Page 49 - 47-3
P. 49
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน–ธัันวาคม ๒๕๖๕
ดร.ชาลิินีี คงสวััสดิ� แลิะคณะ 41
Products Derived from New Plant Breeding Techniques เมื�อ พั.ศ. ๒๕๕๗ โดำยีมีข้้อสำรุปวิ่า
ถั่้าพัืช้ที�พััฒนาดำ้วิยีเทคโนโลยีีอุบัต่่ใหม่ รวิมถั่้งเทคโนโลยีีการปรับแต่่งจีีโนมมีควิามจีำาเป็นต่้องประเม่น
ควิามปลอดำภััยี สำามารถั่ใช้้แนวิทางปฏ่บัต่่และเครื�องมือในการประเม่นควิามเสำี�ยีงดำ้านสำ่�งแวิดำล้อม
ข้องพัืช้ดำัดำแปรพัันธุ์ุกรรมไดำ้ (Organization for Economic Co-operation and Development,
2016) นอกจีากนั�น ในการประชุ้มข้องโออีซีดำี เรื�อง Genome Editing: Applications in
Agriculture เมื�อ พั.ศ. ๒๕๖๑ ที�ประชุ้มมีควิามเห็นวิ่า วิ่ธุ์ีการกำากับดำ่แลเทคโนโลยีีการปรับแต่่งจีีโนม
ควิรพั่จีารณาให้ต่อบสำนองต่่อนโยีบายี ทั�งในเช้่งข้องการเฝ้าระวิัง (precaution) และการสำ่งเสำร่ม
นวิัต่กรรม (innovation) ผ่านกระบวินการสำื�อสำารระหวิ่างผ่้มีสำ่วินเกี�ยีวิข้้อง ทั�งนี� นโยีบายีและข้้อกำาหนดำ
ในเช้่งกฎหมายีที�แต่กต่่างกันระหวิ่างประเทศต่่าง ๆ อาจีก่อให้เก่ดำอุปสำรรคเมื�อมีการบังคับใช้้
(Shukla-Jones, 2018)
๑.๒ อนุสัญญาความหลากหลายีทางชีวภัาพื่ ประเดำ็นเทคโนโลยีีการปรับแต่่งจีีโนม
ถั่่กนำามาอภั่ปรายีรวิมในเรื�องช้ีวิวิ่ทยีาสำังเคราะห� (synthetic biology) ในเวิทีการประชุ้มสำมัช้ช้าภัาคี
อนุสำัญ่ญ่าวิ่าดำ้วิยีควิามหลากหลายีทางช้ีวิภัาพั (Conference of the Parties to the Convention
on Biological Diversity) หรือซีโอพัี (COP) ซ้�งช้ีวิวิ่ทยีาสำังเคราะห�ถั่่กนำามาอภั่ปรายีครั�งแรกในประชุ้ม
สำมัช้ช้าภัาคีอนุสำัญ่ญ่าฯ สำมัยีที� ๑๐ (พั.ศ. ๒๕๕๓) โดำยีอยี่่ในวิาระประเดำ็นอุบัต่่ใหม่ (New and Emerging
Issue) และนำาเข้้าสำ่่การพั่จีารณาข้องที�ประชุ้มสำมัช้ช้าภัาคีอนุสำัญ่ญ่าฯ อยี่างต่่อเนื�องมาโดำยีต่ลอดำ
โดำยีที�ประชุ้มสำมัช้ช้าภัาคีอนุสำัญ่ญ่าฯ มีข้้อสำรุปวิ่า สำ่�งมีช้ีวิ่ต่ที�ไดำ้จีากเทคโนโลยีีช้ีวิวิ่ทยีาสำังเคราะห�เกือบ
ทั�งหมดำเข้้าข้่ายีเป็นสำ่�งมีช้ีวิ่ต่ดำัดำแปรพัันธุ์ุกรรม (Living Modified Organism) หรือแอลเอ็มโอ (LMOs)
ต่ามน่ยีามข้องพั่ธุ์ีสำารคาร�ต่าเฮนาวิ่าดำ้วิยีควิามปลอดำภััยีทางช้ีวิภัาพั (Cartagena protocol on
biosafety) และไดำ้มอบหมายีให้คณะผ่้เช้ี�ยีวิช้าญ่เฉพัาะก่จีเรื�องช้ีวิวิ่ทยีาสำังเคราะห� (Ad Hoc
Technical Expert Group) หรือเอเอช้ทีอีจีี (AHTEG) พั่จีารณาสำ่�งมีช้ีวิ่ต่ที�พััฒนาจีากช้ีวิวิ่ทยีาสำังเคราะห�
ที�ไม่เข้้าข้่ายีเป็นสำ่�งมีช้ีวิ่ต่ดำัดำแปรพัันธุ์ุกรรมต่ามน่ยีามข้องพั่ธุ์ีสำารคาร�ต่าเฮนาฯ ทั�งนี�ใน พั.ศ. ๒๕๖๒
ที�ประชุ้มเอเอช้ทีอีจีีมีข้้อสำังเกต่วิ่า จีากการพััฒนาข้องเทคโนโลยีีอยี่างรวิดำเร็วิ อาจีเป็นไปไดำ้วิ่า สำ่�งมีช้ีวิ่ต่
ที�ไดำ้จีากช้ีวิวิ่ทยีาสำังเคราะห�ในอนาคต่อาจีอยี่่นอกเหนือคำาจีำากัดำควิามข้องสำ่�งมีช้ีวิ่ต่ดำัดำแปรพัันธุ์ุกรรม
อยี่างไรก็ดำี แม้วิ่าไม่ใช้่สำ่�งมีช้ีวิ่ต่ดำัดำแปรพัันธุ์ุกรรมต่ามพั่ธุ์ีสำารคาร�ต่าเฮนาฯ แต่่ยีังคงอยี่่ในคำาน่ยีาม
เทคโนโลยีีช้ีวิภัาพั ดำังนั�น จี้งยีังคงอยี่่ในข้อบเข้ต่พัันธุ์กรณีข้องอนุสำัญ่ญ่าฯ (Secretariat of Convention
on Biological Diversity, 2019)