Page 105 - 47-2
P. 105
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๕
ศาสตราจารย์์กิิตติคุุณสุกิัญญา สุดบรรทััด 95
๔. ชี่องวิ่างระห้วิ่างวิัยและชีนชีั�น
การื่วิเครื่าะห้์เรื่ิ�มจากการื่ห้าข้้อม่ลจากเอกสารื่วิชีาการื่และงานี้วิจัย เสรื่ิมด้วยการื่ปรื่ะชีุม
ปฏิิบัติการื่ซึ่ึ�งเปิดเวท้แสดงความคิดเห้็นี้แลกเปล้�ยนี้กันี้ โดยแบ่งกลุ่มตัวอย่างเป็นี้ ๒ กลุ่ม ค่อ กลุ่ม
ผั่้อาวุโสกับกลุ่มคนี้รืุ่่นี้ให้ม่ ผั่้วิจัยกำาห้นี้ดว่า ผั่้อาวุโสค่อผั่้ม้ความรื่่้ความสามารื่ถีและม้ปรื่ะสบการื่ณ์์
ท้�เก้�ยวข้้องกับปรื่ะเด็นี้วิจัยได้แก่ ข้้ารื่าชีการื่วัฒนี้ธรื่รื่ม นี้ักวิชีาการื่ ส่�อมวลชีนี้ ครื่่ชี่าง ส่วนี้กลุ่มคนี้รืุ่่นี้ให้ม่
ท้�อายุนี้้อยกว่า ได้แก่ นี้ักธุรื่กิจรืุ่่นี้ให้ม่ ศิลปินี้ไอดอล ส่�อมวลชีนี้รื่ายการื่วัฒนี้ธรื่รื่ม แอดมินี้เพจ ห้ลังจาก
ปรื่ะชีุมปฏิิบัติการื่ผั่้วิจัยสรืุ่ปปรื่ะเด็นี้และตามสัมภาษณ์์เชีิงลึกบางท่านี้
ผัลจากการื่วิจัยพบว่า ทั�ง ๒ กลุ่มเห้็นี้ว่าข้้อม่ลข้่าวสารื่ทางวัฒนี้ธรื่รื่มนี้ั�นี้ห้ลากห้ลายด้วย
ภาษาท้�ใชี้ วัตถีุปรื่ะสงค์ข้องการื่เล่าและความมุ่งห้มาย ม้วิธ้เล่าห้ลายวิธ้ผั่านี้ห้ลายส่�อ ส่วนี้การื่เล่าเรื่่�อง
ทางวัฒนี้ธรื่รื่มข้องแต่ละรืุ่่นี้อายุม้ความแตกต่างกันี้ ไม่ว่าจะในี้ปรื่ะเด็นี้ทางปรื่ะวัติศาสตรื่์ สินี้ค้า
ทางวัฒนี้ธรื่รื่ม ผั่้อาวุโสเล่าบนี้พ่�นี้ฐานี้ข้องปรื่ะสบการื่ณ์์ การื่ต้ความ และความเข้้าใจสถีานี้การื่ณ์์ท้�เกิดข้ึ�นี้
สำาห้รื่ับคนี้รืุ่่นี้ให้ม่มองในี้แง่ข้้อม่ลข้่าวสารื่ท้�ห้ลากห้ลายและมาจากทุกมุมโลก ถี่กปรื่ับแปลงไปอย่าง
ต่อเนี้่�องและไม่ม้ความตายตัวเพรื่าะวัฒนี้ธรื่รื่มไทยเก้�ยวข้้องกับปรื่ะเทศอ่�นี้ ๆ ด้วย
คนี้รืุ่่นี้ให้ม่ได้รื่ับข้่าวสารื่จากทั�วทุกมุมโลกและสามารื่ถีใชี้ปรื่ะโยชีนี้์จากข้่าวสารื่นี้ั�นี้ได้ และ
อาจจนี้ถีึงข้ั�นี้เป็นี้ผั่้ผัลิตข้่าวสารื่นี้ั�นี้ส่งออกไปให้้คนี้ทั�วโลก แต่ในี้ข้ณ์ะเด้ยวกันี้ก็อาจเป็นี้ผั่้สรื่้างมลพิษ
ทางข้่าวสารื่ (Toxic Information) ด้วย ปัญ่ห้าการื่เข้้าไม่ถีึงส่�อและทักษะข้องการื่ใชี้ส่�อและ
เทคโนี้โลย้ข้องกลุ่มผั่้อาวุโสทำาให้้นี้่าเป็นี้ห้่วงว่ากลุ่มผั่้อาวุโสจำานี้วนี้ไม่นี้้อยอาจจะถี่กตัดออกจาก
ความรื่่้และสถีานี้การื่ณ์์ให้ม่ ๆ ในี้โลก ถี่กแยกตัวออกจากสังคมยุคให้ม่ซึ่ึ�งเป็นี้สังคมดิจิทัล ในี้ห้นี้ังส่อ
เรื่่�อง Imagined communities ข้อง Benedict Anderson (1983) ได้ม้การื่พ่ดถีึงการื่สรื่้างชีุมชีนี้
ในี้จินี้ตนี้าการื่ ซึ่ึ�งชีุมชีนี้ในี้จินี้ตนี้าการื่ข้องกลุ่มผั่้อาวุโสกับกลุ่มคนี้รืุ่่นี้ให้ม่ม้ความแตกต่างกันี้ จึงทำาให้้เกิด
ความแตกแยกทางความคิดรื่ะห้ว่างกลุ่มผั่้อาวุโสกับกลุ่มคนี้รืุ่่นี้ให้ม่ ผัลกรื่ะทบท้�เกิดข้ึ�นี้นี้ั�นี้มักจะเกิดข้ึ�นี้
ท้ละเล็กละนี้้อยอย่างเป็นี้พลวัตและเกิดข้ึ�นี้ในี้รื่ะยะยาวสะสมกันี้จนี้ตกผัลึกเป็นี้วัฒนี้ธรื่รื่มและวิถี้ชี้วิต
ให้ม่ ๆ ข้องผั่้คนี้ท้�แตกต่างจากอด้ต
๔.๑ โลกทัศนี้์ทางวัฒนี้ธรื่รื่มในี้มุมมองข้องกลุ่มผั่้อาวุโส
การื่ใชี้ส่�อเนี้้นี้ออฟื้ไลนี้์ การื่ส่�อสารื่รื่ะห้ว่างบุคคล ส่�อปรื่ะเพณ์้ ส่�อมวลชีนี้ ทิศทางการื่
กรื่ะจายข้่าวสารื่เป็นี้แบบบนี้ลงล่าง ผั่้รื่ับสารื่ม้ลักษณ์ะตั�งรื่ับ (passive) ตลอดครื่ิสต์ศตวรื่รื่ษท้� ๒๐
ส่�อมวลชีนี้ม้อำานี้าจกำาห้นี้ดวิถี้ความเป็นี้ไปข้องสังคมเพรื่าะเป็นี้ผั่้กำาห้นี้ดวารื่ะข้่าวสารื่ คำาตอบต่อไปนี้้�
ทำาให้้พอจะเห้็นี้ได้ว่า ผั่้อาวุโสทำาความเข้้าใจและพยายามปรื่ับตัวโดยนี้ำาภ่มิปัญ่ญ่าพ่�นี้บ้านี้มาใชี้เป็นี้ฐานี้
