Page 115 - วารสาร 48-1
P. 115
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม–เมษายน ๒๕๖๖
ศาสตราจารย์์กิิตติคุุณ ดร.ศิริวรรณ ศิลาพััชรนัันัท์์ 105
โรคระบาด ปีท่�เริ�มื
ไขึ้้หว้ดสิเปนี้ พุ.ศ. ๒๔๖๑
ไขึ้้หว้ดอาเซึ่้ยนี้ พุ.ศ. ๒๕๐๐
ไขึ้้หว้ดฮ่่องกง พุ.ศ. ๒๕๑๑
ซึ่ารสิ์ (SARS) พุ.ศ. ๒๕๔๕
เมอร์สิ (MERS) พุ.ศ. ๒๕๕๘
โควิด–19 พุ.ศ. ๒๕๖๒
(Piret and Boivin, 2021)
การระบาดไขึ้้หว้ดสิเปนี้ (Spanish Flu, Influenza virus) ในี้ พุ.ศ. ๒๔๖๑ เริ�มท้�กรุงมาดริด
(Madrid) ประเทศสิเปนี้ แล่ะล่ามไปในี้ทว้ปยุโรป ทว้ปอเมริกาเหนี้่อ อเมริกาใตั้้ แล่ะทว้ปเอเช่้ย ทำาให้
ม้ผู้เสิ้ยช่้วิตั้ประมาณ์ ๕๐ ล่้านี้คนี้ (Piret and Boivin, 2021) ในี้ประเทศไทยตั้รงก้บสิม้ยพุระบาทสิมเด็จ
พุระมงกุฎเกล่้าเจ้าอยู่ห้ว เจ้าพุระยาสิุรสิ้ห์วิสิิษฐศ้กดิ� เสินี้าบด้กระทรวงมหาดไทย ได้ทำาหนี้้งสิ่อถึึง
พุระเจ้าพุ้�ยาเธอ กรมหล่วงปราจิณ์กิตั้ิบด้ ราช่เล่ขึ้านีุ้การ ว่า ในี้ห้วเม่อง ๑๗ มณ์ฑิล่อ้นี้ม้ประช่ากรรวม
๘,๓๑๐,๕๖๕ คนี้ ได้เกิดการระบาดขึ้องไขึ้้หว้ดใหญ่่ (Influensa) โดยเริ�มทางใตั้้ขึ้องราช่อาณ์าจ้กร
ช่่วงเด่อนี้ตัุ้ล่าคม พุ.ศ. ๒๔๖๑ แล่ะแพุร่กระจายไปทุกมณ์ฑิล่ ทำาให้ม้ผู้ป่วยจำานี้วนี้ ๒,๓๑๗,๖๖๒ คนี้
แล่ะเสิ้ยช่้วิตั้ ๘๐,๒๒๓ คนี้
การระบาดของโรคโควิิด–19
เช่่�อไวร้สิโคโรนี้า เป็นี้ไวร้สิช่นี้ิด Single RNA ในี้ตั้ระกูล่ Corona viridae ม้รายงานี้การพุบเช่่�อนี้้�
ในี้ พุ.ศ. ๒๕๐๐ พุบได้ในี้คนี้แล่ะสิ้ตั้ว์ ทำาให้ม้ผล่ตั้่อทางเดินี้หายใจเฉี้ยบพุล่้นี้รุนี้แรง ปอดอ้กเสิบ แล่ะ
หล่อดล่มอ้กเสิบ โรค SARS ก็เกิดจากไวร้สิตั้ระกูล่นี้้�เช่่นี้ก้นี้ (SARS Cov) เริ�มระบาดในี้ พุ.ศ. ๒๕๔๖
ในี้สิาธารณ์ร้ฐประช่าช่นี้จ้นี้ แล่้วระบาดไปท้�วโล่ก ทำาให้ม้ผู้ตั้ิดเช่่�อมากกว่า ๘,๐๐๐ ราย แล่ะเสิ้ยช่้วิตั้
มากกว่า ๗๕๐ ราย (กองควบคุมโรคตั้ิดตั้่อ, ๒๕๖๔) การแพุร่เช่่�อเกิดจากการสิ้มผ้สิแล่ะการหายใจ
เอาล่ะอองฝีอยท้�ม้เช่่�อจากผู้ป่วย ตั้่อมาในี้เด่อนี้ธ้นี้วาคม พุ.ศ. ๒๕๖๒ เกิดการแพุร่เช่่�อโคโรนี้าไวร้สิ
(SARS–Cov–2) ท้�เม่องอู่ฮ่้�นี้ (Wuhan) มณ์ฑิล่เหอเป่ย์ (Hubei) ในี้สิาธารณ์ร้ฐประช่าช่นี้จ้นี้
แล่้วแพุร่ออกไปในี้ทว้ปตั้่าง ๆ ท้�วโล่กอย่างกว้างขึ้วางแล่ะรวดเร็ว ตั้่อมาองค์การอนี้าม้ยโล่ก (WHO)
ประกาศตั้้�งช่่�ออย่างเป็นี้ทางการว่า COVID–19 ช่่�อย่อมาจาก “Coronavirus disease starting in
2019” (WHO, 2021)