพุทธศตุวัร์ร์ษที� ๓–๙ ตุ้นฉบัับั
ล่าสุด้คั้นพบัในป็ร์ะเทศเนป็าล เขียนด้้วัยอักษร์เนวัาร์ี มีอายุร์าวั ๓๐๐ ป็ี เอมิล เซึ่นาร์์ตุ ได้้นำามา
ตุร์วัจัชำาร์ะและตุีพิมพ์เป็็น ๓ เล่มที�ป็ร์ะเทศฝร์ั�งเศสใน คั.ศ. ๑๘๘๒–๑๙๘๗ ตุ่อมา เจั.เจั. โจันส์
ได้้แป็ลคััมภีีร์์นี�เป็็นภีาษาอังกฤษใน คั.ศ. ๑๙๔๙–๑๙๕๖ ป็ัจัจัุบัันมีฉบัับัแป็ลเป็็นภีาษาไทยแล้วั
ทั�ง ๓ เล่ม แม้คััมภีีร์์นี�จัะเป็็นวัินัยป็ิฎกแตุ่เน่�อหาสำาคััญกลับัเน้นพุทธป็ร์ะวััตุิ เร์ิ�มตุั�งแตุ่
พร์ะโพธิสัตุวั์ทร์งบัำาเพ็ญบัาร์มีในอด้ีตุอันยาวัไกลจันกร์ะทั�งมาถื่อกำาเนิด้เป็็นเจั้าชายสร์ร์วัาร์ถื
สิทธะ ทร์งเจัร์ิญวััย ออกผนวัช ตุร์ัสร์้้ และป็ร์ะกาศพร์ะพุทธศาสนา พุทธป็ร์ะวััตุิแทบัทุกตุอน
ผ้้แตุ่งนำาเสนอคัวัามอัศจัร์ร์ย์เหน่อโลกของพร์ะพุทธเจั้าอย่างพิสด้าร์เพ่�อให้สอด้ร์ับักับัอุด้มคัตุิ
ของนิกายโลโกตุตุร์วัาทที�ตุ้องการ์เชิด้ช้พุทธภีาวัะและคัวัามยิ�งใหญ่เหน่อโลกของพร์ะพุทธเจั้า
ซึ่่�งถื่อวั่าเป็็นลักษณะเด้่นของคััมภีีร์์พร์ะพุทธศาสนาภีาษาสันสกฤตุในยุคัตุ้น
คัำ�สำำ�คััญ : มหาวััสตุุ อวัทาน มหาสังฆ์ิกะ พุทธป็ร์ะวััตุิ เหตุุอัศจัร์ร์ย์เหน่อโลก
๑ บัร์ร์ยายในที�ป็ร์ะชุมสำานักศิลป็กร์ร์ม ร์าชบััณฑิิตุยสภีา วัันที� ๑๗ มิถืุนายน พ.ศ. ๒๕๖๔