Page 134 - 46-2
P. 134
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๔
126 จิิตวิิทยาของปฏิิกิิริิยาต่อต้านทางจิิตใจิ : อย่าอ่านบทควิามน้�
๔.๔ คลั่�นลั้กิท้� ๔ กิาริวิัดปฏิิกิิริิยาต่อต้านทางจิิตใจิ เมีื�อเบุริ็ห์มีเสนอทฤษฎีีในริะยะเริิ�มีต่้น
(๑๙๖๖, ๑๙๗๒, และ เบุริห์มีและเบุริห์มี, ๑๙๘๑) ได้เสนอปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิในฐานะเป็น
ต่้ว่แปริสภาว่ะ (State variable) คือสภาว่ะกิาริเปลี�ยนแปลงทางสริีริะและอาริมีณ์คว่ามีริู้สึกิเมีื�อบุุคคล
เผู้ชิิญหน้ากิ้บุสถูานกิาริณ์ที�ถููกิขู่ว่่าจิะลิดริอนหริือลิดริอนเสริีภาพจิริิง อินคาและเบุริ็ห์มี (๒๐๐๖)
เขียนว่่าสามีาริถูว่้ดปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิได้โดยกิาริว่้ดปริะสบุกิาริณ์เชิิงอ้ต่น้ย (คว่ามีริู้สึกิ) ที�เกิิดขึ�น
ในคว่ามีพยายามีจิะนำาเสริีภาพกิล้บุคืนมีา
ต่้ว่อย่างเชิ่น ใน ค.ศ. ๒๐๐๙ โจินาสและคณะ (Jonas et al.) ได้ศึกิษาปฏิิกิิริิยาต่่อต่้าน
ทางจิิต่ใจิของน้กิศึกิษาจิากิส้งคมีปัจิเจิกินิยมี (Individualism) กิ้บุน้กิศึกิษาจิากิส้งคมีคต่ิริว่มีหมีู่
๔
(collectivism) ว่่ามีีคว่ามีแต่กิต่่างกิ้นอย่างไริหริือไมี่ ในกิาริว่้ดปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิได้พ้ฒนา
มีาต่ริว่้ดขึ�นมีีคำาถูามี ๖ ข้อที�หาคุณสมีบุ้ต่ิทางจิิต่มีิต่ิ (Psychometric property) ได้ค่าคว่ามีสอดคล้อง
ภายใน (Internal consistency) แอลฟา (Alpha) ที� .๖๓ ซึ่ึ�งต่ามีเกิณฑิ์ท้�ว่ไปจิ้ดเป็นริะด้บุกิลางที�
ค่อนข้างต่ำ�า
ต่่อมีาคณะของโจินาสได้พ้ฒนามีาต่ริว่้ดปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิในฐานะเป็นต่้ว่แปริสภาว่ะ
ต่่อจิากิที�พ้ฒนาโดยโจินาสและคณะ (๒๐๐๙) และต่้�งชิื�อมีาต่รินี�ว่่า “ มีาต่ริสภาว่ะปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทาง
จิิต่ใจิฉบุ้บุซึ่าลซึ่์เบุิริ์กิ” (Salzburger State Reactance Scale (SSR Scale)” (Sittenthaler et al,
2015) โดยสริ้างเริื�องเล่าเป็นสถูานกิาริณ์ ๓ สถูานกิาริณ์ แต่่สถูานกิาริณ์ที�นำามีาริายงานผู้ล คือ
สถูานกิาริณ์ที�ให้น้กิศึกิษาผูู้้ริ่ว่มีกิาริทดลองจิินต่นากิาริว่่า น้กิศึกิษาต่ิดต่่อจิะขอเชิ่าบุ้าน แต่่พอ
เจิ้าของบุ้านทริาบุว่่าน้กิศึกิษาไมี่ได้ทำางาน กิ็ปฏิิเสธ์กิาริให้เชิ่า จิากิน้�นกิ็ให้น้กิศึกิษาผูู้้ริ่ว่มีกิาริทดลอง
ต่อบุมีาต่ริว่้ดสภาว่ะปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิฉบุ้บุซึ่าลซึ่์เบุิริ์กิจิำานว่น ๑๙ ข้อ ผู้ลกิาริว่ิจิ้ยปริากิฏิว่่า
มีาต่ริสภาว่ะปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิฉบุ้บุซึ่าลซึ่์เบุิริ์กิเหลือข้อกิริะทงที�มีีคุณภาพ ๑๐ ข้อ แยกิได้เป็น
๓ องค์ปริะกิอบุย่อย คือ ๑) ปริะสบุกิาริณ์กิาริมีีปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิ (Experience of reactance)
๒) เจิต่นาที�จิะมีีพฤต่ิกิริริมีกิ้าว่ริ้าว่ (Aggressive behavioral intentions) และ ๓) เจิต่คต่ิทางลบุ
๔ พจินานุกิริมีศ้พท์จิิต่ว่ิทยา ฉบุ้บุริาชิบุ้ณฑิิต่ยสถูาน (๒๕๕๖) อธ์ิบุาย ปัจิเจิกินิยมี (Individualism) ว่่าหมีายถูึง “กิารินิยามีเอกิล้กิษณ์
ของต่นโดยอาศ้ยล้กิษณะของต่นมีากิกิว่่ากิาริใชิ้สิ�งที�แสดงคว่ามีเป็นสมีาชิิกิกิลุ่มี และกิาริให้คว่ามีสำาค้ญแกิ่เป้าหมีายของต่นมีากิกิว่่า
เป้าหมีายของกิลุ่มี [มีคีวามหมายตรงกันัข้้ามกับั collectivism]” (หน้า ๑๓๔) และ คต่ิริว่มีหมีู่ (collectivism) ว่่าหมีายถูึง “กิารินิยามี
เอกิล้กิษณ์ของต่นโดยอาศ้ยสิ�งที�แสดงคว่ามีเป็นสมีาชิิกิกิลุ่มีมีากิกิว่่าอาศ้ยล้กิษณะของต่น และกิาริให้คว่ามีสำาค้ญแกิ่เป้าหมีาย
ของกิลุ่มี เชิ่น คริอบุคริ้ว่ ญาต่ิพี�น้อง หริือกิลุ่มีคนที�ทำางานริ่ว่มีกิ้น มีากิกิว่่าเป้าหมีายของต่นเอง [มีคีวามหมายตรงกันัข้้ามกับั
individualism]” (หน้า ๔๔)
2/12/2565 BE 14:48
_22-0789(114-134)7.indd 126 2/12/2565 BE 14:48
_22-0789(114-134)7.indd 126
