Page 33 - 45-3
P. 33
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๓
ศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร.ปิยนาถ บุนนาค 25
นอกจากน่� พระบัาทสมูเด็จพระจอมูเกลั้าเจ้าอยู่หัวัยังทรงดำาเนินการปรับัปรุงประเทศ
ให้ทันสมูัยในด้านอื�น ๆ ได้แก่ การทำานุบัำารุงเศรษฐกิจอันเป็นผ่ลัสืบัเนื�องจากการทำาสนธีิสัญญาทาง
ไมูติร่แลัะพาณิชย์กับัติ่างประเทศโดยเริ�มูจากสนธีิสัญญาเบัาวั์ริง แมู้ไทยจะเส่ยประโยชน์ในเรื�อง
การเก็บัภาษ่โดยเฉพาะข้องสินค้าข้าเข้้า แติ่การค้าข้ายกลัับัเจริญเติิบัโติอย่างรวัดเร็วั แลัะข้้าวัได้กลัายเป็น
สินค้าส่งออกท่�สำาคัญเช่นเด่ยวักับัด่บัุก ไมู้สัก แลัะยาง ผ่ลัข้องการค้าท่�เจริญเติิบัโติข้ึ�นดังกลั่าวั
นำาไปสู่การผ่ลัิติเงินเหร่ยญข้องไทยข้ึ�นเป็นครั�งแรก ทำาให้เงินหมูุนเวั่ยนคลั่องติัวัข้ึ�น พร้อมูกันนั�นได้
โปรดเกลั้าฯ ให้ปรับัเปลั่�ยนทางกายภาพข้องกรุงเทพมูหานครเป็นแบับัติะวัันติก เพื�อให้เอื�อประโยชน์
ติ่อเศรษฐกิจท่�กำาลัังเปลั่�ยนแปลัง มู่การติัดถ่นนแบับัใหมู่ข้ึ�น รวัมูทั�งการสร้างอาคารติ่าง ๆ ติามูแบับั
ติะวัันติกด้วัยวัิถ่่ช่วัิติข้องคนกรุงเทพมูหานครบัางส่วันเริ�มู “หันหลััง” ให้คลัองแลัะ “หันหน้า”
สู่ถ่นนติามูการค้าข้ายท่�อยู่บันติึกแถ่วั ๒ ฝ้ั�งถ่นนท่�ติัดข้ึ�นใหมู่ อย่างไรก็ติามูได้มู่การกำาหนดข้อบัเข้ติ
พื�นท่�แลัะระยะเวัลัาข้องชาวัติะวัันติกท่�จะซึ่ื�อหรือเช่าท่�ดินเอาไวั้ด้วัย
แมู้วั่าพระบัาทสมูเด็จพระจอมูเกลั้าเจ้าอยู่หัวัจะทรงมูุ่งดำาเนินนโยบัายติ่างประเทศแลัะ
ปรับัปรุงประเทศให้ทันสมูัยเพื�อควัามูอยู่รอดข้องไทยอย่างสมูศักดิ�ศร่แลัะเก่ยรติิภูมูิ พระองค์ก็มูิได้
ทรงลัะเลัยท่�จะอนุรักษ์แลัะพัฒนาศิลัปวััฒนธีรรมูข้องไทย นับัติั�งแติ่การทำานุบัำารุงด้านสถ่าปัติยกรรมู
จิติรกรรมู ประติิมูากรรมู การลัะคร แลัะวัรรณกรรมู โดยเฉพาะโปรดเกลั้าฯ ให้มู่การชำาระแลัะเข้่ยน
พงศาวัดารข้ึ�นใหมู่ แลัะได้พระราชทานคำาอธีิบัายเพิ�มูเติิมูในพระราชพงศาวัดารฉบัับัพระราชหัติถ่เลัข้า
ซึ่ึ�งก็น่าจะมู่ส่วันกระติุ้นให้เกิดสำานึกในควัามูเป็นชาติิท่�มู่เอกภาพในหมูู่ราษฎรชาวัไทยท่ามูกลัาง
สถ่านการณ์ท่�ถู่กคุกคามูจากจักรวัรรดินิยมูติะวัันติกโดยรอบัด้านในข้ณะนั�น
จากพระราชดำาริแลัะพระราชกรณ่ยกิจติ่าง ๆ แสดงให้เห็นวั่าทรงดำาเนินการปรับัปรุง
ประเทศให้ทันสมูัยในหลัาย ๆ ด้าน ซึ่ึ�งแสดงให้เห็นวั่าพระบัาทสมูเด็จพระจอมูเกลั้าเจ้าอยู่หัวัทรงเป็น
พระมูหากษัติริย์ท่�มู่พระปร่ชาสามูารถ่แลัะมู่พระอัจฉริยภาพในแทบัทุกด้าน โดยเฉพาะอย่างยิ�งทรง
เป็นนักปกครองผู่้วัางรากฐานการดำาเนินนโยบัายติ่างประเทศแลัะการปรับัปรุงประเทศให้ทันสมูัย
ในด้านติ่าง ๆ โดยเฉพาะการบัริหารราชการแผ่่นดิน
พระบาทสัมเด็จพระจุลจอมเกัล้าเจ้าอยู่หัวั ทรงดำาเนินการปฏิรูปประเทศครั�งใหญ่ท่�
ส่งผ่ลัเป็นคุณประโยชน์อย่างใหญ่หลัวังติ่ออาณาประชาราษฎร์แลัะก่อให้เกิดควัามูเจริญรุ่งเรือง
เป็นอเนกอนันติ์แก่สังคมูไทย ท่ามูกลัางกระแสการคุกคามูข้องจักรวัรรดินิยมูติะวัันติกในข้ณะนั�น
พระราชกรณ่ยกิจติ่าง ๆ ลั้วันเป็นการวัางรากฐานแลัะเป็นติ้นแบับัข้องควัามูเจริญทั�งทางด้านการปกครอง
เศรษฐกิจ สังคมู แลัะวััฒนธีรรมูข้องประเทศไทยสืบัติ่อมูาจนถ่ึงปัจจุบััน พระองค์ได้รับัการถ่วัาย
31/3/2565 BE 09:16
_21-0851(006-035)1E.indd 25 31/3/2565 BE 09:16
_21-0851(006-035)1E.indd 25