Page 131 - 46-2

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๔

รองศาสตราจารย์์ ดร.ธีีระพร อุวรรณโณ 123

๔.๒ คลั่�นลั้กิท้� ๒ งานสนับสนุนจิากิจิิตวิิทยาคลัินิกิ ในจิิต่ว่ิทยาคลินิกิมีีกิาริศึกิษาปฏิิกิิริิยา

ต่่อต่้านทางจิิต่ใจิในฐานะต่้ว่แปริล้กิษณะนิส้ย หมีายถูึงว่่าบุุคคลต่่าง ๆ อาจิมีีล้กิษณะปฏิิกิิริิยาต่่อต่้าน
ทางจิิต่ใจิต่่างกิ้นได้ในเริื�องเดียว่กิ้น ซึ่ึ�งในจิิต่ว่ิทยาเริียกิว่่าคว่ามีแต่กิต่่างริะหว่่างบุุคคล เชิ่น หากิเดิน

ไปถูึงที�หนึ�งในศูนย์กิาริค้า แล้ว่พบุป้ายต่ิดว่่า “ห้ามีผู้่าน” นายสามีอาจิไมี่คิดอะไริมีากิ กิ็เดินเลี�ยงไป
ทางอื�น ขณะที�นายสี�เกิิดคว่ามีไมี่พอใจิอย่างมีากิที�มีีคนมีาลิดริอนเสริีภาพที�ต่นจิะเดินไปทางน้�น นายสี�

อาจิมีีปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิต่้�งแต่่บุ่นกิ้บุคนที�มีากิ้บุต่นว่่าทำาไมีต่้องห้ามีเดินผู้่านด้ว่ย ไปจินถูึง
พยายามีเดินฝึ่าเข้าไปทางน้�น ด้งน้�นจิึงมีีคว่ามีพยายามีในกิาริสริ้างมีาต่ริว่้ดล้กิษณะนิส้ยต่่อต่้านทาง

จิิต่ใจิขึ�นมีาใชิ้งาน
๔.๒.๑ ปฏิิกิิริิยาต่อต้านทางจิิตใจิในฐานะตัวิแปริกิลัาง ในกิาริว่ิจิ้ย ต่้ว่แปริกิลาง

สำาหริ้บุมีนุษย์หมีายถูึงต่้ว่แปริที�เกิิดขึ�นในริ่างกิายของมีนุษย์ เชิ่น กิาริริ้บุริู้ กิาริริู้คิด คว่ามีเชิื�อ ค่านิยมี
เจิต่คต่ิ ฯลฯ กิาริทบุทว่นงานว่ิจิ้ยพบุว่่าในกิาริริ้บุกิาริบุำาบุ้ดริ้กิษาทางคลินิกิ เมีื�อผูู้้ริ้บุกิาริบุำาบุ้ดริ้กิษาริ้บุริู้

ว่่าคำาแนะนำาของผูู้้บุำาบุ้ดริ้กิษามีาลิดริอนเสริีภาพของต่น ผูู้้ริ้บุกิาริบุำาบุ้ดริ้กิษากิ็มี้กิต่่อต่้านคำาแนะนำา
เหล่าน้�น ทำาให้กิาริบุำาบุ้ดริ้กิษาไมี่ได้ผู้ลดีเท่าที�คว่ริ (Shoham et al., 2004)

๔.๒.๒ กิาริเอาชินะปฏิิกิิริิยาต่อต้านทางจิิตใจิในกิาริบำาบัดริักิษา หากิน้กิบุำาบุ้ด
ริ้กิษาเปิดโอกิาสให้ผูู้้ริ้บุกิาริบุำาบุ้ดริ้กิษามีีทางเลือกิ เชิ่น เลือกิว่่าจิะริ้บุกิาริบุำาบุ้ดริ้กิษาด้ว่ยว่ิธ์ีใด ผูู้้ที�ได้

เลือกิเห็นคุณค่าของกิาริบุำาบุ้ดริ้กิษาและมีีคว่ามีผู้่อนคลายกิว่่าผูู้้ที�ถููกิกิำาหนดว่ิธ์ีบุำาบุ้ดริ้กิษาไปโดยผูู้้
บุำาบุ้ดริ้กิษา

๔.๒.๓ กิาริเลั่อกิวิิธี้บำาบัดริักิษาให้เหมาะสมกิับบุคคลั หากิน้กิบุำาบุ้ดริ้กิษาสามีาริถู
ว่้ดล้กิษณะนิส้ย ปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิได้ น้กิบุำาบุ้ดริ้กิษากิ็สามีาริถูเลือกิว่ิธ์ีบุำาบุ้ดริ้กิษาให้เหมีาะสมี

กิ้บุบุุคคลแต่่ละบุุคคลได้
๔.๓ คลั่�นลั้กิท้� ๓ งานสนับสนุนจิากิกิาริวิิจิัยกิาริส่�อสาริ งานด้านนี�เกิิดขึ�นในเว่ลา

ใกิล้เคียงกิ้บุงานสน้บุสนุนจิากิจิิต่ว่ิทยาคลินิกิ
๔.๓.๑ กิาริใชิ้ภาษาแบบควิบคุมหริ่อสนับสนุนควิามม้อิสริะ งานว่ิจิ้ยมี้กิทดสอบุกิาริ

ใชิ้ภาษาที�ต่่างกิ้น เชิ่น ริะหว่่างกิาริใชิ้คำาแบุบุคว่บุคุมีว่่า “ต่้อง” “คว่ริ” “คว่ริจิะ” “มีีหล้กิฐานที�สริุปได้”
“คนที�มีีเหตุ่ผู้ลต่้องริ้บุริู้ข้อสริุปนี�” หริือกิาริใชิ้คำาแบุบุสน้บุสนุนคว่ามีมีีอิสริะว่่า “บุางที” “อาจิเป็นไปได้”

“อาจิเป็นว่่า” “มีีหล้กิฐานที�ดี” “ท่านอาจิพิจิาริณาอย่างริะว่้ง” กิาริว่ิจิ้ยพบุว่่ากิาริใชิ้คำาแบุบุคว่บุคุมีส่งผู้ล
ให้ผูู้้ริ้บุสาริดื�มีแอลกิอฮอล์มีากิกิว่่ากิาริใชิ้คำาแบุบุสน้บุสนุนคว่ามีมีีอิสริะ (เชิ่น Bensley & Wu, 1991)

2/12/2565 BE 14:48
_22-0789(114-134)7.indd 123 2/12/2565 BE 14:48
_22-0789(114-134)7.indd 123