Page 13 - 46-2
P. 13
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๔
รองศาสตราจารย์์ ดร.วนิิดา ขำำาเขำีย์ว 5
ไฮเดกเกอร์์ได�ร์ับการ์ยกย่องว่าเป็็นนักอภิป็ร์ัชญาที่ี�ยิ�งใหญ่คนหนึ�งของเยอร์มนี และเป็็นผู้้�มี
อิที่ธิิพีลอย่างมากติ่อนักคิดและนักป็ร์ัชญาติะวันติกกลุ่มอัติถิภาวนิยมโดยเฉพีาะ ฌ็็อง-ป็อล ซาที่ร์์
(Jean-Paul Sartre) ซึ�งได�ศึกษาแนวคิดของไฮเดกเกอร์์อย่างมากในขณ์ะถ้กขังคุกอย้่ในป็ร์ะเที่ศเยอร์มนี
ช่วงสงคร์ามโลกคร์ั�งที่ี� ๒ ดังป็ร์ากฏอย้่ในผู้ลงานบางส่วนของซาที่ร์์ที่ี�ช่�อ Being and Nothingness
นอกจากนี� ไฮเดกเกอร์์ยังมีอิที่ธิิพีลติ่อนักคิดร์ุ่นใหม่นับติั�งแติ่คร์ิสติ์ศติวร์ร์ษที่ี� ๒๐ เป็็นติ�นมา
อาที่ิ มีเชล ฟ้้โก (Michel Foucault) ฌ็ัก แดร์์ร์ีดา (Jacques Derrida) ผู้้�ซึ�งนำาแนวคิดของไฮเดกเกอร์์
ไป็ป็ร์ับป็ร์ุงจนเกิดลัที่ธิิร์่�อถอน (Deconstructionism) ฌ็ัก ลาก็อง (Jacques Lacan) เป็็นอีกคนหนึ�ง
ที่ี�นำาแนวคิดของไฮเดกเกอร์์ไป็ใช�ศึกษาที่างด�านจิติวิเคร์าะห์ และฌ็ีล เดอล้ซ (Gille Deluze) ได�นำา
กลยุที่ธิ์วิธิีคิดแบบไฮเดกเกอร์์ไป็ใช�ในงานเขียนของตินจนโด่งดังที่างด�านป็ร์ัชญาวร์ร์ณ์กร์ร์มภาพียนติร์์
ความเป็็นมนุษย์์เป็็นอย์�างไริ
การ์ที่ี�ไฮเดกเกอร์์มีโอกาสอ่านและศึกษางานเขียนของนักป็ร์ัชญาหลายคน จึงที่ำาให�เห็นว่า
นักป็ร์ัชญาในอดีติส่วนมากพียายามที่ี�จะค�นหาสิ�งที่ี�มีอย้่จร์ิง ซึ�งเช่�อว่าเป็็นติ�นติอของสิ�งที่ั�งหลายที่ั�งป็วง
ที่ี�เร์ียกว่า สัติ โดยหวังว่าจะได�ที่ร์าบถึงสภาพีของสิ�งที่ั�งหลายที่ั�งป็วงว่าเป็็นจร์ิงหร์่อไม่ และอย่างไร์
เพี่�อว่าจะได�พีบที่างออกติ่อป็ัญหาติ่าง ๆ ที่ี�เกี�ยวกับมนุษย์ แติ่คำาติอบที่ี�ได�ไม่สามาร์ถที่ำาให�เกิดความ
เข�าใจที่ี�เป็็นร์้ป็ธิร์ร์มได�อย่างชัดเจน และนำาไป็แก�ป็ัญหาชีวิติได�ยาก ไฮเดกเกอร์์คิดว่าภ้มิป็ัญญาของ
โลกติะวันติกในอดีติล�วนเติ็มไป็ด�วยสมมติิฐานที่างความคิด โดยสร์�างขึ�นมาเป็็นกร์อบแนวคิดเพี่�อใช�
อธิิบายความจร์ิงของสร์ร์พีสิ�ง ที่ำาให�การ์ถกเถียงและการ์โติ�แย�งที่างอภิป็ร์ัชญาที่ี�ว่าด�วยสัติมีมาติลอด
แติ่ไม่สามาร์ถให�คำาติอบที่ี�สมบ้ร์ณ์์ได�เลย กลับกลายเป็็นเร์่�องที่ี�มีความซับซ�อนและเร์�นลับจนเข�าใจได�ยาก
นักป็ร์ัชญาสมัยใหม่จึงมุ่งให�ความสำาคัญติ่อความร์้�ในที่างวิที่ยาศาสติร์์โดยไม่สนใจที่ี�จะถกป็ร์ะเด็นป็ัญหา
ในเร์่�องสัติ แติ่กลับไป็ศึกษาญาณ์วิที่ยาเพีร์าะเช่�อว่า ความร์้�ค่อพีลัง (Knowledge is Power) ซึ�งคาดว่า
น่าจะให�คำาติอบในเร์่�องความเป็็นจร์ิง และช่วยสร์ร์สร์�างสิ�งอำานวยป็ร์ะโยชน์ ให�แก่มนุษย์ ด�วยเหติุนี�เอง
ที่ี�ที่ำาให�ความสงสัยติ่อป็ร์ะเด็นป็ัญหาในเร์่�องสัติ ซึ�งจัดอย้่ในภววิที่ยา (Ontology) อันเป็็นแนวคิด
๑
อย่างป็ร์ัชญาติะวันติกที่ี�มีมาติั�งแติ่สมัยกร์ีกถ้กล่มเล่อนไป็ โดยที่ี�แนวคิดที่างป็ร์ัชญาในเวลาติ่อมา
ซึ�งเกิดบนฐานความร์้�ที่างวิที่ยาศาสติร์์พีากันไป็สนใจติ่อความเป็็นป็ัจจุบัน โดยไม่สนใจมากนักติ่อ
มิติิเวลาของอดีติและอนาคติ (Law, 2007 : 329)
๑ ภววิที่ยา เป็็นส่วนหนึ�งของอภิป็ร์ัชญา ซึ�งเป็็นสาขาหนึ�งของป็ร์ัชญาที่ี�สนใจศึกษาว่า อะไร์ค่อสิ�งเป็็นจร์ิงร์วมถึงศึกษาความมีอย้่และ
สิ�งที่ี�เป็็นอย้่
2/12/2565 BE 14:43
_22-0789(001-019)1.indd 5
_22-0789(001-019)1.indd 5 2/12/2565 BE 14:43