Page 83 - 22-0320 ebook
P. 83
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๕
อนัันัต์์ เหล่่าเล่ิศวรกุุล่ 75
เป็็นเจ�าพระยา ต้ัว่อย่างที่ำานองนี�ในพระราชื่พงศัาว่ดิารกรุงศัรีอยุธยาฉบี่ับี่บี่ริต้ิชื่มีิว่เซียมี (Chronicle
of the Kingdom of Ayuthaya, 1999: 22, 36, 302) พบี่ถึ่ง ๓ คำรั�ง ดิังต้ัว่อย่างหน�า ๓๖ ว่่า “เอาขุน
อินเที่พเป็นเจ�าพญาศัรีโศักราชื่ พระราชื่ที่านล้กพระสนมีองคำ์หน่�ง เจยีดิที่องคำ้่หน่�ง พานที่องคำ้่หน่�ง
เต้�านำ�าที่องคำ้่ กั้ระบ่�กั้ั�นหยั่ัน เสลยี�งงา เสลยี�งกลิบี่บี่ัว่ เคำร่�องส้ง”
สมีัยรัต้นโกสินที่ร์กั�นหยั�นกลายมีาเป็็นหน่�งในเคำร่�องป็ระกอบี่พระอิสริยยศัของพระบี่รมีว่งศั์
ชื่ั�นสมีเดิ็จพระเจ�าล้กยาเธอเจ�าฟ้้า และสมีเดิ็จพระบี่รมีโอรสาธิราชื่ ใน จีด้หมายเหตุพระราชิพิธี
ลงสรงสมเด้็จีพระบัรมโอรสาธิราชิ เจี้าฟ้้ามหาวชิิรุณหิศิ สยามมกุฎราชิกุมาร (๒๕๑๓ : ๑๗๑, ๒๒๒)
มีีพระแสงกั�นหยั�นลงยาราชื่าว่ดิีป็ระดิับี่พลอยแดิงเป็็นหน่�งในรายการเคำร่�องพระราชื่อิสริยยศัจำานว่น
รว่มี ๑๖–๑๗ รายการ ที่ั�งหมีดินี�สำาหรับี่พระราชื่ที่านสมีเดิ็จพระเจ�าล้กยาเธอเจ�าฟ้้ามีหาว่ชื่ิรุณ์หิศั
๔๑
ในเว่ลารับี่พระสุพรรณ์บี่ัต้รเป็็นสมีเดิ็จพระบี่รมีโอรสาธิราชื่ ที่ั�ง คีำาให้การขุนัหลวงวัด้ประดู้่ทรงธรรม
(๒๕๕๕ : ๓๗) และ พระราชื่พิธีสิบี่สองเดิ่อน (๒๕๕๐ : ๑๖๕) ต้่างก็กล่าว่ไว่�ต้รงกันว่่า กั�นหยั�นยังเป็็น
พระแสงสำาคำัญที่ี�ต้�องอัญเชื่ิญมีาร่ว่มีในพระราชื่พิธีถึ่อนำ�าพระพิพัฒน์สัต้ยา
เน่�องจากเป็็นกระบี่ี�สั�น กั�นหยั�นจ่งเป็็นอาวุ่ธสำาหรับี่ส้�ป็ระชื่ิดิต้ัว่ ดิังในบี่ที่ละคำรเร่�อง ด้าหลัง
พระราชื่นิพนธ์ในพระบี่าที่สมีเดิ็จพระพุที่ธยอดิฟ้้าจุฬาโลกมีหาราชื่ (๒๕๑๔ : ๒๘๓) บี่รรยายว่่า
แล�ว่พลพระโอรสยศัยง เล่อกสรรจตุ้รงคำ์แข็งขัน
เหล่าหน่�งถึ่อป็ืนย่นยัน หมี้่หน่�งกั้ั�นหยั่ั�นกระชื่ั�นชื่ิดิ
กั�นหยั�น เป็็นอาวุ่ธสำาคำัญสำาหรับี่ใชื่�รบี่จริงดิ�ว่ย ดิังป็รากฏใน พระราชิหัตถึเลขาที่ี�พระบี่าที่
สมีเดิ็จพระจุลจอมีเกล�าเจ�าอย้่หัว่ (๒๕๕๕ : ๔๑๕) พระราชื่ที่านแดิ่เจ�าพระยามีหินที่รศัักดิิ�ธำารงเมี่�อ
ว่ันพุธ แรมี ๑๕ คำำ�า เดิ่อน ๑๐ ป็ีกุน จ.ศั. ๑๒๓๗ (พ.ศั. ๒๔๑๘). คำว่ามีว่่า “พระยามีหามีนต้รีบี่อกว่่า
เธอมีาย่มีกั�นหยั�นที่หาร ๑๐๐ แต้่ไมี่ไดิ�ไป็เพราะไดิ�จ่ายการไป็เสียมีาก บี่ัดินี�ฉันซ่�อดิาบี่โป็ลิดิไว่� จ่งให�
จัดิส่งข่�นมีาให�ดิ�ว่ย ๒๐๐ เล่มี” อย่างไรก็ต้ามี เมี่�อพิเคำราะห์จากป็ริบี่ที่ คำำาว่่า กั�นหยั�น ที่ี�พบี่ในพระราชื่-
หัต้ถึเลขาฉบี่ับี่นี�น่าจะมีีคำว่ามีหมีายแต้กต้่างกับี่ที่ี�พบี่ในเอกสารป็ระว่ัต้ิศัาสต้ร์อ่�น ๆ คำ่อ มีิไดิ�หมีายถึ่ง
มีีดิสั�นโคำ�งแบี่บี่เป็อร์เซีย แต้่น่าจะหมีายถึ่งกระบี่ี�แบี่บี่จีนมีากกว่่า สอดิคำล�องกับี่ที่ี� อำานาจ พุกศัรีสุก
และคำณ์ะ (๒๕๕๕ : ๘๗) ผู้้�รว่บี่รว่มีและอธิบี่ายศััสต้ราวุ่ธต้่าง ๆ ที่ี�ที่หารและกองที่ัพไที่ยเคำยใชื่�มีาต้ลอดิ
ป็ระว่ัต้ิศัาสต้ร์ซ่�งกล่าว่ว่่า “กั�นัหยั�นั หรือ กระบัี�จีีนั เป็นัด้าบัจีีนั ลักษณะเหมือนัด้าบัไทยแต่เล็กและ
๔๑ หน�า ๑๗๑ ให�ไว่� ๑๗ รายการ แต้่หน�า ๒๒๒ ให�ไว่� ๑๖ รายการ และมีีบี่างรายการไมี่ต้รงกัน
