Page 114 - วารสาร 48-1
P. 114
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม–เมษายน ๒๕๖๖
104 ผลกระทบของการระบาดโรคโควิิด–19 ต่่อการบริหารเมืือง
ในี้ พุ.ศ. ๒๓๙๒ ปล่ายสิม้ยพุระบาทสิมเด็จพุระนี้้�งเกล่้าเจ้าอยู่ห้วเกิดการระบาดขึ้อง
อหิวาตั้กโรคในี้สิยาม ซึ่ึ�งตั้รงก้บการระบาดอหิวาตั้กโรคขึ้องโล่กในี้ช่่วง พุ.ศ. ๒๓๘๒–๒๓๙๙ ทำาให้ม้
ผู้คนี้เสิ้ยช่้วิตั้จนี้ไม่สิามารถึจ้ดการศพุได้ตั้ามว้ดตั้่าง ๆ เช่่นี้ ว้ดสิระเกศ ซึ่ึ�งม้ภาพุถึ่ายบ้นี้ทึกไว้ การระบาด
คร้�งนี้้�ม้สิาเหตัุ้จากการตั้ิดตั้่อจากเร่อสิินี้ค้าในี้เสิ้นี้ทางอินี้เด้ยเช่่นี้เด้ยวก้บสิม้ยพุระบาทสิมเด็จ
พุระพุุทธเล่ิศหล่้านี้ภาล่้ย ตั้่อมาในี้สิม้ยพุระบาทสิมเด็จพุระจอมเกล่้าเจ้าอยู่ห้วก็เกิดอหิวาตั้กโรค
ระบาดในี้ พุ.ศ. ๒๔๐๓ เริ�มท้�เม่องตั้าก แล่้วแพุร่เขึ้้ามากรุงเทพุมหานี้คร แตั้่ไม่รุนี้แรงมากนี้้ก
ในี้สิม้ยพุระบาทสิมเด็จพุระจุล่จอมเกล่้าเจ้าอยู่ห้วเกิดอหิวาตั้กโรคระบาดในี้ พุ.ศ. ๒๔๑๖
ตั้รงก้บการระบาดใหญ่่ขึ้องโล่กในี้ช่่วง พุ.ศ. ๒๔๐๐–๒๔๑๘ เริ�มจากการแสิวงบุญ่ท้�นี้ครเมกกะ แล่ะ
ในี้ พุ.ศ. ๒๔๒๔ ก็เกิดการระบาดขึ้องอหิวาตั้กโรค โดยเริ�มจากแหล่่งเด้ยวก้นี้ ซึ่ึ�งตั้รงก้บการระบาด
ขึ้องโรคช่่วง พุ.ศ. ๒๔๒๔–๒๔๒๙ (มตั้ิช่นี้สิุดสิ้ปดาห์, ๒๕๖๔)
ในี้สิม้ยพุระบาทสิมเด็จพุระมงกุฎเกล่้าเจ้าอยู่ห้วเกิดการระบาดขึ้องอหิวาตั้กโรคในี้
พุ.ศ. ๒๔๖๑–๒๔๖๓ เริ�มจากเม่องตั้ากสิู่เช่้ยงใหม่แล่ะภาคอ่�นี้ ๆ ตั้่อมาในี้สิม้ยพุระบาทสิมเด็จพุระปกเกล่้า
เจ้าอยู่ห้วเกิดการระบาดในี้กรุงเทพุมหานี้คร ในี้ พุ.ศ. ๒๔๖๘–๒๔๗๒ ตั้้นี้ทางเกิดจากการเดินี้เร่อสิำาเภา
ในี้เสิ้นี้ทางภาคใตั้้ แล่ะในี้สิม้ยพุระบาทสิมเด็จพุระเจ้าอยู่ห้วอานี้้นี้ทมหิดล่ก็เกิดการระบาดอ้ก โดย
เริ�มจากด่านี้ท้�จ้งหว้ดกาญ่จนี้บุร้ แล่้วแพุร่ไปตั้ามเม่องตั้่าง ๆ ในี้ลุ่่มนี้ำ�าแม่กล่อง คร้�นี้ถึึงช่่วงสิงคราม
มหาเอเช่้ยบูรพุา (พุ.ศ. ๒๔๘๔–๒๔๘๘) เกิดการระบาดขึ้องอหิวาตั้กโรคแล่ะโรคอ่�นี้ ๆ เช่่นี้ ฝีีดาษ
การระบาดด้งกล่่าวเกิดอยู่หล่ายปีเนี้่�องจากอยู่ในี้ภาวะสิงคราม ทำาให้เกิดการขึ้าดแคล่นี้ยาแล่ะ
เวช่ภ้ณ์ฑิ์ (มตั้ิช่นี้สิุดสิ้ปดาห์, ๒๕๖๔)
การระบาดของอหิวิาต่กโรค และโรคอื�นั ๆ
โรคระบาดใหญ่่ในี้รอบประมาณ์ ๑๐๐ ปีท้�ผ่านี้มาเกิดขึ้ึ�นี้ภายหล่้งการปฏิิว้ตั้ิอุตั้สิาหกรรม
ในี้ศตั้วรรษท้� ๑๘ ทำาให้เกิดความก้าวหนี้้าทางเทคโนี้โล่ย้ขึ้องเคร่�องจ้กรแล่ะยานี้พุาหนี้ะ มนีุ้ษย์
สิามารถึเดินี้ทางได้รวดเร็วขึ้ึ�นี้ อ้กท้�งยานี้พุาหนี้ะก็ม้ขึ้นี้าดใหญ่่ขึ้ึ�นี้มาก เช่่นี้ เคร่�องบินี้ เร่อบรรทุกสิินี้ค้า
เร่อสิำาราญ่ ในี้ขึ้ณ์ะเด้ยวก้นี้ก็ทำาให้การระบาดขึ้องโรคแพุร่หล่ายไปท้�วโล่กโดยใช่้เวล่าสิ้�นี้กว่าในี้อด้ตั้
ทำาให้ม้ผู้เจ็บป่วยแล่ะเสิ้ยช่้วิตั้ในี้ประเทศตั้่าง ๆ เป็นี้จำานี้วนี้มหาศาล่อย่างไม่เคยปรากฏิมาก่อนี้
การระบาดขึ้องโรคในี้ระด้บโล่ก ได้แก่