Page 127 - 46-2

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๔

รองศาสตราจารย์์ ดร.ธีีระพร อุวรรณโณ 119

ในคอมีพิว่เต่อริ์ด้ว่ย กิาริอนุมีานนี�อาจิเกิิดจิากิกิาริเห็นคนอื�นถููกิลิดริอนเสริีภาพได้ด้ว่ย เชิ่น แมี่ห้ามี

พี�ชิายของ ด.ชิ.สองใชิ้ไลน์ในโทริศ้พท์มีือถูือ กิ็อาจิทำาให้ ด.ชิ.สองอนุมีานได้ว่่าในไมี่ชิ้าต่นคงถููกิห้ามีใชิ้
ไลน์ในโทริศ้พท์มีือถูือด้ว่ย (เบุริห์มี, ๑๙๙๓) บุางคริ้�งกิ็เริียกิกิาริอนุมีานเสริีภาพที�จิะถููกิลิดริอนว่่า

กิาริลิดริอนเสริีภาพโดยน้ย
๒.๕ กิาริขจิัดเสริ้ภาพ มีีเป็น ๒ กิริณี คือ

๒.๕.๑ เม่�อเสริ้ภาพยังเกิิดขึ�นได้เป็นบางโอกิาส หากิบุุคคลถููกิขจิ้ดหริือจิำากิ้ด
เสริีภาพในบุางโอกิาส จิะทำาให้บุุคคลผูู้้น้�นมีีปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิเกิิดขึ�นมีากิในโอกิาสที�ถููกิขจิ้ด

หริือจิำากิ้ดเสริีภาพน้�น ๆ แต่่นอกิเหนือจิากิบุริิบุทน้�น ปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิกิ็จิะลดลง
๒.๕.๒ เม่�อเสริ้ภาพถ้กิขจิัดไปโดยไม่ผันกิลัับ ในกิริณีที�เสริีภาพในเริื�องหนึ�งถููกิ

ลิดริอนไป ในริะยะแริกิบุุคคลที�ถููกิลิดริอนเสริีภาพน้�นจิะเกิิดปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิและพยายามีนำา
เสริีภาพน้�นกิล้บุคืนมีาโดยว่ิธ์ีต่่าง ๆ แต่่หากิถูึงที�สุดแล้ว่บุุคคลผูู้้น้�นไมี่สามีาริถูนำาเสริีภาพน้�นกิล้บุคืนมีา

ในที�สุดบุุคคลผูู้้น้�นกิ็จิะลดปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิลง และยอมีริ้บุสภาพกิ้บุกิาริไมี่มีีเสริีภาพน้�น

๓. ผลัของปฏิิกิิริิยาต่อต้านทางจิิตใจิ

เนื�องจิากิเบุริห์มีและเบุริห์มี (๑๙๘๑) สริ้างทฤษฎีีปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิให้เป็นทฤษฎีี
ที�อยู่ในขอบุข่ายของทฤษฎีีแริงจิูงใจิ (Motivation) ซึ่ึ�งผู้ลของปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิมีีได้ต่้�งแต่่ทำาให้

บุุคคลที�ถููกิลิดริอนเสริีภาพเกิิดปฏิิกิิริิยาได้ต่้�งแต่่มีีคว่ามีต่ื�นต่้ว่ทางสริีริะ (Physiological arousal)
๒
อาจิมีีอากิาริหน้าแดง เกิิดคว่ามีริู้สึกิทางลบุต่่อผูู้้ที�ลิดริอนเสริีภาพ เกิิดคว่ามีริู้สึกิทางบุว่กิเพิ�มีขึ�นต่่อ

เสริีภาพหริือพฤต่ิกิริริมีเสริีที�ถููกิลิดริอนไป พยายามีนำาเสริีภาพกิล้บุคืนมีาโดยว่ิธ์ีต่่าง ๆ ไปจินถูึงมีี
คว่ามีกิ้าว่ริ้าว่ต่่อผูู้้ที�มีาลิดริอนเสริีภาพของต่น

เบุริห์มี (๑๙๙๓) ได้สริุปผู้ลกิาริว่ิจิ้ยที�สน้บุสนุนทฤษฎีีปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิด้งนี�
(๑) ริะด้บุของปฏิิกิิริิยาต่่อต่้านทางจิิต่ใจิเป็นฟังกิ์ชิ้นโดยต่ริงกิ้บุจิำานว่นของเสริีภาพที�ถููกิขู่

ว่่าจิะถููกิลิดริอน ซึ่ึ�งหมีายคว่ามีว่่า ยิ�งขู่ว่่าจิะลิดริอนเสริีภาพมีากิเพียงใด บุุคคลที�ถููกิขู่กิ็จิะมีีปฏิิกิิริิยา
ต่่อต่้านทางจิิต่ใจิมีากิเพียงน้�น

๒ คว่ามีต่ื�นต่้ว่ทางสริีริะ (Physiological arousal) เป็นสภาว่ะที�บุุคคลมีีกิาริเปลี�ยนแปลงทางสริีริะเนื�องจิากิกิาริได้ริ้บุกิาริกิริะตุ่้นจิากิ
สิ�งเริ้าบุางอย่าง ส่งผู้ลให้เลือดสูบุฉีดแริงขึ�นกิว่่าปริกิต่ิ มีีต่้�งแต่่ที�เกิิดขึ�นไมี่มีากิ เชิ่น บุุคคลเกิิดคว่ามีอายจิากิกิาริทำาจิานข้าว่คว่ำ�าที�
โต่๊ะอาหาริ ไปจินถูึงที�เกิิดขึ�นมีากิ เชิ่น บุุคคลถููกิคนอื�นทำาริ้ายริ่างกิาย และอาจิเป็นคว่ามีต่ื�นต่้ว่ทางบุว่กิ เชิ่น คว่ามีต่ื�นต่้ว่ทางเพศ
(Sexual arousal)

2/12/2565 BE 14:48
_22-0789(114-134)7.indd 119
_22-0789(114-134)7.indd 119 2/12/2565 BE 14:48