Page 78 - 47-3
P. 78
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน–ธัันวาคม ๒๕๖๕
70 การระบาดระลอก ๓ ของเชื้้�อโควิิด-๑๙ ในประเทศไทย : บทเรียน การเรียนร้� ผ่่านเคร้�องมื้อคณิิตศาสตร์
Kim และคณ์ะ (2016) ได้้พัฒนาแบบจัำาลองที่างคณ์ิต่ศาสต่ร์เพ้�อใชิ้้ในการศ่กษาโรคที่างเด้ิน
หายใจัในภาคต่ะวิันออกกลาง (Middle Eastern respiratory syndrome coronavirus, MERS-CoV)
ที่้�ระบาด้ในประเที่ศเกาหล้ใต่้เมู้�อ พ.ศ. ๒๕๕๘ โด้ยได้้เพิ�มูกลุ่มูประชิ้ากรผู้สัมูผัสเชิ้้�อ (exposed) ผู้ต่ิด้เชิ้้�อ
แต่่ไมู่แสด้งอาการ (asymptomatic) และผู้ต่ิด้เชิ้้�อแสด้งอาการที่้�เข้ารับการรักษา (hospitalized)
จัากแบบจัำาลองเอสไออาร์ต่้นแบบ ผลจัากการศ่กษาพฤต่ิกรรมูการระบาด้ของเชิ้้�อ พบวิ่าจัำานวินคนที่้�
ต่ิด้เชิ้้�อ ๑ คน สามูารถแพร่กระจัายเชิ้้�อไปสู่คนอ้�น (reproduction number) ในชิ้่วิงแรกมู้ค่าสูง เป็นผล
มูาจัากกรณ์้ที่้�ผู้ต่ิด้เชิ้้�อได้้แพร่เชิ้้�อออกเป็นวิงกวิ้าง (super spreader) อย่างไรก็ต่ามู ค่าด้ังกล่าวิ
ได้้ลด้ลง เน้�องมูาจัากการด้ำาเนินมูาต่รการควิบคุมูการระบาด้ของรัฐ
เมู้�อไมู่นานมูาน้�แบบจัำาลองด้ังกล่าวิได้้ถูกพัฒนาต่่อโด้ย Ndai rou และคณ์ะ (2020) เพ้�อใชิ้้
ศ่กษาพลวิัต่ของการระบาด้ของโรคโควิิด้-๑๙ ในเมู้องหวิู่ฮิั�น สาธิารณ์รัฐประชิ้าชิ้นจั้น โด้ยได้้เพิ�มูกลุ่มู
ประชิ้ากรผู้ที่้�แพร่เชิ้้�อออกเป็นวิงกวิ้างและกลุ่มูผู้เส้ยชิ้้วิิต่ (fatality) เข้าไปในระบบสมูการเชิ้ิงอนุพันธิ์
ขัอมููลจัำานวินผู้ต่ิด้เชิ้้�อและผู้เส้ยชิ้้วิิต่รายวิันได้้ถูกนำามูาใชิ้้ในการเปร้ยบเที่้ยบมูาต่รฐานแบบจัำาลองที่้�
สร้างข่�น จันได้้ค่าที่้�สอด้คล้องกับรายงานต่ามูฐานข้อมููลเวิิร์ลโด้มูิเต่อร์ (Worldometer, 2020)
Chen และคณ์ะ (2020) ได้้พัฒนาแบบจัำาลองเอสไออาร์เพ้�อพยากรณ์์การระบาด้ของ
โรคโควิิด้-๑๙ ในสาธิารณ์รัฐประชิ้าชิ้นจั้น โด้ยได้้กำาหนด้ให้อัต่ราการแพร่เชิ้้�อ (transmission rate,
β(t)) และอัต่ราการหายจัากการต่ิด้เชิ้้�อ (recovering rate, γ(t)) มู้ค่าไมู่คงที่้� แปรเปล้�ยนต่ามูเวิลา
เที่คนิคสมูการถด้ถอยได้้ถูกนำามูาใชิ้้ในการหาค่าที่ั�งสอง จัากนั�นจั่งนำาไปพยากรณ์์จัำานวินผู้ต่ิด้เชิ้้�อและ
ผู้ที่้�รักษาหาย พบวิ่าค่าที่้�ได้้นั�นเป็นที่้�น่าพอใจัสอด้คล้องและใกล้เค้ยงกับข้อมููลจัริง
ภาพัที� ๖ แบบจัำาลองที่างคณ์ิต่ศาสต่ร์ SEIRAF ที่้�ใชิ้้ในการจัำาลองการระบาด้
ของโรคโควิิด้ในประเที่ศไที่ย
