Page 106 - 47-2
P. 106
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๕
96 การสื่่�อสื่ารกับวิิถีีชีีวิิต ควิามเป็็นไทยภายใต้แรงกดดันของกระแสื่โลกาภิวิัตน์
อด้ตค่อสังคมรื่ะบบชีนี้ชีั�นี้ (hierarchy) ท้�ผั่้ม้อำานี้าจทางสังคม การื่เม่อง และเศรื่ษฐกิจ
ม้บทบาทในี้การื่ธำารื่งรื่ักษาและปล่กฝ่ังทางวัฒนี้ธรื่รื่ม การื่ให้้ความห้มายทางวัฒนี้ธรื่รื่มกำาห้นี้ดโดย
ชีนี้ชีั�นี้ส่งผั่านี้นี้โยบายทางวัฒนี้ธรื่รื่มข้องชีาติและส่�อสารื่มวลชีนี้ โดยเนี้้นี้วัฒนี้ธรื่รื่มรื่ะดับชีาติแบบ
รื่วมศ่นี้ย์เป็นี้ห้ลัก อย่่ในี้กรื่อบความเชี่�อเรื่่�องผั่้ม้บุญ่บารื่ม้ปกครื่อง เชี่�อในี้กฎแห้่งกรื่รื่ม โห้ยห้าอด้ต
เนี้่�องจากเชี่�อว่าอด้ตเป็นี้สิ�งท้�ด้และสวยงาม อย่่ในี้จิตวิญ่ญ่าณ์ ซึ่ึ�งสะท้อนี้ความเป็นี้ชีาติ ผั่้เฒ่าจะ
เล่าเรื่่�องเล่าท้�เก้�ยวกับความเป็นี้มาข้องชีาติและวัฒนี้ธรื่รื่มปรื่ะเพณ์้ข้องไทยให้้ม้ผัลต่อสำานี้ึกรื่่วมข้อง
คนี้ในี้สังคมในี้ฐานี้ะพลเม่อง
สังคมไทยเรื่้ยกรื่้องความเป็นี้อันี้ห้นี้ึ�งอันี้เด้ยวกันี้ซึ่ึ�งม้มาตรื่ฐานี้ความด้งามกำากับ (thainess
is designed – ความเป็นี้ไทยไม่ใชี่เรื่่�องบังเอิญ่) ค่านี้ิยมท้�ชีัดเจนี้ค่อการื่เดินี้ตามผั่้ให้ญ่่ ความสามัคค้
ความสงบสุข้ ความเรื่้ยบรื่้อย ไม่ข้ัดแย้ง รื่ักษาความสัมพันี้ธ์ เกรื่งใจ อ่อนี้นี้้อมถี่อมตนี้ ไม่แสดงออก
รื่ักษาห้นี้้า ฯลฯ ซึ่ึ�งม้ผัลต่อพฤติกรื่รื่มการื่ส่�อสารื่ เชี่นี้ การื่ใชี้ความเง้ยบ (silence) การื่พ่ดอ้อม
ห้ลังภังควิวัฒนี้์ผั่้อาวุโสแม้จะยอมรื่ับความเปล้�ยนี้แปลงท้�จะเกิดข้ึ�นี้แต่ข้ณ์ะเด้ยวกันี้ก็ถี่อเป็นี้การื่
คุกคาม (threat)
ในี้มุมมองข้องกลุ่มผั่้อาวุโส คนี้ไทยยังห้วังรื่วยทางลัดจากพฤติกรื่รื่มทางไสยศาสตรื่์
เชี่นี้ การื่ข้อห้วย การื่เล่นี้การื่พนี้ันี้ สิ�งเห้ล่านี้้�จะยังดำาเนี้ินี้อย่่ต่อไป สำาห้รื่ับศิลปะ เชี่นี้ ดนี้ตรื่้ เพลง
ละครื่ ยอมรื่ับว่าสิ�งเห้ล่านี้้�จะถี่กมองเป็นี้สินี้ค้ามากข้ึ�นี้อันี้เนี้่�องมาจากอิทธิพลวัฒนี้ธรื่รื่มข้้ามชีาติ เชี่นี้
วัฒนี้ธรื่รื่มตะวันี้ตก วัฒนี้ธรื่รื่มเกาห้ล้ วัฒนี้ธรื่รื่มญ่้�ปุ่นี้ ท่ามกลางกรื่ะแสโลกาภิวัตนี้์ และก่อให้้เกิด
กรื่ะแสวัฒนี้ธรื่รื่มปรื่ะชีานี้ิยม (pop culture) และพฤติกรื่รื่มการื่เล้ยนี้แบบในี้ปรื่ะเทศ ซึ่ึ�งก็เป็นี้เรื่่�อง
ท้�จะต้องใส่ใจและคำานี้ึงถีึงการื่ตอบโต้ทางวัฒนี้ธรื่รื่มท้�จะส่งออกความเป็นี้ไทยไปส่่ชีาวโลก
ครื่่ชี่างและผั่้ม้ปรื่ะสบการื่ณ์์จากศ่นี้ย์ศิลปาชี้พในี้สมเด็จพรื่ะนี้างเจ้าฯ ในี้กลุ่มผั่้อาวุโส
ผั่้มากด้วยปรื่ะสบการื่ณ์์อธิบายอย่างนี้่าสนี้ใจ และด้วยความเข้้าใจในี้ความเปล้�ยนี้แปลงข้องโลกาภิวัตนี้์
ว่า รื่ะบบทุนี้นี้ิยมท้�แปรื่เปล้�ยนี้ไปส่่ปรื่ะชีานี้ิยมมากข้ึ�นี้ ทำาให้้เกิดภาคผัลิตสินี้ค้าชีุมชีนี้ และตลาด
เฉพาะกลุ่ม (niche market) เป็นี้เศรื่ษฐกิจแบบยั�งย่นี้ และคำานี้ึงถีึงทรื่ัพยากรื่ธรื่รื่มชีาติท้�ม้อย่่อย่างจำากัด
เชี่นี้ การื่เล่อกใชี้วัสดุท้�สามารื่ถีนี้ำากลับมาใชี้ให้ม่ ห้รื่่อการื่ส่งเสรื่ิมสินี้ค้าท้�ผัลิตจากภ่มิปัญ่ญ่าไทยเพ่�อ
ความยั�งย่นี้ข้องชีุมชีนี้ การื่อุปโภคและบรื่ิโภค ด้านี้อาห้ารื่ เนี้้นี้รื่ะบบอุตสาห้กรื่รื่ม ม้การื่นี้ำาเข้้าและ
ส่งออกอาห้ารื่ เกิดการื่ปรื่ะยุกต์ใชี้วัตถีุดิบและวิธ้การื่ท้�ห้ลากห้ลาย เนี้้นี้การื่กินี้อาห้ารื่สุข้ภาพและสมุนี้ไพรื่
รื่สชีาติท้�ม้ความเป็นี้สากลและรื่ักษามาตรื่ฐานี้