Page 167 - 22-0722 EBOOK
P. 167
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๖ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๔
ศาสตราจารย์์กิิตติคุุณ นพ.วิิศิษฏ์์ สิตปรีชา 157
รวมทั�งการรบัแลัะพิชุัยส่งคุราม จบัจากพระอาจารย์แลั้วเก่งทุกอย่าง เป็็นการศ่กษาซึ่่�งกว้าง ส่ำาหรับั
ในป็ัจจุบััน การศ่กษาแคุบัลัง มุ่งส่้่ส่าข้าวิชุาเฉพาะทาง ข้าดการป็้พ่�นฐาน ต้องอาศัยกลัยุทธิ์การไต่
พีระมิด ในมหาวิทยาลััยต่างป็ระเทศมีการศ่กษา liberal arts ซึ่่�งเรียนศาส่ตร์ต่าง ๆ อย่างกว้างข้วาง รวมทั�ง
การหาป็ระส่บัการณ์นอกหลัักส่้ตร เป็็นการป็้พ่�นฐานนำาไป็ส่้่วิชุาเฉพาะ เป็็นการย่นระยะทางส่้่ยอดพีระมิด
Nobel laureate หลัายคุนมีป็ระวัติเป็็น backpacker เดินเที�ยวถูนนข้้าวส่ารแลัะส่วนจตุจักรใน
ป็ระเทศไทยเพ่�อส่ะส่มคุวามร้้แลัะป็ระส่บัการณ์ การป็ระส่านงานข้องศาส่ตร์เป็็นการเดินทางส่้่ยอด
พีระมิด จ่งไม่น่าแป็ลักใจที� Albert Einstein ก็ส่นใจแลัะเข้้าใจพระพุทธิศาส่นา ถู้าข้่�นไป็ส่้ง ๆ จะพบักับั
ศาส่ตร์อ่�นมากข้่�น ศาส่ตร์ทุกแข้นงบัรรจบักันที�ยอดพีระมิด ในฐานะที�เป็็นคุร้ในโรงเรียนแพทย์ ผมแนะนำา
ศิษย์ในยุทธิการไต่ยอดพีระมิด แลัะดีใจที�มีศิษย์หลัายคุนกำาลัังไต่ยอดพีระมิดอย้่
การดำาเนินงานในชุีวิตย่อมป็ระส่บัป็ัญหา ต้องแก้ป็ัญหาด้วยส่มาธิิแลัะป็ัญญา ส่มเด็จ
พระญาณส่ังวร อดีตส่มเด็จพระส่ังฆราชุนั�น ทุกคุรั�งที�ท่านแส่ดงธิรรม ท่านจะเริ�มต้นด้วยการกลั่าว
“ข้อให้ตั�งใจฟััง ทำาจิตให้เป็็นส่มาธิิเพ่�อให้เกิดป็ัญญาในธิรรม” ในพระพุทธิศาส่นา ไตรส่ิกข้าคุ่อศีลั
ส่มาธิิ ป็ัญญา ส่มาธิิทำาให้เกิดป็ัญญา อย่างไรก็ดี จิตซึ่่�งตั�งส่มาธิิมุ่งมั�นเกินไป็ก็อาจแก้ป็ัญหาไม่ได้
ต้องผ่อนคุลัายบั้าง “ส่มาธิิคุ่อผ่อนคุลัาย ผ่อนคุลัายคุ่อส่มาธิิ” เป็็นป็รัชุญาจีน ถู้ามุ่งมั�นมากไป็ บัางที
ไม่เกิดผลั ต้องผ่อนคุลัายบั้าง ในเร่�องส่ามก๊ก ข้งเบั้งนั�งตกป็ลัาผ่อนคุลัายอารมณ์เพ่�อหากลัยุทธิ์
การส่งคุราม จิตที�ตั�งอย้่ในส่มาธิินาน ๆ ต้องผ่อนคุลัายบั้าง เม่�อผ่อนคุลัายก็ส่ามารถูแก้ป็ัญหาได้ ผมเคุย
เข้ียนงานวิจัยเร่�องหน่�งส่่งไป็วารส่ารต่างป็ระเทศ Archives of Internal Medicine ได้รับัจดหมายตอบั
จากบัรรณาธิิการเป็็นคุวามเห็นข้องกรรมการ ๒ คุน คุนหน่�งบัอกว่าดีแต่ยาวไป็ อีกคุนบัอกว่าดีแต่ส่ั�นไป็
บัรรณาธิิการให้ผมป็ฏ์ิบััติตามคุวามเห็นข้องกรรมการทั�งส่องเพ่�อลังในวารส่าร เป็็นโจทย์ที�ยาก พยายาม
ตั�งจิตเป็็นส่มาธิิ ใคุร่คุรวญ ก็ยังแก้โจทย์ข้้อนี�ไม่ได้ ร้้ส่่กเคุรียด ผมรับัป็ระทานอาหารที�บั้าน รับัป็ระทาน
เส่ร็จ ก็นั�งผ่อนคุลัายอารมณ์ ด้โต๊ะอาหารซึ่่�งเต็มไป็ด้วยจานหลัายแบับั แต่ก็ด้มีระเบัียบัดี ทำาให้คุิดถู่ง
บัทคุวามนั�น โต๊ะ คุ่อ table, table คุ่อ ตาราง น่าจะส่ร้างตารางข้่�นแลัะใส่่ข้้อม้ลัที�ส่มบั้รณ์ในตาราง
ให้เป็็นระเบัียบั น่าจะตอบัป็ัญหายาวไป็ส่ั�นไป็ได้ จ่งได้ป็ฏ์ิบััติตามที�คุิดแลัะส่่งบัทคุวามกลัับัไป็
บัรรณาธิิการได้ตอบัรับัด้วยดี จิตอย้่ในส่มาธิิมากไป็ คุิดไม่ออก จิตผ่อนคุลัายแลั้วคุิดออก การผ่อนคุลัาย
อารมณ์ข้องจิตที�เป็็นส่มาธิิมาก่อนส่ามารถูแก้ป็ัญหาได้ ไม่ใชุ่จิตผ่อนคุลัายอย่างเดียว เป็็นข้้อคุิดข้องข้งจ่�อ
ซึ่่�งนำามาใชุ้ในกรณีข้องผม “ผ่อนคุลัายคุ่อส่มาธิิ ส่มาธิิคุ่อผ่อนคุลัาย” “เลั็กคุ่อใหญ่ ใหญ่คุ่อเลั็ก”
น่กถู่งตุ๊กตา Russia ที�มีตั�งแต่ข้นาดเลั็กไป็ถู่งข้นาดใหญ่ ทุกตัวเหม่อนกัน ถู้าเข้้าใจตัวเลั็กก็เข้้าใจตัวใหญ่
เข้้าใจตัวใหญ่ก็เข้้าใจตัวเลั็ก เพราะลั้วนเป็็นส่ิ�งเดียวกัน เร่�องนี�นำาส่้่ดนตรีคุลัาส่ส่ิก Tchaikovsky 1812
