Page 108 - 22-0320 ebook
P. 108
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๕
100 บทละครในเร่�องอิเหนา ตอนศึึกกะหมัังกุหนิง
จึงว่าเจ้าจงไปวันทำา จะละอาย่เช่ษฐาไปว่าไร
หาบุญ่ไมั่มัิได้เล้�ย่งกันแล้ว ลูกแก้วอย่่าพรั�นหวั�นไหว
แต่จะให้รู้จักกันไว้ ด้วย่ได้มัาร่วมัเร้ย่งวงศึ์
( เร่�องอิเหนัา พระราชนัิพนัธ์์รัชกาลท่� ๒, ๒๕๑๔ : ๓๕๙)
๓.๖ เมั้�ออิเหนาหันมัารับไหว้บุษบาก็ได้เห็นนาง และตกตะลึงในความังามัของนางจน
คุมัสติไมั่อยู่่ ถูึงกับขับช่มัโฉมับุษบาต่อหน้าทำ้�นั�ง ดังน้�
เจ้าเอย่เจ้าดวงย่ิหวา ดั�งหย่าดฟ้้ามัาแต่กระย่าหงัน
ได้เห็นโฉมัฉาย่เส้ย่ดาย่ครัน ฉุกใจไมั่ทำันคิดเอย่
และ
เจ้าดวงย่ิหวาพ้� เจ้าจะจรล้ไปไหน
พ้�จะอุ้มัไปส่งนะดวงใจ ภูวไนย่ก็เคล้�อนองค์เอย่
( เร่�องอิเหนัา พระราชนัิพนัธ์์รัชกาลท่� ๒, ๒๕๑๔ : ๓๖๑
เมั้�อออกจากทำ้�เฝ่้า อิเหนาก็ตรมัตรอมัด้วย่ความัทำุกข์ กินไมั่ได้ นอนไมั่หลับ ได้แต่ครำ�าครวญ่
ด้วย่ความัเส้ย่ดาย่บุษบาทำ้�ตนเองปล่อย่ให้หลุดลอย่ไป และนับแต่นั�น อิเหนาก็ล้มัช่าย่าทำั�งสามัเส้ย่สนิทำ
ดังกลอนว่า
จะคิดไฉนด้นะอกเอ�ย่ จะได้เช่ย่ช่มัช่ิดพิสมััย่
พระเร่งร้อนร่านทำะย่านใจ ดังเพลิงกาฬผู้ลาญ่ไหมั้ทำั�งกาย่า
ฉุกใจได้คิดสิการแล้ว ดังดวงแก้วตกต้องแผู้่นผู้า
ร้าวระย่ำาช่ำ�าจิตเจ็บอุรา ประหนึ�งว่าจะวาย่ช่้ว้
แน่นอนถูอนฤทำัย่ใหลหลง ถูึงองค์บุษบาย่าหย่้
ล้มัสามัสุดานาร้ ภูมั้สร้อย่เศึร้าโศึกาลัย่
( เร่�องอิเหนัา พระราชนัิพนัธ์์รัชกาลท่� ๒, ๒๕๑๔ : ๓๖๔)
ความัทำุกข์โทำมันัสของอิเหนาน้�เองเป็นสิ�งทำ้�ปะตาระกาหลาประสงค์จะให้เกิดขึ�นตามั
แผู้นการทำ้�กำาหนดไว้ตั�งแต่ต้นว่า “จำาจะก่อเหตุเภทำภัย่ ให้มัันได้โทำมันัสสหัสสา”
๔. ความัสำาคัญิขิองเน่�อหาตอนศึึกกะหมัังกุหนิง แมั้เน้�อหาตอนศึึกกะหมัังกุหนิงจะมั้ฉาก
การทำำาสงครามัอยู่่ แต่ความัสำาคัญ่หาได้อยู่่ทำ้�ฝ่ีมั้อของการทำำาสงครามัของอิเหนาไมั่ เพราะก่อนหน้าน้�
อิเหนาก็แสดงฝ่ีมั้อการรบเมั้�อทำำาสงครามักับระตูบุศึสิหนามัาแล้ว ความัสำาคัญ่ของศึึกสงครามัครั�งน้�อยู่่ทำ้�
