Page 117 - 46-2
P. 117
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๔
ศาสตราจารย์์ ดร.ปราณีี ทิินกร 109
อย่างไรก็ตาม ห้ากคณะกรรมการการแข่งขันี้ทางการค้าต้ความว่า การผูกขาดี ค่อการม้ผู้ผลิต
ห้ร่อจำาห้นี้่ายสินี้ค้าเพิ้ยงรายเดี้ยวอย่างเคร่งครัดีเชิ่นี้นี้้� ก็คงจะห้าตลาดีค้าปล้กค้าส่งท้�ม้ผู้ผลิตเพิ้ยง
รายเดี้ยวไม่ไดี้แนี้่ การท้�ผู้ขายรายใดีม้ส่วนี้แบ่งตลาดีเพิิ�มขยับเข้าไปใกล้ห้ลักร้อย ห้นี้่วยงานี้ท้�กำากับดีูแล
ควรม้ความกังวลอย่างมากเก้�ยวกับแนี้วโนี้้มของการผูกขาดีในี้อนี้าคตไดี้แล้ว
ในี้ประเดี็นี้ท้� ๒ ท้�คณะกรรมการการแข่งขันี้ทางการค้าพิิจารณาค่อ การจะอนีุ้ญาตห้ร่อ
ไม่อนีุ้ญาตให้้รวมธุุรกิจ ซี้�งในี้ประเดี็นี้นี้้�ม้ความเห้็นี้แตกเป็นี้ ๒ ฝ่่าย ค่อ เส้ยงข้างนี้้อย (๓ เส้ยง) ไม่อนีุ้ญาต
ในี้ขณะท้�เส้ยงข้างมาก (๔ เส้ยง) เห้็นี้ควรอนีุ้ญาต สาระสำาคัญท้�คณะกรรมการการแข่งขันี้ทางการค้า
นี้ำามาพิิจารณาม้อยู่ ๖ ประเดี็นี้ ดีังนี้้�
๑. การกระจุกตัวของตลาดี (market concentration)
๒. การเข้าสู่ตลาดีของผู้ประกอบการรายให้ม่และการขยายการผลิตของคู่แข่งขันี้ (entry
and expansion)
๓. ผลกระทบต่อการแข่งขันี้จากผู้ประกอบธุุรกิจท้�รวมธุุรกิจ (non-coordinated effect)
๔. ผลกระทบต่อการแข่งขันี้ท้�เกิดีจากการร่วมม่อกันี้ (coordinated effect)
๕. ผลกระทบต่อประโยชินี้์โดียรวมทางเศรษัฐกิจและผู้บริโภค
๖. ผลกระทบดี้านี้อ่�นี้ ๆ ท้�อาจส่งผลต่อการแข่งขันี้ในี้ตลาดี
ในี้ ๖ ประเดี็นี้ดีังกล่าวนี้้� ประเดี็นี้เร่�องการกระจุกตัวของตลาดีเป็นี้ประเดี็นี้ท้�สามารถูวัดีไดี้
ในี้เชิิงปริมาณ เม่�อวัดีเป็นี้ตัวเลขแล้วก็จะม้ข้อโต้แย้งไดี้ยาก ส่วนี้ประเดี็นี้อ่�นี้ ๆ ม้องค์ประกอบของ
การประเมินี้ในี้เชิิงคุณภาพิ ซี้�งสามารถูท้�จะโต้แย้งห้ร่อมองต่างมุมกันี้ไดี้
ในี้บทความนี้้�ผู้เข้ยนี้จะพิิจารณาการกระจุกตัวของตลาดีและเกณฑ์์การนี้ำามาประเมินี้ถู้ง
อำานี้าจเห้นี้่อตลาดีของกลุ่มธุุรกิจท้�ใชิ้กันี้ในี้ระดีับสากล ซี้�งคณะกรรมการการแข่งขันี้ทางการค้าไดี้นี้ำา
ดีัชินี้้ดีังกล่าวมาพิิจารณาดี้วย
ประก�รที� ๑ การกระจุกตัวของตลาดี (market concentration) ห้มายถู้ง การท้�ม้ผู้ผลิต
ห้ร่อจำาห้นี้่ายสินี้ค้าและบริการจำานี้วนี้นี้้อยรายครองส่วนี้แบ่งตลาดีจำานี้วนี้ท้�สูง โดียส่วนี้แบ่งตลาดีในี้
อุตสาห้กรรมห้นี้้�งอาจวัดีจากปริมาณการผลิต (production) ยอดีขาย (sales) จำานี้วนี้การจ้างงานี้
(employment) ห้ร่อจำานี้วนี้สาขา (number of outlets) ฯลฯ ดีัชินี้้ท้�ใชิ้กันี้มากท้�สุดีในี้การวัดีการ
กระจุกตัวของตลาดีค่อ ดีัชินี้้เฮอร์ฟินี้ดีาห้์ล-เฮิร์ชิแมนี้ (เอชิเอชิไอ) (Herfindahl-Hirschman Index–
HHI) ซี้�งคำานี้วณจากผลรวมของส่วนี้แบ่งตลาดีคิดีเป็นี้ร้อยละยกกำาลังสองของบริษััททั�งห้มดีในี้ตลาดี
เข้ยนี้เป็นี้สมการไดี้ดีังนี้้�
2/12/2565 BE 14:47
_22-0789(095-113)6.indd 109 2/12/2565 BE 14:47
_22-0789(095-113)6.indd 109
