Page 69 - 45 2

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม-สิิงหาคม ๒๕๖๓
ศาสตราจารย์์ ดร.ผาสุก พงษ์์ไพจิตร 59

ลด้ความไม่เท่าเท้ยมลงได้้เพราะให์้เงินี้อุด้ห์นีุ้นี้เด้็กท้�ยากจุนี้ให์้ได้้เร้ยนี้อย่างกว้างขวาง (Wetzel,

2013) นี้โยบายสั่งเสัริมให์้ม้สัุขภิาพด้้ การลด้ความเสั้�ยงในี้ชิ้วิตั การเข้าถ่งกระบวนี้การยุตัิธิรรม และ

การม้สัิทธิิทางการเม่องก็สัำาคัญี่ด้้วย

เห์ตัุผลสัำาคัญี่ท้�ประเทศไทยม้สัินี้ค้าและบริการสัาธิารณะไม่เพ้ยงพอและยังขาด้คุณภิาพ
เพราะขาด้งบประมาณ นี้อกเห์นี้่อจุากเร่�องการใชิ้งบประมาณรั�วไห์ลเพราะการคอร์รัปชิันี้ จุาก

ทศวรรษ์ ๒๕๒๐ จุนี้ขณะนี้้�งบประมาณรายปีคิด้เป็นี้ร้อยละ ๑๘-๒๑ ของจุ้ด้้พ้ (GDP) ซี่�งนี้้อยกว่า

ประเทศรายได้้ปานี้กลางทั�วไปท้�ร้อยละ ๒๖ (IMF, 2010 : 25, ตัาราง ๑; World Bank, n.d.)

งบประมาณประเทศไทยตัำ�าเพราะเก็บภิาษ์้ได้้นี้้อย รัฐบาลเก็บภิาษ์้ได้้โด้ยเฉล้�ยในี้ชิ่วง
พ.ศ. ๒๕๓๐-๒๕๕๒ คิด้เป็นี้ร้อยละ ๑๖.๕ ของจุ้ด้้พ้ สัถาบันี้วิจุัยเพ่�อการพัฒนี้าประเทศไทย
๔๒
(๒๕๑๕) พบว่า รัฐบาลไทยเก็บภิาษ์้ได้้นี้้อยเพราะผู้ม้รายได้้สัูงและม้ทรัพย์สัินี้มากสัามารถเล้�ยงภิาษ์้

ทางตัรงได้้ งานี้ศ่กษ์าของ ตัวนี้ มินี้ห์์ เล และคณะ (Le et al, 2008 : 31) ประมาณการว่า ถ้า

รัฐบาลไทยเพิ�มประสัิทธิิภิาพการจุัด้เก็บภิาษ์้ ก็จุะเพิ�มรายได้้ภิาษ์้ได้้ถ่งร้อยละ ๕ ของจุ้ด้้พ้โด้ยไม่ตั้อง
เปล้�ยนี้ระบบภิาษ์้เลย ปัณณ์ อนี้ันี้อภิิบุตัร (๒๕๕๕) พบว่า ถ้ายกเลิกการลด้ห์ย่อนี้ภิาษ์้ให์้กับคนี้ฐานี้ะด้้

ก็จุะยังทำาให์้เก็บภิาษ์้ได้้มากข่�นี้อ้ก สัมชิัย จุิตัสัุชินี้ และคณะ (๒๕๕๔) คำานี้วณว่า ห์ากเพิ�มอัตัราภิาษ์้

มูลค่าเพิ�มจุากร้อยละ ๗ เป็นี้ร้อยละ ๑๐ รัฐบาลจุะม้รายได้้เพิ�มข่�นี้อ้กร้อยละ ๒.๕ ของจุ้ด้้พ้

