Page 148 - วารสาร 48-1
P. 148
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม–เมษายน ๒๕๖๖
138 การออกแบบสิ่่�งอำานวยความสิ่ะดวกสิ่ำาหรับคนพิ่การและคำาศััพิท์์เฉพิาะท์่�เก่�ยวข้้อง
ข้้อพิึงระมัดระวังในการใช้คำาศััพิท์์ท์่�เก่�ยวกับผู้้้พิ่การ
ในการเข้ีย่นบที่ควิามหรือเรื�องราวิใดี ๆ เกี�ย่วิกับผู้้�พิิการนั�น ผู้้�เข้ีย่นต�องระมัดีระวิังอย่�างมาก
ในการเลุ่ือกใชี�คำาที่ี�ไม�สั�อการดี้ถ้กเหย่ีย่ดีหย่ามหรือลุ่บหลุ่้�ศักดีิ�ศรีควิามเป็็นมน่ษย่์ข้องผู้้�พิิการ ผู้้�ที่ี�ศึกษา
ในป็ระเดี็นที่ี�อ�อนไหวินี�ไดี�ตีพิิมพิ์ข้�อเสันอแนะไวิ�จึำานวินมาก รวิมที่ั�งสัมาคมจึิตวิิที่ย่าแห�งสัหรัฐอเมริกา
หรือ American Psychological Association (APA Style, 2022) ซึ่ึ�งแนะนำาคำาที่ี�ควิรใชี�แที่นคำาที่ี�
ควิรหลุ่ีกเลุ่ี�ย่ง ดีังตัวิอย่�างต�อไป็นี�
ควิรใชี�คำาวิ�า Persons with Disabilities แที่นคำาวิ�า Crippled หรือ Handicapped
ควิรใชี�คำาวิ�า Persons with Mobility Impairment แที่นคำาวิ�า Lame
ควิรใชี�คำาวิ�า Persons with Mental Health Disabilities แที่นคำาวิ�า Insane หรือ Maniac
การแป้ลคำาศััพิท์์เฉพิาะเป้็นภาษาไท์ย
หลุ่ังจึากที่ี�รัฐบาลุ่ไที่ย่ไดี�ร�วิมลุ่งนามใน “ป็ระกาศการมีสั�วินร�วิมอย่�างเต็มที่ี�แลุ่ะควิามเสัมอภาค
ข้องผู้้�พิิการ” ใน พิ.ศ. ๒๕๓๖ หน�วิย่งานต�าง ๆ ข้องไที่ย่ที่ี�มีภารกิจึในดี�านการออกแบบ การศึกษา
การเผู้ย่แพิร�สัิ�งอำานวิย่ควิามสัะดีวิก ที่ั�งจึากภาครัฐ ภาคเอกชีน องค์กรพิัฒนาเอกชีน แลุ่ะอื�น ๆ
ต�างศึกษาค�นควิ�าแลุ่ะถ�าย่ที่อดีควิามร้�ควิามเข้�าใจึแลุ่ะที่ักษะจึากป็ระเที่ศต�าง ๆ ให�กับสัังคมไที่ย่
แต�เป็็นไป็ในลุ่ักษณะ “ต�างคนต�างที่ำา” จึึงที่ำาให�ข้าดีเอกภาพิในการแป็ลุ่คำาศัพิที่์เฉพิาะเหลุ่�านั�น เชี�น
คำาวิ�า Universal design มีคำาแป็ลุ่ที่ี�หลุ่ากหลุ่าย่ดีังนี�
การออกแบับัเพั่�อทุกคีนั โดีย่ จึ่ฬาลุ่งกรณ์มหาวิิที่ย่าลุ่ัย่
การออกแบับัสำาหรับัทุกคีนั โดีย่ สัมาคมสัถาป็นิกสัย่ามในพิระบรมราชี้ป็ถัมภ์
การออกแบับัเพั่�อคีนัทั�งมวล โดีย่ สัมาคมผู้้�พิิการแห�งป็ระเที่ศไที่ย่
การออกแบับัสิ�งอำานัวยคีวามสะดวกสำาหรับัผู้้�พัิการในัระดับัสากล โดีย่ สัำานักการโย่ธิา
กร่งเที่พิมหานคร
การออกแบับัที�เป็นัธรรมสำาหรับัทุกคีนั โดีย่ สัำานักงานกองที่่นสันับสัน่นการสัร�างเสัริม
สั่ข้ภาพิ
อารยะสถาปัตย์ โดีย่สัื�อมวิลุ่ชีน/องค์กรพิัฒนาเอกชีน
อนึ�ง นอกเหนือจึากป็ัญหาการแป็ลุ่คำาศัพิที่์เฉพิาะเป็็นภาษาไที่ย่ดีังที่ี�กลุ่�าวิมาแลุ่�วิ ย่ังพิบวิ�า
มีคำาแป็ลุ่ศัพิที่์ที่ั�วิ ๆ ไป็เกี�ย่วิกับผู้้�พิิการซึ่ึ�งข้าดีเอกภาพิเชี�นเดีีย่วิกัน ย่กตัวิอย่�างเชี�น คำาวิ�า wheelchair
ซึ่ึ�งมีการแป็ลุ่แตกต�างกันไป็วิ�า เก�าอี�ลุ่�อ รถเข้็น รถเข้็นผู้้�พิิการ โดีย่ย่ังไม�สัามารถระบ่ไดี�วิ�าคำาแป็ลุ่ใดี
ถ้กต�องแลุ่ะเหมาะสัม บ�างใชี�ที่ับศัพิที่์วิ�า “วิีลุ่แชีร์” ก็มี