Page 41 - 47-2
P. 41
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๗ ฉบัับัที่่� ๒ พฤษภาคม–สิิงหาคม ๒๕๖๕
รองศาสตราจารย์์ ดร.พรรณีี ชีีวิินศิริวิัฒน์ 31
บที่นำา
ปัจจุบันกัลุ่มคนสู้งอายุ่มีสูัดีสู่วนสู้งขึ้้�นเร่�อย่ ๆ ในสูังคมโดีย่ทั�วไป ในอดีีตเกั่ดีขึ้้�นในประเทศ
พิ่ัฒนาแล้วซึ่้�งมีภูาวะกัารตาย่อย่้่ในระดีับตำ�ามากั อันเน่�องมาจากัความกั้าวห้น้าทางกัารแพิ่ทย่์ที�ช่วย่ลดี
โรคภูัย่ขึ้องคนทุกัวัย่ ทำาให้้ประชากัรสู้งอายุ่ค่อย่ ๆ เพิ่่�มขึ้้�น (Hornby and Jones, 1993) ในปัจจุบัน
ประเทศกัำาลังพิ่ัฒนารวมถึ้งประเทศไทย่มีแนวโน้มที�จะมีประชากัรสู้งอายุ่เพิ่่�มขึ้้�นเช่นกััน จากัขึ้้อม้ลทาง
สูถึ่ต่ ใน พิ่.ศ. ๒๔๙๓ ประเทศไทย่มีประชากัรที�อายุ่มากักัว่า ๖๐ ปีร้อย่ละ ๕ และในระย่ะเวลาประมาณ์
๕๖ ปี ไดี้เพิ่่�มเป็นร้อย่ละ ๑๐ ใน พิ่.ศ. ๒๕๔๙ [United Nations Population Fund (UNFPA), 2006]
และจากัขึ้้อม้ลขึ้องกัรมกัารปกัครอง ในระย่ะเวลา ๑๑ ปีต่อมา เพิ่่�มเป็นร้อย่ละ ๑๔.๗ ใน พิ่.ศ. ๒๕๖๐
กัารว่จัย่เกัี�ย่วกัับแบบร้ปเช่งพิ่่�นที�และปัจจัย่ดี้านเศรษฐกั่จสูังคมที�มีอ่ทธ่พิ่ลต่อกัารสู้งวัย่
ขึ้องประชากัรทั�วโลกั ช่วง พิ่.ศ. ๒๕๓๓-๒๕๕๓ พิ่บว่า ปัจจัย่ดีังกัล่าว เช่น ราย่ไดี้ประชาชาต่ต่อห้ัว
อัตรากัารกัลาย่เป็นเม่อง อายุ่ขึ้ัย่ที�คาดี มีผู้ลในทางบวกักัับกัารสู้งอายุ่ขึ้องประชากัร (Wang, 2020)
และงานว่จัย่ห้ลาย่ช่�นไดี้กัล่าวว่าสูังคมที�ประชากัรสู้งวัย่มากัจะทำาให้้กัารออมเง่นห้ดีตัวลง เน่�องจากั
ประชากัรที�สู้งอายุ่ต้องนำาเง่นออมมาใช้ในกัารดีำารงชีว่ต และมีโอกัาสูที�จะทำาให้้เศรษฐกั่จอ่อนแอลง
ซึ่้�งจะสู่งผู้ลต่อสูถึานะทางสูังคมและกัารดีำารงชีว่ตขึ้องคนในสูังคม (O’Neill et al., 2001) งานว่จัย่
ห้ลาย่ช่�นในประเทศไทย่ไดี้ตระห้นักัและศ้กัษาถึ้งผู้ลกัระทบทางดี้านเศรษฐกั่จ สูังคม และวัฒนธรรม
รวมถึ้งกัารปรับตัวขึ้องผู้้้คนและสูังคมเม่�อกั้าวเขึ้้าสู้่สูังคมสู้งอายุ่ขึ้องประเทศไทย่ในภูาพิ่รวม (Zimmer
and Amornsirisomboon, 2001; Zimmer and Prachuabmoh, 2012; Chansarn, 2013;
Karcharnubarn et al., 2013) อย่่างไรกั็ตาม พิ่่�นที�ภูาย่ในประเทศแต่ละพิ่่�นที�มีความแตกัต่างทาง
เศรษฐกั่จ สูังคม และวัฒนธรรม ทำาให้้พิ่ฤต่กัรรมทางประชากัรศาสูตร์ขึ้องแต่ละพิ่่�นที�มีความแตกัต่าง
กััน สู่งผู้ลให้้มีโครงสูร้างอายุ่ขึ้องประชากัรที�แตกัต่างกัันออกัไป
ความกัังวลขึ้องประเทศต่าง ๆ ต่อปัญ่ห้าประชากัรล้นโลกัเร่�มผู้่อนคลาย่ลง เน่�องจากั
ประชากัรในห้ลาย่ประเทศเร่�มลดีลง โดีย่ใน พิ่.ศ. ๒๕๖๒ สูห้ประชาชาต่ราย่งานประเทศที�มีอัตรากัาร
เต่บโตประชากัรต่ดีลบ ห้ร่อมีประชากัรลดีลง เช่น อ่ตาลี กัรีซึ่ รัสูเซึ่ีย่ ญ่ี�ปุ�น และห้ลาย่ประเทศใน
ยุ่โรปตะวันออกั และย่ังมีอีกัห้ลาย่ประเทศที�มีแนวโน้มว่าจะลดีลงในอนาคตอันใกัล้ (United Nations,
2019) อย่่างไรกั็ดีี ใช่ว่าปัญ่ห้าสูำาคัญ่ดี้านประชากัรจะห้มดีไป ขึ้ณ์ะนี�ทั�วโลกักัำาลังต่�นตัวกัับความกัังวล
เร่�องกัารกัลาย่เป็นสูังคมสู้งวัย่ ห้ร่อกัารมีสูัดีสู่วนประชากัรสู้งอายุ่มากัขึ้้�นเร่�อย่ ๆ อันเน่�องมาจากัจำานวน
กัารเกั่ดีน้อย่ลง และความกั้าวห้น้าทางกัารแพิ่ทย่์และสูาธารณ์สูุขึ้ที�ทำาให้้ประชากัรมีอายุ่ย่่นย่าวขึ้้�น