๔๒ สััด้สั่วนี้รายได้้ภิาษ์้ของไทยจุำาแนี้กตัามประเภิทภิาษ์้คิด้เป็นี้ร้อยละของรายได้้ภิาษ์้ทั�งห์มด้ในี้ปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗ ค่อ
ภิาษ์้เงินี้ได้้นี้ิตัิบุคคล ๒๙ ภิาษ์้มูลค่าเพิ�ม ๒๔ ภิาษ์้สัรรพสัามิตั ๑๙ (เชิ่นี้ เห์ล้า เบ้ยร์ บุห์ร้� ไพ่ เคร่�องด้่�มชิูกำาลัง นี้ำ�ามันี้เชิ่�อเพลิง
รถยนี้ตั์บางชินี้ิด้ เคร่�องปรับอากาศ) ภิาษ์้เงินี้ได้้บุคคลธิรรมด้า ๑๔ ภิาษ์้นี้ำาเข้า ๖ และภิาษ์้อ่�นี้ ๆ ๘ มูลค่าภิาษ์้ท้�เก็บได้้ทั�งห์มด้ในี้
ปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๗ ค่อ ๑๙.๙ แสันี้ล้านี้บาท (ท้�มา : กรมสัรรพากร) คิด้เป็นี้ร้อยละ ๑๕.๒ ของจุ้ด้้พ้ ในี้ พ.ศ. ๒๕๕๗ ซี่�งเท่ากับ
๑๓.๑ ล้านี้ล้านี้บาท (ปัณณ์ อนี้ันี้อภิิบุตัร และ ฉัตัรเฉลิม องอาจุธิานี้ศาล, ๒๕๕๙) เปร้ยบเท้ยบโครงสัร้างภิาษ์้กับกลุ่มประเทศในี้
อาเซี้ยนี้ และชิ้�ว่า แม้ประเทศไทยม้สััด้สั่วนี้ของรายได้้จุากภิาษ์้ทั�งห์มด้คิด้เป็นี้ประมาณเก่อบร้อยละ ๑๗ ของจุ้ด้้พ้ ซี่�งสัูงกว่าประเทศอ่�นี้ ๆ
ในี้อาเซี้ยนี้ แตั่เม่�อดู้ไปท้�ภิาษ์้เงินี้ได้้บุคคลธิรรมด้าเท้ยบกับจุ้ด้้พ้กลับตัำ�า ค่อ ม้ค่าท้�ร้อยละ ๒ เท่านี้ั�นี้ ซี่�งตัำ�ากว่าสัิงคโปร์ ฟิลิปปินี้สั์
และมาเลเซี้ย (ปัณณ์ อนี้ันี้อภิิบุตัร และฉัตัรเฉลิม องอาจุธิานี้ศาล, ๒๕๕๙ : ๖) และยังพบว่า บางประเทศในี้อาเซี้ยนี้ท้�ม้ด้ัชินี้้ความ
ก้าวห์นี้้าของโครงสัร้างอัตัราภิาษ์้เงินี้ได้้สัูงกว่าประเทศไทย ได้้แก่ กัมพูชิาและเม้ยนี้มาร์ (ม้ภิาษ์้ผลได้้จุากทุนี้ ห์ร่อ capital gains tax
ด้้วย) ม้ค่าสััมประสัิทธิิ�จุ้นี้้ด้้านี้รายได้้ตัำ�า ซี่�งสัะท้อนี้ว่าโครงสัร้างอัตัราภิาษ์้ท้�ก้าวห์นี้้าเพิ�มข่�นี้ อาจุม้สั่วนี้ชิ่วยลด้ความไม่เท่าเท้ยม
ในี้การกระจุายรายได้้ลงได้้บ้าง (ห์นี้้า ๑๖-๑๗) ในี้กลุ่มประเทศโออ้ซี้ด้้ท้�ม้ค่าสััมประสัิทธิิ�จุ้นี้้ตัำ�าโด้ยทั�วไปม้อัตัราภิาษ์้แบบก้าวห์นี้้า
และม้การเก็บภิาษ์้เงินี้ได้้จุากทุนี้ ภิาษ์้ท้�ด้ินี้ ภิาษ์้ทรัพย์สัินี้ ภิาษ์้มรด้ก และภิาษ์้เงินี้ได้้จุากตั่างประเทศด้้วย สััด้สั่วนี้ของรายได้้จุากภิาษ์้
ทรัพย์สัินี้เฉล้�ยของประเทศในี้กลุ่มโออ้ซี้ด้้อยู่ท้�ร้อยละ ๖ ของรายได้้ภิาษ์้ทั�งห์มด้ในี้ พ.ศ. ๒๕๕๗ สัำาห์รับออสัเตัรเล้ย แคนี้าด้า เกาห์ล้ใตั้
สัห์ราชิอาณาจุักร และสัห์รัฐอเมริกา สััด้สั่วนี้นี้้�จุะมากกว่าร้อยละ ๑๐ (www.oecd.org เข้าถ่งเม่�อ ๑๕ เมษ์ายนี้ พ.ศ. ๒๕๖๐)