Page 86 - 45-3
P. 86
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๓
78 มลพิิษทางข่่าวสาร
ส่�อพิิษและสารพิิษในำระบบนำิเวศส่�อ
มนุษยี์เปั็นผู้ใช้เทคโนโลยีี เปั็นผู้ผลิต่ข้อมูลข่าวสาร สามารถสร้างได้ทั�งความดีหร่อความไม่ดี
มีมนุษยีธิรรมหร่อไร้มนุษยีธิรรม มีความเห็นอกเห็นใจกันหร่อเห็นแก่ต่ัว เทคโนโลยีีก้าวหน้าสร้างความ
สะดวกสบัายี ทั�งในการดำารงชีวิต่ การสาธิารณ์สุข การครองชีพั การศ้กษา การเม่องการปักครอง
เอ่�อการส่�อสารปัฏิสัมพัันธิ์ระหว่างมนุษยี์ เช่�อกันว่าปัริมาณ์และความรอบัด้านของความรู้ความสามารถ
สร้างเสริมมนุษยี์ให้เปั็นพัลเม่องผู้มีพัลังทางปััญญา แต่่ในความเปั็นจริงระบับัข่าวสารโลกถูกปันเปั้�อน
ด้วยีมลพัิษซ้�งผู้เขียีนใช้เปั็นโฟกัสในบัทความนี�
๑. ส่�อเป็็นำพิิษ
ในปัระเด็นของส่�อที�จะกล่าวถ้งในที�นี�มี ๓ แพัลต่ฟอร์มค่อ ส่�อมวลชน ส่�อออนไลน์ และ
ส่�อผสมผสานระหว่างส่�อมวลชนและส่�อออนไลน์
นับัต่ั�งแต่่ศต่วรรษที� ๑๘ เปั็นต่้นมา ส่�อสิ�งพัิมพั์ได้ขยีายีไปัสู่มวลชน เปั็นต่ัวการในการ
เผยีแพัร่ข่าวสารไปัสู่สาธิารณ์ะ โดยีมีหลักการว่าด้วยีการเสนอความจริงอยี่างเปั็นกลางเพั่�อการต่ัดสินใจ
ของปัระชาชนในระบัอบัปัระชาธิิปัไต่ยี วิทยีุโทรทัศน์กลายีเปั็นส่�อมวลชนที�มีพัลังมาก ต่่อมาใน
ศต่วรรษที� ๒๑ พััฒนาการทางเทคโนโลยีีได้สร้างคอมพัิวเต่อร์และการส่�อสารในรูปัแบับัใหม่ค่อ
การส่�อสารแบับัเคร่อข่ายีออนไลน์ ซ้�งได้รับัความนิยีมจากปัระชาชนทั�วโลก
มนุษยี์ในโลกใช้อินเทอร์เน็ต่เพัิ�มข้�นอยี่างต่่อเน่�อง เคร่อข่ายีส่�อสังคมมีทั�งปัระโยีชน์
และโทษ ปัระโยีชน์ค่อการสร้างระบับัใหม่ทั�งในด้านพัาณ์ิชยีกรรม อุต่สาหกรรม เกษต่รกรรม การแพัทยี์
การศ้กษา และอ่�น ๆ ส่�อสังคมเหม่อนบัีบัโลกให้แคบัลง ผู้คนส่�อสารกันข้ามพัรมแดน ศิลปัะวิทยีาการ
และข่าวสารกระจายีไปัทั�วโลกอยี่างรวดเร็ว แต่่ในการสร้างมลพัิษส่�อสังคมอยี่างเฟซบัุ�ก (Facebook)
ทวิต่เต่อร์ (Twitter) ไลน์ (Line) และยีูทูบั (YouTube) ก็เปั็นต่ัวจักรที�สำาคัญ ส่�อสังคมสร้างรูปัแบับั
ของการต่อบัโต่้ออนไลน์ต่บัต่ีกันไปัมาเหม่อนลูกปัิงปัองและคงอยีู่ในพั่�นที�อยี่างยีาวนาน สามารถ
ผลิต่ซำ�าอีกหลายีรูปัแบับั ทั�งขยีายีความและบัิดเบั่อน
๒. สารเป็็นำพิิษ
ระหว่าง ค.ศ. ๑๙๗๐-๑๙๙๐ ได้มีการถกเถียีงกันอยี่างกว้างขวางในระดับัโลกเกี�ยีวกับั
นโยีบัายีจัดระเบัียีบัข่าวสารของโลกใหม่ (New World Information Order) ให้ก้าวพั้นจากระบับั
ข่าวสารที�ไร้ดุลยีภัาพัระหว่างผู้มีโอกาสและผู้ด้อยีโอกาสทางข่าวสาร เพั่�อปั้องกันมิให้ข่าวสารต่กอยีู่
ในม่อของคนกลุ่มน้อยีที�มีพัลังทั�งทางเศรษฐกิจ สังคม และการเม่อง ทว่าเม่�อข้�นศต่วรรษที� ๒๑
19/1/2565 BE 08:52
_21-0851(076-096)4.indd 78 19/1/2565 BE 08:52
_21-0851(076-096)4.indd 78