Page 29 - 47-3
P. 29
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน–ธัันวาคม ๒๕๖๕
ศาสตราจารย์์ ดร.อานััฐ ตันัโช 21
จากชุุมชุนและวััสดุุเหลือิใชุ้ทางการีเกษตรีมีมากข้�นและกำาจัดุไดุ้ชุ้าเกินกวั่าที�จะอิาศัยการีสลายตัวั
ในธิรีรีมชุาติ อิีกทั�งยังอิาจเป็นแหล่งเพาะพันธิุ์ขอิงเชุื�อิโรีคไดุ้ดุ้วัย การีที�จะเปลี�ยนขยะอิินทรีีย์เหล่านี�
ให้กลายเป็นสิ�งมีมูลค่าก็คือิการีนำาขยะอิินทรีีย์ดุังกล่าวัมาผลิตเป็นปุ�ยหมักโดุยอิาศัยไส้เดุือินดุิน
ซิ้�งใชุ้ต้นทุนตำ�าและไดุ้ปุ�ยหมักมูลไส้เดุือินดุินทั�งชุนิดุผง (มูลไส้เดุือิน) และชุนิดุนำ�า (ปัสสาวัะไส้เดุือิน)
ที�มีปรีะสิทธิิภาพสูงสำาหรีับการีผลิตพืชุ ปุ�ยหมักเหล่านี�ปรีะกอิบดุ้วัยแรี่ธิาตุอิาหารีและฮอิรี์โมนพืชุ
ที�มีปรีะโยชุน์จำานวันมาก จ้งส่งผลให้วัิธิีการีกำาจัดุขยะอิินทรีีย์ที�ใชุ้นี�มีปรีะสิทธิิภาพ ไดุ้ปุ�ยอิินทรีีย์
รีวัดุเรี็วั ที�ผ่านมาศูนย์วัิจัยและพัฒนาเกษตรีธิรีรีมชุาติ ซิ้�งเป็นหน่วัยงานวัิจัยและพัฒนาภายใต้กำากับ
ขอิงมหาวัิทยาลัยแม่โจ้ ไดุ้ดุำาเนินการีศ้กษาและวัิจัยเกี�ยวักับเรีื�อิงนี�โดุยตรีงเป็นเวัลากวั่า ๒๐ ปี จ้ง
ทำาให้มีอิงค์ควัามรีู้จำานวันมากสำาหรีับคนไทยโดุยเฉี่พาะ ตั�งแต่การีค้นพบและค้นหาสายพันธิุ์ไส้เดุือินดุิน
ท้อิงถิ�นไทยที�เหมาะสมแก่การีนำามากำาจัดุขยะอิินทรีีย์ ทั�งนี�เพื�อิสนอิงควัามต้อิงการีขอิงปรีะชุาชุน
และเกษตรีกรีไทยในการีนำาไปใชุ้ปรีะโยชุน์ในพื�นที�ส่วันต่าง ๆ ขอิงปรีะเทศไทย รีวัมถ้งไดุ้ศ้กษาและ
ถ่ายทอิดุอิงค์ควัามรีู้ในการีกำาจัดุขยะอิินทรีีย์จากครีัวัเรีือินเพื�อิผลิตเป็นปุ�ยหมักมูลไส้เดุือินดุินและ
ปัสสาวัะไส้เดุือินดุิน ซิ้�งนำาไปสรี้างรีายไดุ้สู่ครีัวัเรีือินจนเกษตรีกรีสามารีถเลี�ยงครีอิบครีัวัไดุ้อิย่าง
ต่อิเนื�อิง บทควัามนี�ผู้นิพนธิ์จะไดุ้นำาเสนอิข้อิมูลเกี�ยวักับไส้เดุือินดุิน “ขี�ตาแรี่” ในแง่มุมขอิง
การีพัฒนารีะบบเกษตรีอิินทรีีย์เพื�อิต่อิยอิดุในเชุิงอิุตสาหกรีรีม อิันเป็นรีากฐานขอิงปัจจัยดุำารีงชุีพ
และสุขภาพขอิงคนไทยทุกคน ทั�งนี�เพื�อิสรี้างรีายไดุ้โดุยใชุ้ไส้เดุือินดุินสายพันธิุ์ไทยเพิ�มผลผลิต
พืชุผักเศรีษฐกิจในรีะบบเกษตรีอิินทรีีย์ดุ้วัยการีนำามากำาจัดุขยะอิินทรีีย์เหลือิใชุ้ ทำาให้คนไทยและ
ทั�วัโลกไดุ้อิาหารีอิินทรีีย์ปลอิดุสารีเคมีแบบครีบวังจรีและสรี้างรีายไดุ้ไดุ้จรีิง ยั�งยืนและปลอิดุภัย
ขี�ต�แรี่ : ส้�ยพื่ันธุ์๋์ไส้้เดืือนดืินไทยเพื่ื�อกำำ�จััดืขยะอินทรีีย์
ขี�ตาแรี่เป็นไส้เดุือินดุินสายพันธิุ์ไทยที�ค้นพบแล้วัวั่ามีปรีะสิทธิิภาพสูงในการีกำาจัดุขยะอิินทรีีย์
ไส้เดุือินดุินสายพันธิุ์นี�ไดุ้รีวับรีวัมมาจากฟารี์มวััวันม อิำาเภอิสันกำาแพง จังหวััดุเชุียงใหม่ ชุนิดุขอิงสายพันธิุ์
อิยู่ในสกุลเพอิรีิโอินิกซิ์ (Perionyx sp.1) ไส้เดุือินดุินขี�ตาแรี่มีลักษณะที�เหมาะแก่การีกำาจัดุขยะอิินทรีีย์
ดุังต่อิไปนี�
๑. เป็นไส้เดุือินดุินสีแดุงที�สามารีถขยายพันธิุ์ไดุ้อิย่างรีวัดุเรี็วั
๒. เป็นไส้เดุือินดุินที�ย่อิยสลายขยะอิินทรีีย์ไดุ้ดุีมากภายในรีะยะเวัลา ๕-๗ วััน
๓. เป็นไส้เดุือินดุินที�ไม่ขุดุโพรีง จ้งเหมาะแก่การีเก็บรีวับรีวัมพันธิุ์
๔. เป็นไส้เดุือินดุินที�ทนต่อิสภาพดุินฟ้าอิากาศในปรีะเทศไทย
