Page 212 - Journal451
P. 212
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๓
200 สิ่่�งทอนาโน
๑) ออกซ่เจน แบคทีเรียทั�งชั่น่ดั้ที�ติ้องการออกซ่เจน (aerobe) ในการเจร่ญเติ่บโติ และชั่น่ดั้ที�
ไม่ติ้องการออกซ่เจนในการเจร่ญเติ่บโติ (anaerobe) แบคทีเรียที�ติ้องการออกซ่เจนในการเจร่ญเติ่บโติ
ไดั้้แก่ Escherichia และ Pseudomonas สิ่่วนแบคทีเรียที�ไม่ติ้องการออกซ่เจนในการเจร่ญเติ่บโติ
ไดั้้แก่ Clostridium
๒) ความเป็นกรดั้-เบสิ่ ความเป็นกรดั้-เบสิ่ที�เห้มาะสิ่มในการเติ่บโติของแบคทีเรียอยู่ระห้ว่าง
๖.๕-๗.๕ มีแบคทีเรียบางชั่น่ดั้เท่านั�นที�สิ่ามารถเจร่ญเติ่บโติไดั้้ที�ความเป็นกรดั้มาก ๆ
๓) ความชั่ื�น แบคทีเรียสิ่่วนให้ญ่ติ้องการความชั่ื�น แติ่แบคทีเรียบางชั่น่ดั้ที�มีสิ่ปอร์ทนติ่อความ
แห้้งแล้งและสิ่ามารถเจร่ญเติ่บโติในภาวะแห้้งแล้งไดั้้ดั้ี เชั่่น Tubercle bacilli, Staphylococcus
aureus
๔) อุณห้ภูม่ แบคทีเรียแติ่ละชั่น่ดั้มีอุณห้ภูม่ที�เห้มาะแก่การเจร่ญเติ่บโติติ่างกัน เชั่่น
Psueudomonas, Achrombacter, Flavobacterium, Alkaligenes, Micrococcus, Serratia
เป็นแบคทีเรียที�เจร่ญเติ่บโติไดั้้ดั้ีที�อุณห้ภูม่ติำ�า ๑๒-๑๕ องศาเซลเซียสิ่
แบคทีเรียที�มักพิบบนเสิ่ื�อผ้ามีทั�งแบคทีเรียแกรมบวกและแบคทีเรียแกรมลบ ไดั้้แก่
Staphylococcus aureus และ Escherichia coli
Staphylococcus aureus เป็นแบคทีเรียแกรมบวก มีรูปทรงกลม มักพิบอยู่เดั้ี�ยว ๆ
ห้รืออยู่เป็นคู่ แติ่เนื�องจากมีการแบ่งติัวมากกว่า ๑ ระนาบ ทำาให้้มีลักษณะเป็นกลุ่มคล้ายพิวงองุ่น
ไม่สิ่ามารถเคลื�อนที�ไดั้้ ในสิ่ภาพิที�มีออกซ่เจนจะสิ่ร้างกรดั้แติ่ไม่สิ่ร้างแก๊สิ่ ในสิ่ภาพิที�ไม่มีออกซ่เจน
อาจสิ่ร้างเอนไซม์ (enzyme) และสิ่ารพิ่ษที�ขับออกนอกเซลล์ (exotoxin) อุณห้ภูม่ที�เห้มาะแก่การ
เจร่ญเติ่บโติอยู่ระห้ว่าง ๓๐-๔๐ องศาเซลเซียสิ่ ความเป็นกรดั้-เบสิ่ที�เห้มาะแก่การเจร่ญเติ่บโติ
อยู่ระห้ว่าง ๗.๐-๗.๕ แบคทีเรียชั่น่ดั้นี�สิ่่วนให้ญ่เจร่ญเติ่บโติไดั้้ดั้ีในที�มีเกลือประมาณร้อยละ ๑๕
ทำาให้้มักพิบติามผ่วห้นังและรูขุมขน จึงมีโอกาสิ่ที�จะสิ่ะสิ่มบนเสิ่ื�อผ้าไดั้้สิู่ง เมื�อ Staphylococcus
aureus เข้าไปในร่างกาย จะไปสิ่ร้างสิ่ารพิ่ษเอนเทอโรทอกซ่น ทำาให้้เก่ดั้อาการอาเจียน ปวดั้ท้อง
และอ่อนเพิลีย
Escherichia coli เป็นแบคทีเรียแกรมลบ มีรูปร่างเป็นท่อนสิ่ั�น ขนาดั้ ๑-๒ ไมโครเมติร
ไม่สิ่ร้างสิ่ปอร์ ไม่ติ้องการออกซ่เจนในการเจร่ญเติ่บโติ อุณห้ภูม่ที�เห้มาะแก่การเจร่ญเติ่บโติ คือ
๓๗-๔๑ องศาเซลเซียสิ่ สิ่ามารถทนติ่อสิ่ภาพิแวดั้ล้อมติ่าง ๆ ไดั้้ดั้ี เชั่่น สิ่ามารถมีชั่ีว่ติอยู่ติามเสิ่ื�อผ้า
และในฝุ้�นละอองไดั้้ห้ลายวัน Escherichia coli เป็นแบคทีเรียก่อโรคในทางเดั้่นอาห้าร ทำาให้้ท้องร่วง
กระเพิาะป่สิ่สิ่าวะอักเสิ่บ และเยื�อหุ้้มสิ่มองอักเสิ่บ
