Page 82 - The Journal of the Royal Society of Thailand
P. 82
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๙ ฉบิับิที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๗
72 โลกในเอกภพและดาวระเบิิด
ดัาวัฤกษ์เป็นก้อนแก๊สร้อนที่ี�อยู่้่ในสมีดัุลระห้วั่าง ๒ แรง ค์่อ แรงโน้มีถุ่วังที่ี�มีีที่ิศึที่างเข้าส้่ศึ้นยู่์กลาง
และแรงดัันของแก๊สร้อนซึ่ึ�งมีีที่ิศึที่างพืุ่่งออกจัากจัุดัศึ้นยู่์กลางของดัาวั
ภาพท่� ๑๐ ภาพื่แสดังแรงกระที่ำในดัาวัฤกษ์
แรงโน้มีถุ่วังเป็นแรงธรรมีช้าติที่ี�เกิดัจัากมีวัลของดัาวั ดัาวัที่ี�มีีมีวัลมีากจัึงมีีแรงโน้มีถุ่วังส้งกวั่าดัาวัที่ี�มีี
๓๐
๓๑
แรงโน้มีถุ่วังน้อยู่ เช้่น ดัวังอาที่ิตยู่์มีีมีวัล ๑.๙๘๙ x ๑๐ กิโลกรัมี ดัาวับีเที่ลจัุสมีีมีวัล ๓.๒๘๒ x ๑๐ กิโลกรัมี
ดัาวับีเที่ลจัุสจัึงมีีแรงโน้มีถุ่วังมีากกวั่าดัวังอาที่ิตยู่์ถุึง ๑๕ เที่่า
แรงดัันของแก๊สร้อนเกิดัจัากปฏิ์ิกิริยู่าเที่อร์โมีนิวัเค์ลียู่ร์ของนิวัเค์ลียู่สของธาตุที่ี�มีีนิวัเค์ลียู่สเล็ก
กวั่าเป็นนิวัเค์ลียู่สของธาตุที่ี�มีีนิวัเค์ลียู่สให้ญ่กวั่า เช้่น ปฏิ์ิกิริยู่าห้ลอมีนิวัเค์ลียู่สของไฮโดัรเจัน ๔ นิวัเค์ลียู่สให้้
เป็นห้นึ�งนิวัเค์ลียู่สของธาตุฮีเลียู่มีภายู่ใต้อุณ์ห้ภ้มีิ ๑๐ ล้านเค์ลวัินที่ี�แก่นของดัวังอาที่ิตยู่์ เรียู่กง่ายู่ ๆ วั่าเป็น
ระเบิดัไฮโดัรเจัน นิวัเค์ลียู่สของไฮโดัรเจันค์่ออนุภาค์โปรตอน ซึ่ึ�งมีีขนาดัเล็กกวั่านิวัเค์ลียู่สของฮีเลียู่มี
โดัยู่นิวัเค์ลียู่สของฮีเลียู่มีให้ญ่กวั่านิวัเค์ลียู่สของไฮโดัรเจันประมีาณ์ ๔ เที่่า ระเบิดัไฮโดัรเจันเกิดัที่ี�แก่นกลางของ
ดัวังอาที่ิตยู่์ ดัังนั�น จัึงอาจักล่าวัไดั้วั่าขณ์ะนี�ดัวังอาที่ิตยู่์กำลังเปลี�ยู่นธาตุไฮโดัรเจันเป็นธาตุฮีเลียู่มีเพื่ิ�มีขึ�นที่ี�แก่น
เมี่�อไฮโดัรเจันที่ี�แก่นห้มีดั ดัวังอาที่ิตยู่์จัะยูุ่บตัวัลงตัวัลงเล็กน้อยู่ ที่ำให้้อุณ์ห้ภ้มีิรอบแก่นส้งขึ�นเป็น ๑๐
ล้านเค์ลวัิน จัึงเกิดัการห้ลอมีไฮโดัรเจันรอบแก่น เมี่�ออุณ์ห้ภ้มีิแก่นส้งขึ�นเป็น ๑๐๐ ล้านเค์ลวัิน จัะเกิดัการห้ลอมี
ฮีเลียู่มีเป็นค์าร์บอน แรงดัันเพื่ิ�มีขึ�นที่ำให้้ดัวังอาที่ิตยู่์ขยู่ายู่ตัวัเป็น ๑๐๐ เที่่า ส่งผู้ลให้้อุณ์ห้ภ้มีิผู้ิวัลดัลง
กลายู่เป็นดัาวัขนาดัให้ญ่สีแดัง เมี่�อฮีเลียู่มีที่ี�แก่นห้มีดั ดัวังอาที่ิตยู่์จัะยูุ่บตัวักลายู่เป็นดัาวัแค์ระขาวั ในขณ์ะที่ี�
บรรยู่ากาศึรอบนอกขยู่ายู่ตัวัออกกลายู่เป็นเนบิวัลาดัาวัเค์ราะห้์
การที่ี�ดัวังอาที่ิตยู่์ไมี่สามีารถุห้ลอมีค์าร์บอนเป็นออกซึ่ิเจันเพื่ราะมีีแรงโน้มีถุ่วังไมี่มีากพื่อที่ี�จัะที่ำให้้
ดัวังอาที่ิตยู่์ยูุ่บตัวัลงต่อไปอีกเพื่่�อเพื่ิ�มีอุณ์ห้ภ้มีิที่ี�แก่น ดัวังอาที่ิตยู่์จัึงอาจัจับช้ีวัิตลงอยู่่างสงบโดัยู่ไมี่กลายู่เป็น
ซึ่้เปอร์โนวัา
ดัาวัฤกษ์ที่ี�จัะกลายู่เป็นซึ่้เปอร์โนวัาไดั้ต้องมีีแรงโน้มีถุ่วังส้งกวั่าแรงดัันมีากจันดัาวัยูุ่บตัวัลงเป็นดัาวั
นิวัตรอนห้ร่อเป็นห้ลุมีดัำ นำไปส้่การระเบิดัอยู่่างรุนแรงที่ี�เรียู่กวั่า ซึ่้เปอร์โนวัา นั�นห้มีายู่ค์วัามีวั่าดัาวัฤกษ์มีวัล
มีากมีีโอกาสจับช้ีวัิตลงดั้วัยู่การเป็นซึ่้เปอร์โนวัาไดั้ แต่มีีดัาวัฤกษ์ขนาดัเล็กที่ี�เรียู่กวั่าดัาวัแค์ระขาวัที่ี�มีีค์้่ช้ิดักัน
ที่ำให้้เกิดัการถุ่ายู่เที่มีวัลระห้วั่างกัน เกิดัการพื่อกพื่้นมีวัลของดัาวัแค์ระขาวั ห้ากมีวัลของดัาวัแค์ระขาวัเพื่ิ�มี
เป็น ๑.๔๔ เที่่าของมีวัลดัวังอาที่ิตยู่์ ซึ่ึ�งเรียู่กวั่าขีดัจัำกัดัของจัันที่รเศึขร ดัาวัจัะยูุ่บตัวัลงเป็นห้ลุมีดัำ พื่ร้อมี
