Page 149 - 45-3

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๓

ศาสตราจารย์์ นพ.ก้้องเก้ีย์รติ กู้ณฑ์์ก้ันทราก้ร 141

บทนำา

ปััจจุบัันสัังคมโลกก้าวไปัสั่�สัังคมผู้่้สั่งอายุุ ปัระเทศไทยุก็มีสััดสั�วนของผู้่้สั่งอายุุเพิ่่�มข้�นเร่�อยุ ๆ
มีการปัระมาณการว�าผู้่้ที�มีอายุุ ๖๐ ปัีข้�นไปัทั�วโลกมีปัระมาณ ๙๖๒ ล้านคนใน ค.ศ. ๒๐๑๗ และเปั็น

๒ เท�าของจำานวนเม่�อ ค.ศ. ๑๙๘๐ ที�มีเพิ่ียุง ๓๘๒ ล้านคน และเพิ่่�มเปั็น ๒ เท�าใน ค.ศ. ๒๐๕๐ ซึ่้�งใน
ค.ศ. ๒๐๓๐ จำานวนผู้่้สั่งอายุุจะมากกว�าจำานวนปัระชากรเด็กที�อายุุน้อยุกว�า ๑๐ ปัี (United Nations,
2017) ในกลุ�มผู้่้สั่งอายุุที�มีอายุุมากกว�า ๘๐ ปัี ก็จะสั่งข้�นจำานวนมากเช�นกัน ซึ่้�งทำาให้้ปัระชากรมีความ

เสัี�ยุงต่�อโรคสัมองเสั่�อมสั่งข้�นอยุ�างรวดเร็ว
โรคอัลไซึ่เมอร์ (Alzheimer’s disease) เปั็นสัาเห้ตุ่สัำาคัญที�สัุดของภาวะสัมองเสั่�อม

รองลงไปัค่อ โรคสัมองเสั่�อมเห้ตุ่ห้ลอดเล่อด (vascular dementia) โรคสัมองเสั่�อมที�พิ่บัล่อีบัอดี
(dementia with Lewy bodies) และโรคสัมองเสั่�อมสั�วนห้น้าและขมับั (frontotemporal dementia)
มีการปัระมาณว�าทั�วโลกมีผู้่้ปั่วยุสัมองเสั่�อม ๔๓.๘ ล้านคนใน ค.ศ. ๒๐๑๖ ซึ่้�งเพิ่่�มจาก ๒๐.๒ ล้านคน

ใน ค.ศ. ๑๙๘๐ โดยุมีความชุกราว ๗๑๒ คนต่�อปัระชากร ๑๐๐,๐๐๐ คนใน ค.ศ. ๒๐๑๖ (GBD, 2016)
พิ่บัในเพิ่ศห้ญ่งมากกว�าเพิ่ศชายุและเปั็นสัาเห้ตุ่การเสัียุชีว่ต่อันดับั ๕ ในระดับัโลก โรคนี�จ้งเปั็น

ภาระทางด้านสัาธ์ารณสัุขและสัังคมที�สัำาคัญยุ่�ง ใน ค.ศ. ๒๐๑๕ ค�าใช้จ�ายุเกี�ยุวกับัโรคนี�สั่งปัระมาณ
๘๑๘ พิ่ันล้านดอลลาร์สัห้รัฐ และสั่งข้�นอีกอยุ�างรวดเร็ว โดยุสั�วนให้ญ�ค�าใช้จ�ายุที�เก่ดข้�นจะเกี�ยุวกับั
ครอบัครัวและสัังคมมากกว�าค�าใช้จ�ายุในการรักษาผู้่้ปั่วยุโดยุต่รง

ในอดีต่เช่�อว�าภาวะสัมองเสั่�อมเปั็นภาวะที�ปั้องกันไม�ได้ห้ร่อรักษาไม�ได้ แต่�ปััจจุบัันมีข้อม่ล
มากข้�นเร่�อยุ ๆ ในด้านปััจจัยุเสัี�ยุงต่�าง ๆ การปั้องกันและการรักษาต่ั�งแต่�ระยุะต่้นจนระยุะท้ายุ ภาวะนี�

มักเร่�มจากความจำาบักพิ่ร�องโดยุผู้่้ปั่วยุยุังคงช�วยุเห้ล่อต่นเองได้ และโรคจะดำาเน่นต่�อไปัทำาให้้มีระดับั
การร่้ค่ดลดลง มีปััญห้าทางจ่ต่เวชและพิ่ฤต่่กรรม ทำาให้้ความสัามารถในการดำารงชีว่ต่ปัระจำาวันลดลง
จนต่้องพิ่้�งพิ่าผู้่้ด่แลมากข้�นเร่�อยุ ๆ จนเสัียุชีว่ต่ในที�สัุด การปั้องกันโรคและการชะลอโรคจ้งมีความ

สัำาคัญมากในระดับับัุคคลจนกระทั�งระดับัโลก เพิ่่�อลดความเสัี�ยุงดังกล�าว เน่�องจากสัาเห้ตุ่ต่�าง ๆ ของ
ภาวะสัมองเสั่�อมมีห้ลากห้ลายุ แต่�โรคอัลไซึ่เมอร์เปั็นโรคที�พิ่บับั�อยุที�สัุดและมีความเกี�ยุวพิ่ันกับัเห้ตุ่

อ่�น ๆ ร�วมกันที�เกี�ยุวข้อง ดังนั�นในที�นี�จะกล�าวถ้งโรคนี�เปั็นห้ลักและปััจจัยุเสัี�ยุงต่�าง ๆ ที�สัามารถ
ปัรับัเปัลี�ยุนได้

ป้ัจจัย์เสี�ย์งที�ป้รับได้้

จากการศ้กษาในระดับัปัระชากรขนาดให้ญ�ได้ปัระมาณการสััดสั�วนของความเสัี�ยุงในกลุ�ม
ปัระชากรต่�าง ๆ พิ่บัปััจจัยุที�สัำาคัญต่ามต่ารางที� ๑

19/1/2565 BE 08:53
_21-0851(139-153)7.indd 141 19/1/2565 BE 08:53
_21-0851(139-153)7.indd 141