Page 235 - 45-3
P. 235
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๓
ศาสตราจารย์์กิิตติคุุณ ดร.พรสรรคุ์ วััฒนางกิูร 227
แลี่ะปริะเที่ศสยุามั นับเป็นกริะแสนานาช่าต์ิซิึ�งได้้ริับการิยุอมัริับอยุ่างกว้างขวาง เป็นช่่วงเวลี่าที่่�
ในยุุโริปได้้ริับการิขนานนามัว่า Fin-de-siècle หริ่อ ยุุคแห่งความัลี่่มัสลี่ายุ แลี่ะเน่�องจากกริะแส
อันริุนแริงน่�มัาพริ้อมักับการิเสนอแนวคิด้แลี่ะปริัช่ญาใหมั่ที่่�โลี่กยุังไมั่เคยุริ่้จักมัาก่อน กลีุ่่มัศิลี่ปิน
จึงเริ่ยุกกริะบวนการิที่ั�งหมัด้น่�ว่า “อาวอง-การ์ดแห่่งยุคให่ม่” (Avant-garde of the Modern)
ศิิลปะอาวองการ์์ดม่าได้อยุ่างไร์/ม่ีความ่เป็นม่าอยุ่างไร์
เมั่�อการิปฏิิวัต์ิอุต์สาหกริริมัได้้เริิ�มัต์้นในปริะเที่ศอังกฤษต์ั�งแต์่ช่่วงปลี่ายุคริิสต์์ศต์วริริษที่่� ๑๘
มั่การิเริิ�มันำาเคริ่�องจักริเข้ามัาใช่้ในกริะบวนการิที่อผ้าแลี่ะผลี่ิต์สินค้าแที่นมั่อมันุษยุ์ ที่ำาให้เพิ�มัปริิมัาณ
สินค้าได้้มัากมัายุ ปริับเปลี่่�ยุนวิธ่การิผลี่ิต์สินค้าแลี่ะเปลี่่�ยุนวิถึ่ช่่วิต์ของผ่้คนอยุ่างที่่�ไมั่เคยุปริากฏิ
มัาก่อน แหลี่่งผลี่ิต์สินค้าถึ่กแที่นด้้วยุโริงงานที่่�ต์้องการิคนงานจำานวนมัาก ริวมัที่ั�งมั่ความัจำาเป็น
ในการิแสวงหาวัต์ถึุด้ิบจำานวนมัากมัาป้อนโริงงาน ช่าวบ้าน ช่าวนา แลี่ะช่าวไริ่อพยุพจากช่นบที่เข้าส่่
เมั่องใหญ่เพ่�อที่ำางานในโริงงานแลี่ะกลี่ายุสภิาพเป็นลี่่กจ้าง ในปริะเที่ศอังกฤษ การิใช่้แริงงานเด้็กแลี่ะ
เอาเปริ่ยุบคนงานที่่�ต์้องใช่้ช่่วิต์อยุ่่อยุ่างแออัด้ ไริ้คุณภิาพ เป็นเริ่�องจริิงที่่�พบเห็นได้้ที่ั�วไป การิสะที่้อน
ภิาพสังคมัช่นช่ั�นแริงงานแลี่ะการิใช่้แริงงานเด้็กพบในวริริณกริริมัหลี่ายุต์่อหลี่ายุเริ่�อง เช่่น โอลิเวอร์
ทวิสำต์ (Oliver Twist) ของช่าลี่์ส ด้ิกเกน (Charles Dickens) เป็นสังคมัอุต์สาหกริริมัที่่�น่าสลี่ด้ใจ
ซิึ�งแมั้แต์่เกอเที่อ มัหากว่ช่าวเยุอริมััน ก็เคยุปริะสบพบเห็นมัาแลี่้วเมั่�อเด้ินที่างมัาที่่�ลี่อนด้อน สภิาพ
สังคมัน่�เป็นจุด้เริิ�มัต์้นของลี่ัที่ธิทีุ่นนิยุมั ที่ำาให้คาริ์ลี่ มัากซิ์ (Karl Marx) ช่าวยุิว-เยุอริมัันคิด้หาที่างแก้
สะที่้อนในแนวคิด้ที่างการิเมั่อง ค่อ ลี่ัที่ธิมัากซิ์ (Marxism) ความัเจริิญที่างวิที่ยุาศาสต์ริ์ที่่�ส่งผลี่
ช่ัด้เจนผ่านการิปฏิิวัต์ิอุต์สาหกริริมั แลี่ะแผ่ขยุายุเข้าไปในแผ่นด้ินใหญ่ของที่ว่ปยุุโริปแลี่ะด้ำาเนินต์่อไป
อยุ่างไมั่หยุุด้ยุั�งที่ั�วโลี่ก โด้ยุเฉพาะความัก้าวหน้าที่างวิที่ยุาศาสต์ริ์แลี่ะเที่คโนโลี่ยุ่ในด้ินแด้นเยุอริมััน
ช่ัด้เจน ค่อ การิค้นพบสิ�งใหมั่มัากมัายุในสาขาฟิสิกส์ เคมั่ แลี่ะอ่�น ๆ ในช่่วงคริึ�งหลี่ังของ
คริิสต์์ศต์วริริษที่่� ๑๙ มันุษยุ์เริิ�มัเช่่�อมัั�นในสิ�งที่่�ต์นสามัาริถึพิส่จน์ได้้ด้้วยุต์นเอง จับต์้องได้้ มัองเห็นได้้
แลี่ะเช่่�อมัั�นในความัสามัาริถึของมันุษยุช่าต์ิที่่�จะเอาช่นะแลี่ะควบคุมัธริริมัช่าต์ิให้เป็นไปต์ามัที่่�
ต์้องการิ เพ่�อนำาธริริมัช่าต์ินั�นมัาริับใช่้มันุษยุ์ให้มั่ช่่วิต์สุขสบายุขึ�น เป็นกริะแสที่่�มัาแริงจนไมั่สามัาริถึ
ต์้านที่านได้้
ผลี่กริะที่บจากการิปฏิิวัต์ิอุต์สาหกริริมัมัิได้้มั่เฉพาะด้้านสังคมั ยุุโริปในช่่วงเวลี่านั�นมั่การิ
ที่ด้ลี่องใหมั่ ๆ ของศาสต์ริ์หลี่ากหลี่ายุแลี่ะศิลี่ปะหลี่ายุแขนง ในขณะเด้่ยุวกัน ช่่วิต์มันุษยุ์จำานวน
ไมั่น้อยุในสังคมัก็กำาลี่ังต์กอยุ่่ภิายุใต์้แริงกด้ด้ันของการิปฏิิวัต์ิอุต์สาหกริริมัด้้วยุเช่่นกัน ส่วนเหลี่่า
ศิลี่ปินนั�นมั่ที่ั�งที่่�กำาหนด้บที่บาที่ของต์นเองให้เป็นต์ัวแที่นของกลีุ่่มัที่่�เส่ยุเปริ่ยุบในสังคมัหริ่อกลีุ่่มัช่น
19/1/2565 BE 08:55
_21-0851(224-240)12.indd 227 19/1/2565 BE 08:55
_21-0851(224-240)12.indd 227
