Page 46 - 47-2
P. 46
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๕
36 แบบรููปเชิิงพื้้�นที่่�ของผูู้�สููงอายุุในปรูะเที่ศไที่ยุ
วิัตถุุปรูะสูงค์์
เพิ่่�อศ้กัษาลักัษณ์ะกัารกัระจาย่ตัวที�ไม่สูมำ�าเสูมอขึ้องผู้้้สู้งอายุ่ในจังห้วัดีต่าง ๆ ขึ้องประเทศไทย่
โดีย่ใช้ระบบสูารสูนเทศภู้ม่ศาสูตร์ และนำาเสูนอผู้ลกัารศ้กัษาในร้ปขึ้องตารางขึ้้อม้ลและแผู้นที�ชุดี
อนุกัรมเวลา (time-series maps)
วิิธี่การูวิิจัยุ
แบบรููปการูกรูะจายุเชิิงพื้้�นที่่�ของผูู้�สููงอายุุ
สูัดีสู่วนผู้้้สู้งอายุ่ในงานว่จัย่นี� คำานวณ์จากัสูมกัารที� ๑ โดีย่ที� ผู้้้สู้งอายุ่ ห้มาย่ถึ้ง ประชากัร
ที�มีอายุ่ ๖๐ ปีขึ้้�นไป และเกัณ์ฑ์์ขึ้องกัารเป็นสูังคมสู้งวัย่ ค่อ กัารมีประชากัรอายุ่ ๖๐ ปีขึ้้�นไปเกั่น
ร้อย่ละ ๑๐ ขึ้องประชากัรทั�งห้มดี ในงานว่จัย่นี�แสูดีงกัารจำาแนกัสูัดีสู่วนร้อย่ละผู้้้สู้งอายุ่ขึ้องแต่ละ
จังห้วัดีออกัเป็น ๗ ระดีับ (ร้ปที� ๔) ไดี้แกั่ น้อย่กัว่า ๖, ๖–๘, ๘–๑๐, ๑๐–๑๒, ๑๒–๑๔, ๑๔–๑๖
และตั�งแต่ ๑๖ ขึ้้�นไป โดีย่จังห้วัดีที�มีสูัดีสู่วนผู้้้สู้งอายุ่ร้อย่ละ ๑๐ ขึ้้�นไป ถึ่อว่าเป็นจังห้วัดีที�เขึ้้าสู้่กัารเป็น
สูังคมสู้งวัย่แล้ว
จำานวนประชากัรอายุ่ ๖๐ ปีขึ้้�นไป
สูัดีสู่วนผู้้้สู้งอายุ่ = × ๑๐๐ สูมการูที่่� ๑
จำานวนประชากัรทั�งห้มดี
ค์่าปัจจัยุที่่�สููง (Hot Spot) บนพื้้�นที่่�
กัารว่เคราะห้์ค่าปัจจัย่ที�สู้ง (hot spot) ห้ร่อ Getis-Ord Gi* เป็นกัารว่เคราะห้์สูถึ่ต่เช่งพิ่่�นที�
แบบเฉีพิ่าะที� (local) ซึ่้�งจะคำาน้งถึ้งปรากัฏกัารณ์์บนพิ่่�นที�ใกัล้เคีย่ง กัารว่เคราะห้์ค่าปัจจัย่ที�สู้งจ้งเป็น
ผู้ลลัพิ่ธ์เป็นภูาพิ่แสูดีงพิ่่�นที�ที�มีกัารกัระจุกัตัวขึ้องค่าปัจจัย่ที�สู้งห้ร่อพิ่่�นที�ที�มีกัารกัระจุกัตัวขึ้องค่าปัจจัย่
ที�ตำ�า (cold spot) ในกัารประมวลผู้ลเพิ่่�อห้าค่าปัจจัย่ที�สู้งและค่าปัจจัย่ที�ตำ�านั�น จะพิ่่จารณ์าคราวละ
พิ่่�นที� (ในที�นี�ค่อแต่ละจังห้วัดี) ห้ากัพิ่่�นที�ที�กัำาลังพิ่่จารณ์ามีค่าปัจจัย่ที�สู้งและพิ่่�นที�โดีย่รอบมีค่าปัจจัย่
สู้งดี้วย่ พิ่่�นที�ที�พิ่่จารณ์านั�นถึ่อว่าเป็น hot spot ในทางกัลับกััน ห้ากัพิ่่�นที�ที�กัำาลังพิ่่จารณ์ามีค่าปัจจัย่ตำ�า
พิ่่�นที�โดีย่รอบมีค่าปัจจัย่ตำ�าดี้วย่ พิ่่�นที�ที�พิ่่จารณ์านั�นถึ่อว่าเป็น cold spot แต่ห้ากัปัจจัย่ขึ้องพิ่่�นที�ที�
พิ่่จารณ์ามีค่าปัจจัย่สู้งห้ร่อตำ�า แต่พิ่่�นที�โดีย่รอบไม่ไปในทางเดีีย่วกััน พิ่่�นที�ที�พิ่่จารณ์านั�นจะไม่ถึ่อเป็น
hot spot ห้ร่อ cold spot กัารประมวลผู้ลจะพิ่่จารณ์าเช่นนี�ไปทีละพิ่่�นที�จนครบทั�วทั�งพิ่่�นที�ศ้กัษา
และแสูดีงผู้ลลัพิ่ธ์เป็นภูาพิ่พิ่่�นที� hot spot และ cold spot