Page 137 - วารสาร 48-1
P. 137
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๘ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม–เมษายน ๒๕๖๖
ศาสตราจารย์์เกีีย์รติคุุณกีำาธร กีุลชล 127
การออกแบบสิ่่�งอำานวยความสิ่ะดวก
สิ่ำาหรับคนพิ่การและคำาศััพิท์์เฉพิาะท์่�เก่�ยวข้้อง ๑
ศัาสิ่ตราจารย์เก่ยรต่คุณกำาธร กุลชล
ภาคีีสมาชิิก สำานัักศิิลปกรรม
ราชิบััณฑิิตยสภา
บทคััดย่่อ
ในอดีีต ผู้้�พิิการเป็็นกลุ่่�มที่ี�สัังคมมองข้�ามแลุ่ะไม�ไดี�รับโอกาสัในการดีำารงชีีวิิตอย่�าง
สัะดีวิกสับาย่เชี�นเดีีย่วิกับบ่คคลุ่ที่ั�วิไป็ ป็ระเที่ศไที่ย่ไดี�ออกพิระราชีบัญญัติการฟื้้�นฟื้้สัมรรถภาพิ
ผู้้�พิิการครั�งแรกใน พิ.ศ. ๒๕๓๔ แลุ่ะต�อมาจึึงมีการลุ่งนามรับรอง “ป็ฏิิญญาวิ�าดี�วิย่สัิที่ธิิ
ผู้้�พิิการไที่ย่” (พิ.ศ. ๒๕๔๑) ป็ัจึจึ่บันผู้้�พิิการกลุ่่�มใหญ�ที่ี�สั่ดีข้องป็ระเที่ศไที่ย่คือผู้้�พิิการที่างการ
เคลุ่ื�อนไหวิหรือที่างร�างกาย่ซึ่ึ�งมีอัตราสั�วินเกินครึ�งหนึ�งข้องจึำานวินผู้้�พิิการที่่กป็ระเภที่ ใน
พิ.ศ. ๒๕๔๘ กรมโย่ธิาธิิการแลุ่ะผู้ังเมือง กระที่รวิงมหาดีไที่ย่ไดี�ออกกฎกระที่รวิงฉบับแรก
เพิื�อควิบค่มการออกแบบก�อสัร�างอาคารแลุ่ะสัิ�งอำานวิย่ควิามสัะดีวิกภาย่ในอาคารสัำาหรับผู้้�พิิการ
หรือที่่พิพิลุ่ภาพิแลุ่ะคนชีรา ซึ่ึ�งในระดีับสัากลุ่ แนวิควิามคิดีในการออกแบบสัิ�งอำานวิย่ควิามสัะดีวิก
ไดี�เริ�มพิัฒนาจึากการออกแบบเพิื�อผู้้�พิิการเพิีย่งกลุ่่�มเดีีย่วิ มาเป็็นหลุ่ากหลุ่าย่กลุ่่�ม เชี�น ผู้้�สั้งอาย่่
สัตรีมีครรภ์ เดี็กเลุ่็ก (โดีย่เฉพิาะที่ารกในรถเข้็น) แลุ่ะที่�าย่ที่ี�สั่ดีเป็็นการออกแบบรวิมกับบ่คคลุ่
ที่ั�วิไป็โดีย่ไม�มีการแย่กกลุ่่�มใดี ๆ พิัฒนาการในการออกแบบสัิ�งอำานวิย่ควิามสัะดีวิกสัำาหรับบ่คคลุ่
เหลุ่�านี�ที่ำาให�เกิดีคำาศัพิที่์เฉพิาะข้ึ�นหลุ่าย่คำา แลุ่ะแม�วิ�าบางคำาจึะมีควิามหมาย่เดีีย่วิกัน ที่วิ�าแต�ลุ่ะ
ป็ระเที่ศก็อาจึนิย่มใชี�แตกต�างกัน ป็ระเที่ศไที่ย่ป็ระสับป็ัญหาการข้าดีเอกภาพิในการแป็ลุ่
คำาศัพิที่์เหลุ่�านั�นเชี�นกัน
คัำ�สำำ�คััญ : ผู้้�พิิการ โอกาสัอันเที่�าเที่ีย่ม การออกแบบสัิ�งอำานวิย่ควิามสัะดีวิก คำาศัพิที่์เฉพิาะ
ที่ี�เกี�ย่วิข้�อง คำาแป็ลุ่เป็็นภาษาไที่ย่ที่ี�ข้าดีเอกภาพิ
๑ บรรย่าย่ในที่ี�ป็ระชี่มสัำานักศิลุ่ป็กรรม ราชีบัณฑิิตย่สัภา วิันที่ี� ๑๘ สัิงหาคม พิ.ศ. ๒๕๖๕
