Page 27 - 47-3
P. 27
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน–ธัันวาคม ๒๕๖๕
ศาสตราจารย์์ ดร.อานััฐ ตันัโช 19
ไส้้เดืือนดืินกำำ�จััดืขยะอินทรีีย์เพื่ื�อผลิิตปุ๋๋�ยอินทรีีย์
ม�ตรีฐ�นเกำษตรีอินทรีีย์น�น�ช�ติ
ศ�ส้ตรี�จั�รีย์ ดืรี.อ�นัฐ ตันโช
ภาคีีสมาชิิก สำานัักวิิทยาศาสตร์์
ร์าชิบััณฑิิตยสภา
บทคััดย่่อ
ขยะอิินทรีีย์จากชุุมชุนและวััสดุุเหลือิใชุ้ทางการีเกษตรีในปรีะเทศไทยมีปรีิมาณมากข้�น
อิย่างต่อิเนื�อิง ทำาให้เกิดุปัญหาการีจัดุการีกำาจัดุขยะอิินทรีีย์ในรีะดุับปรีะเทศและรีะดุับโลก
การีกำาจัดุขยะอิินทรีีย์โดุยใชุ้ไส้เดุือินดุินเป็นทางอิอิกที�รีวัดุเรี็วั มีปรีะสิทธิิภาพ และไม่กรีะทบ
ต่อิสิ�งแวัดุล้อิม เนื�อิงจากไส้เดุือินดุินมีจำานวันจุลินทรีีย์ในรีะบบลำาไส้ที�หลากหลายมากกวั่า
๕๐๐ ชุนิดุ จากการีศ้กษาโดุยอิาศัยเทคโนโลยี next generation sequencing พบวั่าเป็นเชุื�อิรีา
ที�ทรีาบชุนิดุแล้วัในลำาไส้ไส้เดุือินดุินขี�ตาแรี่ ทั�งมูลและปัสสาวัะรีวัมกวั่า ๑๒๙ ชุนิดุ นอิกจากนี�
ยังพบวั่าแบคทีเรีียและเชุื�อิรีามีหลายชุนิดุที�สามารีถผลิตฮอิรี์โมนพืชุ เชุ่น ฮอิรี์โมนอิ็อิกซิิน
ฮอิรี์โมนจิบเบอิเรีลลิน ฮอิรี์โมนไซิโทไคนิน ฮอิรี์โมนดุังกล่าวัสะสมอิยู่ในปุ�ยหมักมูลไส้เดุือินดุิน
และฉี่ี�ปัสสาวัะไส้เดุือินดุินในปรีิมาณที�พอิเหมาะและเพียงพอิแก่การีนำามาใชุ้กรีะตุ้นการีเจรีิญ
เติบโตขอิงพืชุไดุ้หลายชุนิดุ ดุังนั�น การีผลิตพืชุในรีะบบเกษตรีอิินทรีีย์มาตรีฐานโดุยใชุ้ปัจจัย
การีผลิตส่วันใหญ่จากขยะอิินทรีีย์จากชุุมชุนและวััสดุุเหลือิใชุ้ทางการีเกษตรีโดุยใชุ้ไส้เดุือินดุิน
ท้อิงถิ�นไทย ซิ้�งใชุ้เวัลาในการีกินขยะไม่เกิน ๗ วััน จ้งเป็นทางอิอิกในการีอินุรีักษ์สิ�งแวัดุล้อิม
เพรีาะรีวัดุเรี็วัและมีปรีะสิทธิิภาพ การีใชุ้ไส้เดุือินดุินสายพันธิุ์พื�นบ้านจ้งเป็นวัิธิีที�ดุีในการีจัดุการี
ขยะอิินทรีีย์โดุยมีผลพลอิยไดุ้ในรีะบบเกษตรีอิินทรีีย์ตามมา
คัำ�สำำ�คััญ : ไส้เดุือินดุินสายพันธิุ์ขี�ตาแรี่ ขยะอิินทรีีย์ ปุ�ยหมักมูลไส้เดุือินดุิน ปัสสาวัะไส้เดุือินดุิน
