Page 65 - พจนานุกรมศัพท์นิเทศศาสตร์ร่วมสมัย
P. 65
D
data literacy
การใชุ้งานแอปพลี่ิเคิชุันแลี่ะประมวลี่ผ่ลี่ลี่ัพธี์ เป็นทำักษะคิวามสามารถในการ
เข้าใจิ ตั่คิวาม แลี่ะส่�อสารข้อม้ลี่
เม่�อ คิ.ศ. ๒๐๒๐ บีริษัทำการ์ตัเนอร์ (Gartner) ซั้�งเป็นบีริษัทำทำ่�ให้้คิำาปร้กษา
แลี่ะวิจิัยุของสห้รัฐอเมริกาได้ให้้คิวามห้มายุโดยุตัั�งคิำาถามว่า ผ่้้ใชุ้ข้อม้ลี่จิำาเป็น
ตั้องเข้าใจิว่าม่ข้อม้ลี่ใดบี้าง นำาไปใชุ้อยุ่างไร แลี่ะม่ข้อจิำากัดอะไร สามารถ
รวมข้อม้ลี่ทำ่�ตั้องการจิากแห้ลี่่งตั่าง ๆ ได้อยุ่างไร ห้ร่อจิะเสริมด้วยุข้อม้ลี่ทำ่�
เชุ่�อถ่อได้จิากบีุคิคิลี่ทำ่�สามได้อยุ่างไร เพ่�อการสร้างข้อม้ลี่เชุิงลี่้กสำาห้รับี
การตััดสินใจิทำ่�ด่ข้�น
เม่�อ คิ.ศ. ๒๐๒๑ ทำิโมทำ่ สโตัเบี่ยุร์สก่ (Timothy Stobierski) เห้็นว่า
คิวามรอบีร้้ข้อม้ลี่คิ่อ คิวามสามารถของบีุคิคิลี่ในการอ่าน ทำำาคิวามเข้าใจิ แลี่ะ
ใชุ้ข้อม้ลี่ในร้ปแบีบีตั่าง ๆ เชุ่น นักวิทำยุาศาสตัร์ข้อม้ลี่ห้ร่อนักวิเคิราะห้์ข้อม้ลี่
ซั้�งม่คิวามสามารถในการเข้าใจิแนวคิิดพ่�นฐานทำ่�เก่�ยุวกับีข้อม้ลี่ในร้ปแบีบี
ตั่าง ๆ ประเภทำของการวิเคิราะห้์ข้อม้ลี่ การทำำาคิวามสะอาดข้อม้ลี่ รวมทำั�ง
เคิร่�องม่อ เทำคินิคิ แลี่ะโคิรงสร้าง
เม่�อ คิ.ศ. ๒๐๑๓ เอลี่เลี่น บี่. แมนด่นัชุ (Ellen B. Mandinach) แลี่ะ
อ่ดิทำ กัมเมอร์ (Edith Gummer) นิยุามความรอบีร่้ข้้อม่ล่ในบีริบีทำของ
การศ้กษาว่าห้มายุถ้ง คิวามสามารถในการทำำาคิวามเข้าใจิแลี่ะใชุ้ข้อม้ลี่อยุ่าง
ม่ประสิทำธีิภาพเพ่�อประกอบีการตััดสินใจิ โดยุความรอบีร่้ข้้อม่ล่ประกอบีด้วยุ
ชุุดทำักษะเฉพาะแลี่ะฐานคิวามร้้ทำ่�ชุ่วยุให้้ผ่้้ใชุ้ส่�อห้ร่อผ่้้คิ้นคิว้าข้อม้ลี่สามารถ
แปลี่งข้อม้ลี่เป็นสารสนเทำศได้ เพ่�อนำาไปส้่คิวามร้้ทำ่�สามารถนำาไปปฏิิบีัตัิได้
ในทำ่�สุด ทำักษะเห้ลี่่าน่�คิรอบีคิลีุ่มไปถ้งการร้้วิธี่ระบีุ รวบีรวม จิัดระเบี่ยุบี
วิเคิราะห้์ สรุปแลี่ะจิัดลี่ำาดับีคิวามสำาคิัญของข้อม้ลี่ รวมทำั�งการตัั�งสมมตัิฐาน
ระบีุป่ญห้า ตั่คิวามข้อม้ลี่ กำาห้นด วางแผ่น นำาไปใชุ้ แลี่ะตัรวจิสอบีเพ่�อนำา
ข้อม้ลี่ไปใชุ้แก้ป่ญห้าจิริง
51
