สำนักราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 30 No. 4 Oct.-Dec. 2005 888 æ√–Õ— ®©√‘ ¬¿“æ¥â “π°“√„™â ¿“…“‰∑¬ „πæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “Õ¬Ÿà À— « ‡¢’ ¬π∂«“¬ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “æ’Ë π“߇∏Õ «à “ çJe voudrais vivre et mourir à vos c ô telettes euh! à vos c ô t é s...é À¡“¬§«“¡«à “ ç©— πª√“√∂π“∑’Ë ®–¡’ ™’ «‘ µ·≈– ‘È π™’ «‘ µµ√߇π◊È Õ´’Ë ‚§√ß ¢Õ߇∏Õ ‡Õâ Õ ! ‡§’ ¬ß¢â “߇∏Õé „πªí ®®ÿ ∫— π°“√· ¥ß‰À«æ√‘ ∫ ¥â “π°“√„™â ¿“…“‰∑¬®–ª√“°Ø™— ¥ √–À«à “ß∑’Ë æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “Õ¬Ÿà - À— «¡’ æ√–√“™¥”√— „π‚Õ°“ µà “ß Ê ‚¥¬‡©æ“–«— π‡©≈‘ ¡æ√–™π¡æ√√…“ ´÷Ë ßºŸâ ‡¢â “‡ΩÑ “∑Ÿ ≈≈–ÕÕß∏ÿ ≈’ æ√–∫“∑ ∂«“¬æ√–æ√™— ¬¡ß§≈√Ÿâ ÷ °‡∫‘ °∫“π À— «‡√“–‚¥¬‡ ¥Á ®æ√–Õ“√¡≥å ¢— π ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ù ∏— 𫓧¡ æ.». ÚıÛ¯ ≥ »“≈“¥ÿ ‘ ¥“≈— ¬ «π®‘ µ√≈¥“ æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “Õ¬Ÿà À— «∑√ß ‡≈à “∂÷ ߧ«“¡§‘ ¥‡°’Ë ¬«°— ∫ ‚§√ß°“√ ·°â ¡≈‘ ß ´÷Ë ß‡°‘ ¥¢÷È πµ—È ß·µà ¬— ß∑√ßæ√– ‡¬“«å ç·°â ¡≈‘ ßé ‡ªì π§”∑’Ë ‰¥â ®“°°“√ °‘ πÕ“À“√¢Õß≈‘ ß ç®”‰¥â ‡¡◊Ë ÕÕ“¬ÿ ı ¢«∫ ¡’ ≈‘ ߇Փ °≈â «¬‰ª„Àâ . ¡— π°Á ‡§’È ¬« ‡§’È ¬« ‡§’È ¬« ·≈â «„ à „π·°â ¡≈‘ ß. µ°≈ß ù‚§√ß°“√ ·°â ¡≈‘ ßû π’È ¡’ ∑’Ë ‡°‘ ¥‡¡◊Ë Õ‡√“Õ“¬ÿ ı ¢«∫. ...é «‘ ∏’ ¥”‡π‘ π°“√‚§√ß°“√·°â ¡≈‘ ß §◊ Õ ç®–µâ Õß∑” ù·°â ¡≈‘ ßû ‡æ◊Ë Õ∑’Ë ®– ‡Õ“πÈ ”π’È ‰ª‡°Á ∫‰«â ‡«≈“πÈ ”∑–‡≈¢÷È π ‰¡à “¡“√∂∑’Ë ®–√–∫“¬ÕÕ°. ‡¡◊Ë Õ‰¡à “¡“√∂√–∫“¬ÕÕ° πÈ ”∑–‡≈°Á ¢÷È π¡“ ¥— π¢÷È π‰ªµ“¡·¡à πÈ ”¢÷È π‰ª‡°◊ Õ∫∂÷ ß Õ¬ÿ ∏¬“ ∑”„Àâ πÈ ”≈¥≈߉¡à ‰¥â . ·≈â « ‡«≈“πÈ ”∑–‡≈≈ß πÈ ”∑’Ë ‡Õà Õ¢÷È π¡“π—È π °Á ‰¡à “¡“√∂∑’Ë ®–°≈— ∫‡¢â “„π·¡à πÈ ” ‡®â “æ√–¬“°Á ∑à «¡µà Õ‰ª. ®÷ ßµâ Õß¡’ ·°â ¡ ≈‘ ß ‡√“欓¬“¡∑’Ë ®–‡Õ“πÈ ”ÕÕ°¡“ ‡¡◊Ë Õ¡’ ‚Õ°“ .