Page 98 - 45-3
P. 98
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๓
90 มลพิิษทางข่่าวสาร
กระทรวงดิจิทัลเพั่�อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอีเอส) มีการต่ั�งศูนยี์ต่่อต่้านข่าวปัลอม
(Anti-Fake News Center Thailand) มีคณ์ะกรรมการปัระสานงานและแก้ไขปััญหาข่าวปัลอมที�
กระทบัต่่อความปัลอดภััยีในชีวิต่และทรัพัยี์สินปัระชาชน เน้นแนวทางการดำาเนินงานต่ามมต่ิ
คณ์ะรัฐมนต่รี เม่�อวันที� ๒๘ มกราคม พั.ศ. ๒๕๖๓ เร่�อง การสนับัสนุนการดำาเนินงานของศูนยี์ต่่อต่้าน
ข่าวปัลอม ซ้�งกำาชับัให้ทุกส่วนราชการและหน่วยีงานของรัฐให้ความร่วมม่อแก่ศูนยี์ต่่อต่้านข่าวปัลอม
วิเคราะห์ ต่รวจสอบั พัิจารณ์าข้อมูลข่าวสารที�เข้าข่ายีข่าวปัลอมเพั่�อดำาเนินการต่่อไปั
มหาวิทยีาลัยีทั�งของรัฐและเอกชนมีการจัดสัมมนาเพั่�อให้ความรู้และหาทางออก
ส่วนภัาคปัระชาชนมีแอ็ปัพัลิเคชัน เช่น Media Watch เฝุ่้าส่�อ เปั็นของภัาค
ปัระชาชน อุดหนุนโดยีกองทุนพััฒนาส่�อฯ เพั่�อมีส่วนร่วม เฝุ่้าระวัง-ต่รวจสอบั-แจ้งเต่่อน ส่�ออันต่รายี-
ไม่สร้างสรรค์ ร้องเรียีนต่รงผ่านม่อถ่อ โดยีทำางานร่วมกับัมูลนิธิิเคร่อข่ายีครอบัครัว
เน่�องจากข่าวสารอันต่รายีจำานวนมากออกมาจากส่�อมวลชนและส่�อออนไลน์ ในระดับั
นานาชาต่ิได้มีหลายีองค์กรที�ออกมาต่รการเฝุ่้าระวังส่�อ เช่น องค์การสหปัระชาชาต่ิได้ส่งสารเพั่�อ
การระวังภััยีดังกล่าว องค์กรระดับัโลก เช่น เฟซบัุ�ก ยีูทูบั กูเกิล เปั็นองค์กรเอกชน จ้งสามารถออก
กฎเกณ์ฑ์์ที�ต่้องการได้ต่ามความเหมาะสมโดยีระมัดระวังและฟังเสียีงสาธิารณ์ะด้วยี และต่้องรับัผิดชอบั
ต่่อผู้ใช้เฟซบัุ�กซ้�งเปั็นปัระชากรโลก แม้กระนั�นสิ�งที�องค์กรข้ามชาต่ิเหล่านี�ต่้องระวังค่อการละเมิดสิทธิิ
ในการส่�อสารของบัุคคล ระดับัรองลงมา เช่น FAIR ซ้�งเปั็นกลุ่มเฝุ่้าระวังส่�อออนไลน์ที�เผยีแพัร่ข่าวสาร
อันต่รายี แนวทางหลัก ๆ ของ FAIR ได้แก่
๑) การต่รวจสอบัว่า แหล่งข่าวมาจากที�ใด น่าเช่�อถ่อหร่อไม่
๒) เน่�อหามุ่งเน้นโจมต่ีผู้ใดหร่อกลุ่มใดโดยีปัราศจากความหลากหลายีในเน่�อข่าว
หร่อไม่
๓) มุมมองทางสังคม มีเพัียีงแง่มุมเดียีวหร่อไม่ เช่น เปั็นเพัียีงมุมมองนักการเม่อง
โดยีไม่กล่าวถ้งภัาคปัระชาชน เปั็นเพัียีงมุมมองของผู้ชายีโดยีไม่กล่าวถ้งผู้หญิง เปั็นเพัียีงมุมมองของ
คนเล่นหุ้นโดยีไม่กล่าวถ้งผู้ได้รับัผลกระทบัทางเศรษฐกิจ
๔) เน่�อหาพัูดแบับัเหมารวมหร่อไม่ หร่อพัูดแบับัต่าม ๆ กันไปัโดยีไม่ระมัดระวัง
๕) ภัาษาในส่�อเปั็นอยี่างไร แสดงอคต่ิโดยีโจ่งแจ้งหร่อไม่ จงใจทำาให้ผู้อ่�นเสียีหายี
หร่อไม่
๖) พัาดหัวข่าวกับัเน่�อข่าวต่รงกันหร่อไม่
๗) มีบัริบัท ข้อมูล และเหตุ่ผลรองรับัหร่อไม่
19/1/2565 BE 08:52
_21-0851(076-096)4.indd 90 19/1/2565 BE 08:52
_21-0851(076-096)4.indd 90
