Page 119 - Journal451
P. 119
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๓
รองศาสตราจารย์์ประย์ูร ทรงศิลป์ 107
วรรณกรรมคำำ�สอน : คำำ�สอนลููกหลู�น
รองศ�สตร�จ�รย์์ประย์ูร ทรงศิลูป์
ภาคีีสมาชิิก สำานัักศิิลปกรรม
ราชิบััณฑิิตยสภา
บทคััดย่่อ
คำำ�สอนลููกหลู�นเป็็นวรรณกรรมคำำ�สอนของเขมรในสมัยกรุงอุดงคำ์ แต่่งด้วยคำำ�ป็ระพัันธ์์
ร้อยกรองบทก�กคำต่ิ ๗๑ บท ไม่ทร�บชื่่�อผูู้้แต่่ง เน่�อห�คำำ�สอนได้แนวคำิดจ�กป็ระสบก�รณ์
ชื่ีวิต่แลูะแนวคำิดจ�กพัุทธ์ศ�สน� เป็็นคำำ�สอนของพั่อสอนลููกหลู�น ส�ระของคำำ�สอนคำ่อ ให้
ป็ระพัฤต่ิต่นเป็็นคำนดี พัูดจ�ไพัเร�ะ อ่อนน้อมถ่่อมต่น รักษ�ชื่่�อเสียงวงศ์ต่ระกูลู ดำ�รงต่นต่�ม
สภ�พัของต่น รู้จักป็รับต่ัวให้เข้�กับสภ�พัแวดลู้อม ห�กินด้วยคำว�มซื่่�อสัต่ย์สุจริต่ พัี�น้องต่้อง
รักใคำร่นับถ่่อกัน หลูีกเลูี�ยงอบ�ยมุข ก�รพันัน สุร�แลูะผูู้้หญิิง สิ�งเหลู่�นี�จะนำ�คำว�มพัิน�ศ
ม�สู่ต่น ก�รมีคำว�มรู้ที�เป็็นป็ระโยชื่น์จะทำ�ให้ชื่ีวิต่มีคำว�มเจริญิรุ่งเร่อง มีคำุณธ์รรม พัูดคำำ�สัต่ย์
รู้จักบ�ป็บุญิคำุณโทษ ก�รป็ระพัฤต่ิป็ฏิิบัต่ิต่นต่�มหลูักธ์รรมคำำ�สอน แม้จะเป็็นเร่�องย�ก แต่่
ป็ระพัฤต่ิแลู้วจะทำ�ให้ชื่ีวิต่เจริญิรุ่งเร่องทั�งโลูกนี�แลูะโลูกหน้� สอนด้วยวิธ์ีห้�ม สั�งให้ป็ฏิิบัต่ิ
ชื่ี�แนะ อธ์ิบ�ยให้ร�ยลูะเอียด เป็รียบเทียบ อ้�งป็ระสบก�รณ์ชื่ีวิต่แลูะคำว�มเชื่่�อ
คัำ�สำำ�คััญ : คำำ�สอน ลููกหลู�น ก�รป็ระพัฤต่ิป็ฏิิบัต่ิต่น แนวคำิดจ�กพัุทธ์ศ�สน�
Abstract: Didactic Literature: Kham Son Luk lan
Associate Professor Prayoon Songsilp
Associate Fellow of the Academy of Arts,
The Royal Society of Thailand
Kham Son Luk Lan is Khmer didactic literature since Oudongk, written
in 71 Kakagati verse. The author was unknown. The content of the literature
based on the life experience and Buddhist teaching. It was the father’s
teaching to progeny. The essence of the teaching are as follows; behaving
good, speaking politely, being modest and humble, maintaining farmily’s
reputation, living well within one’s adapting to the condition and environment,