Page 128 - 45-3

วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๓
120 แอมมอกซิิเดชัันของโพรเพนบนตััวเร่งปฏิิกิริยาแบบหลายองค์์ประกอบ

ออกซิเจุน (O ) บนมัลติคอมโพเนนต์บิสัมัทฟอสัเฟต ปฏิิกิริยาแอมมอกซิเดช้ันของโพรพิลีน
2
(propylene) เป็นความสััมพันธ์ที�เพิ�มขึ�นมาจุากสัภาพไฟฟ้าลบ (electronegativity) มากกว่า
ionization potential ของไอออนโลห์ะที�ใสั่เข�าไป โดยที�สัภาพไฟฟ้าลบของไอออนโลห์ะจุะมีผู้ลต่อ

การด้ดซับทางเคมีของออกซิเจุนไอออนที�แตกตัวมาจุากออกซิเจุนโดยเฟสัของ bismuth phosphate
จุะเป็นตัวปรับความเป็นกรดของ Mo ใน MoO ให์�เห์มาะสัม ลำาดับการเพิ�มขึ�นของการสัั�นสัะเท่อน
6+
2-
4
ที�ขยายออกของพันธะ Mo–O และความสัามารถของการด้ดซับทางเคมีของออกซิเจุนบนมัลติ
คอมโพเนนต์บิสัมัทฟอสัเฟตทำาได�โดยการเปลี�ยนแปลงของไอออนโลห์ะที�ใสั่เข�าไปเป็นความสััมพันธ์

ที�มาจุากค่าสัภาพไฟฟ้าลบของไอออนโลห์ะ ดังนั�น วิถีทางสัำาห์รับปฏิิกิริยาแอมมอกซิเดช้ันของ
โพรพิลีนในตัวเร่งปฏิิกิริยามัลติคอมโพเนนต์บิสัมัทฟอสัเฟต ด้เห์ม่อนจุะเป็นการเปลี�ยนแปลงโดย

พลังงานพันธะ Mo–O ที�ใสั่เข�าไป และขึ�นอย้่กับค่าสัภาพไฟฟ้าลบของไอออนโลห์ะ
เซ็นติและคณ์ะ (Centi et al., 2001) ศึึกษาถึงกลไกการเกิดปฏิิกิริยาแบบเล่อก

เฉพาะในห์ลายขั�นตอนของปฏิิกิริยาแอมมอกซิเดช้ันบนผู้ิวห์น�าของออกไซด์ โดยอ�างอิงห์ลักฐาน
การอภิปรายทางวิทยาศึาสัตร์และทฤษฎีีของปฏิิกิริยาสัำาห์รับการประยุกต์ใช้�ตัวเร่งปฏิิกิริยาในขั�นตอน

ที�มีความสัับสันเป็นการช้ี�ตัวแปรที�สัำาคัญในการควบคุมปฏิิกิริยาที�ผู้ิวห์น�าและจุะใช้�ประโยช้น์ในการ
ปรับปรุงกระบวนการตัวเร่งปฏิิกิริยา (catalytic process) โดยมีลักษณ์ะเฉพาะในห์ัวข�อของการ

ด้ดซับทางเคมีแบบพิเศึษในการปรับปรุงปฏิิกิริยาที�ผู้ิวห์น�า และการเข�าร่วมนี�จุะช้่วยเพิ�มทางเล่อกของ
ปฏิิกิริยาที�เป็นห์ลักฐานเปรียบเทียบกับพฤติกรรมของตัวเร่งปฏิิกิริยา V-Based ใน C -C ของปฏิิกิริยา
4
3
ออกซิเดช้ันของแอลเคนและแอลคีน
ย้ช้ิค้โบะ (Ushikubo, 2003) ได�ศึึกษาการกระตุ�นของโพรเพน (propane) และบิวเทน

(butanes) บนตัวเร่งปฏิิกิริยาไนโอเบียม (niobium) และแทนทาลัมเบสัออกไซด์ (tantalum based
oxide) เพ่�อแสัดงว่าไนโอเบียมและแทนทาลัม (tantalum) เป็นสั่วนประกอบสัำาคัญสัำาห์รับการกระตุ�น

ของแอลเคน คุณ์สัมบัติที�ทำาให์�เกิดสัภาพเป็นกรดและองค์ประกอบของลักษณ์ะโลห์ะผู้สัมออกไซด์
(oxides) ที�ใช้�เป็นตัวเร่งปฏิิกิริยามีจุุดที�แตกต่างกัน ค่อ สัมบัติความเป็นกรดที�แข็งแรงนั�น แทนทาลัม

จุะมีมากกว่าตัวไนโอเบียม และจุะทำาให์�มีผู้ลต่อการกระตุ�นของปฏิิกิริยาแอมมอกซิเดช้ันของโพรเพน
ในการสัังเคราะห์์อะคริโลไนไทรล์

เช้ิงและคณ์ะ (Zheng et al., 2003) ได�ศึึกษาระบบของตัวเร่งปฏิิกิริยา Me Ag 0.3
n
Mo P O (โดยที� Me = Cu, Zn, Mn, W, Ce, Pr, Nd) และ Ag Mo P O ) เป็นการเตรียม
0.5
0.3 x
0.3 y
0.5
0.3

19/1/2565 BE 08:53
_21-0851(114-138)6.indd 120
_21-0851(114-138)6.indd 120 19/1/2565 BE 08:53