Page 96 - 47-2
P. 96
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๕
86 การสื่่�อสื่ารกับวิิถีีชีีวิิต ควิามเป็็นไทยภายใต้แรงกดดันของกระแสื่โลกาภิวิัตน์
การสื่่�อสื่ารกับวิิถีีชีีวิิต ควิามเป็็นไทย
ภายใต้แรงกดดันของกระแสื่โลกาภิวิัตน์
ศาสื่ตราจารย์กิตติคุณสืุ่กัญญา สืุ่ดบรรทัด
ราชบััณฑิิต สำำานัักธรรมศาสำตร์และการเมือง
ราชบััณฑิิตยสำภา
บทคััดย่่อ
บทความนี้้�ม้ท้�มาจากงานี้วิจัยเรื่่�อง ปรื่ะเทศไทยในี้อนี้าคต (Future Thailand) :
วัฒนี้ธรื่รื่มและวิถี้ชี้วิตไทย ม้วัตถีุปรื่ะสงค์ให้้ภาพรื่่าง (perspective) อนี้าคตวิถี้ชี้วิตความ
เป็นี้ไทยห้ลังการื่พลิกผัันี้ (disruption) ทางการื่ส่�อสารื่ครื่ั�งให้ญ่่ โดยเนี้้นี้มิติทางวัฒนี้ธรื่รื่มและ
อัตลักษณ์์ความเป็นี้ไทย (Thailand in the Future: Cultural and Thai Identity Dimension)
มุ่งทำาความเข้้าใจวิถี้ชี้วิตความเป็นี้ไทยในี้ท่ามกลางความเปล้�ยนี้แปลง ตลอดจนี้การื่ฉายภาพ
อนี้าคตข้องวิถี้ชี้วิตความเป็นี้ไทยภายห้ลังภังควิวัฒนี้์ (disruption) และให้้ข้้อเสนี้อแนี้ะเชีิง
นี้โยบาย วิธ้วิจัยปรื่ะกอบด้วยการื่วิเครื่าะห้์และสังเครื่าะห้์เอกสารื่ทั�งห้นี้ังส่อและบทความไทย
และต่างปรื่ะเทศ การื่จัดปรื่ะชีุมเชีิงปฏิิบัติการื่ การื่สัมภาษณ์์เชีิงลึก และใชี้วิธ้การื่วิจัยคาดการื่ณ์์
อนี้าคต (Foresight Research) เพ่�อสังเครื่าะห้์เป็นี้ฉากทัศนี้์ท้�เป็นี้ไปได้ ฉากทัศนี้์ท้�พึงปรื่ะสงค์
และไม่พึงปรื่ะสงค์
ผัลการื่วิจัยพบว่า ภาพอนี้าคตฐานี้ข้องวัฒนี้ธรื่รื่มไทยจะแปรื่ไปอย่่ในี้รื่่ปท้�สอดคล้องกับ
พัฒนี้าการื่ข้องส่�อดิจิทัล ม้จำานี้วนี้กลุ่มวัฒนี้ธรื่รื่มย่อยมากข้ึ�นี้ แต่จะปรื่ับให้้สอดคล้องกับภาวะ
พหุ้วัฒนี้ธรื่รื่ม เทคโนี้โลย้การื่ส่�อสารื่จะเชี่�อมโยงวัฒนี้ธรื่รื่มต่างชีาติอย่างผัสมผัสานี้ คุณ์ค่าทาง
ศิลปะข้องสินี้ค้าทางวัฒนี้ธรื่รื่มอาจถี่กลดทอนี้ให้้เห้มาะสมกับการื่สรื่้างกำาไรื่ โดยม้การื่ใชี้
ภ่มิปัญ่ญ่าไทยเพ่�อสรื่รื่ค์สรื่้างและปรื่ะดิษฐ์สิ�งให้ม่ให้้เป็นี้สากลบนี้ฐานี้ข้องวัฒนี้ธรื่รื่มไทย
ท้�ม้มาแต่ดั�งเดิม ผั่้ท้�ม้เทคโนี้โลย้แต่ใชี้ไม่เป็นี้จะไม่ได้รื่ับปรื่ะโยชีนี้์จากเทคโนี้โลย้และการื่ส่�อสารื่
ในี้ด้านี้ความแตกต่างรื่ะห้ว่างรืุ่่นี้อายุ ผั่้อาวุโสยังยึดติดกับอด้ตและกังวลกับความเปล้�ยนี้แปลง
ท้�เกิดข้ึ�นี้ในี้ข้ณ์ะท้�คนี้รืุ่่นี้ให้ม่เชี้�ยวชีาญ่ในี้การื่ใชี้เทคโนี้โลย้และเข้้าถีึงข้้อม่ลข้่าวสารื่อย่าง
กว้างข้วาง โลกทัศนี้์ข้องคนี้ทั�ง ๒ ชี่วงอายุม้ความแตกต่างกันี้ ซึ่ึ�งทำาให้้เกิดความจำาเป็นี้ท้�จะต้อง
สรื่้างปฏิิสัมพันี้ธ์อันี้จะนี้ำาไปส่่ฉากทัศนี้์ท้�พึงปรื่ะสงค์ ผัลการื่วิจัยพบปรื่ะเด็นี้สำาคัญ่ท้�อาจนี้ำาไปส่่