é §”«à “ 炧√ß°“√·°â ¡≈‘ ßé ‰¥â · ¥ßÕ— ®©√‘ ¬¿“æ¥â “π°“√„™â ¿“…“ ‰∑¬¢Õßæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “- Õ¬Ÿà À— «§«∫§Ÿà °— ∫æ√–«‘ ®“√≥≠“≥ ∑’Ë ∂Ÿ °µâ Õß„π°“√·°â ªí ≠À“Õÿ ∑°¿— ¬ „πæ◊È π∑’Ë √“∫≈ÿà ¡√‘ ¡·¡à πÈ ”‡®â “æ√–¬“ µ—È ß·µà ¥â “πµ–«— πµ°¢Õß°√ÿ ߇∑æœ ‰ª¬— ß √–∫ÿ √’ æ√–π§√»√’ Õ¬ÿ ∏¬“ ª∑ÿ ¡∏“π’ ¡ÿ ∑√ª√“°“√ ·≈–ππ∑- ∫ÿ √’ §”«à “ çæ√–¥“∫ é „π‚§√ß°“√ æ√–¥“∫ ‰¥â ®“°π‘ ∑“π·≈–«√√≥§¥’ ‰∑¬ ´÷Ë ß°≈à “«∂÷ ßæ√–ƒÂ…’ À√◊ Õæ√– ¥“∫ «à “ 燪ì πºŸâ ª√– ‘ ∑∏‘Ï ª√– “∑ »‘ ≈ª«‘ ∑¬“Õ— π‡ªì π«‘ ™“™’ æ·°à ≈Ÿ °»‘ …¬å ∑’Ë ¥—È π¥â π¡“À“¥â «¬§«“¡µ—È ß„®®√‘ ß Õ¬“°‡≈à “‡√’ ¬π«‘ ™“ (ÚıÙ¯, æ≈— ß·Àà ß ·ºà 𥑠π π«¡‘ π∑√¡À“√“™“ ”π— ° ß“π‡ √‘ ¡ √⠓߇հ≈— °…≥å ¢Õß™“µ‘ Àπâ “ Ò¯Û-Ò¯Ù) ‡ªì π™◊Ë Õ∑’Ë Õ¥ §≈â Õß°— ∫‚§√ß°“√„Àâ §«“¡√Ÿâ ·≈–°“√ »÷ °…“„πæ√–√“™ª√– ߧå ∑√ßæ√– °√ÿ ≥“‚ª√¥‡°≈â “‚ª√¥°√–À¡à Õ¡ „Àâ ®— ¥µ—È ß¢÷È π‡¡◊Ë Õ æ.». ÚıÒ˘ ç®— ¥ °“√»÷ °…“„Àâ ·°à ∫ÿ §§≈∑—Ë «‰ª‰¡à ®”°— ¥ ‡æ» «— ¬ ·≈–«ÿ ≤‘ §«“¡√Ÿâ À√◊ Õ∞“π– À≈“¬§π¡“®“°§√Õ∫§√— «¬“°®π ·≈–¡’ ªí ≠À“ ∫⠓߇ªì π∑À“√ µ”√«® æ≈‡√◊ Õπ∑’Ë ºà “π»÷ ° ·≈–∑ÿ ææ≈¿“æ ‰¡à “¡“√∂‡¢â “‡√’ ¬π„π‚√߇√’ ¬π Õ“™’ «»÷ °…“∑—Ë «‰ª ‚¥¬§√Ÿ ºŸâ Ωñ °‡ªì π Õ“ “ ¡— §√∑—È ß ‘È πé (∑’Ë ‡¥’ ¬«°— π Àπâ “ Ò¯Û) ◊ ∫‡π◊Ë Õß®“°°“√§‘ ¥™◊Ë Õ‡æ◊Ë Õ π”¡“‡≈à π πÿ °¥— ß°≈à “« ‰¥â ‡°‘ ¥™◊Ë Õ µà “ß Ê ∑—È ß∑’Ë ‡ªì π∑“ß°“√·≈–‰¡à ‡ªì π ∑“ß°“√´÷Ë ßæ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “- Õ¬Ÿà À— «∑√ߧ‘ ¥¢÷È π „πæ√–√“™π‘ æπ∏å ‡√◊Ë Õß æ√–¡À“™π° (ÚıÛ˘ æ‘ ¡æå §√—È ß∑’Ë Ò) ∑√ߧ‘ ¥§”„À¡à ‡æ◊Ë Õ„Àâ ¡’ §«“¡À¡“¬µ√ß°— ∫¿“…“Õ— ß°ƒ… ‡™à π the abode of enlightenmenté ·ª≈«à “ ç∑’Ë Õ“»— ¬·Àà ß· ß «à “ßé §”„À¡à ∑’Ë ∑√ߧ‘ ¥‰¥â §◊ Õ ç‚æ∏‘ ¬“≈— ¬é ‡ªì π§”∑’Ë ‡¢â “„®ßà “¬ ÕÕ°‡ ’ ¬ßßà “¬ øí ߧÿâ πÀŸ ¢Õߧπ‰∑¬ ¥â «¬æ√–Õ“√¡≥å ¢— π æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “Õ¬Ÿà À— « ∑√ßæ√–π‘ æπ∏å §”æŸ ¥¢Õßæ√“À¡≥å ¡À“»“≈«à “ çæ√–√“™“ºŸâ ‡ªì π∫— ≥±‘ µ ¢â “ æ√–Õß§å ¬— ß¡’ »‘ …¬å ¥’ ‰«â „®‰¥â ·≈–®– ª√–¥‘ …∞“π ùªŸ ∑–‡≈¬å ¡À“«‘ ™™“≈— ¬û ‰¥â ·πà π®π...é (Àπâ “ ÒÙ ·≈–æ√– ¡À“™π°©∫— ∫°“√å µŸ π Àπâ “ Ò˜, ÒÒ) æ√–∫“∑ ¡‡¥Á ®æ√–‡®â “Õ¬Ÿà À— « ∑√߇≈à π≈â Õ§”ªŸ ∑–‡≈¬å °— ∫ªŸ ∑–‡≈ ·≈–∑√ßÕ∏‘ ∫“¬√Ÿ ª§”‰«â „π‡√◊Ë Õß æ√– ¡À“™π°©∫— ∫°“√å µŸ π«à “ ç¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬ªŸ ∑–‡≈¬å ™◊Ë Õ∑’Ë ∂Ÿ °µâ Õߧ◊ Õ ‚æ∏‘ ¬“≈— ¬ À√◊ Õ‚æ∏¬“≈— ¬ À√◊ Õ‚æ∏“≈— ¬ ·µà √–‚Õ°≈“¬‡ªì π √–ÕŸ é (Àπâ “ ÒÒÚ) ∑√߇≈à π≈â Õ°“√