Page 141 - 45-3
P. 141
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๓ กัันยายน-ธัันวาคม ๒๕๖๓
ศาสตราจารย์์กิิตติคุุณ ดร.สมศักิดิ� ดำารงเลิิศ แลิะคุณะ 133
ผลการทดลองท่�ได้จากปฏิิกิริยาแอมมอกซิิเดชัันของโพรพิล่นไปเป็นอะค์ริโลไนไทรล์
โดยใชั้ตััวเร่งปฏิิกิริยา Cu/Zeolite
ในการดำาเนินงานขั�นที� ๒ นี� คณ์ะผู้้�วิจุัยได�ศึึกษาตัวแปรเห์ม่อนขั�นตอนแรก ค่อ
ผลของอุณหภูมิ นำ�าหนักตััวเร่งปฏิิกิริยา และเวลาท่�ใชั้ทำาปฏิิกิริยาตั่อผลท่�ได้ผลิตัภัณฑ์์
อะค์ริโลไนไทรล์
การปรับเปลี�ยนอุณ์ห์ภ้มิของปฏิิกิริยานั�นควรมีต่อผู้ลได�ของผู้ลิตภัณ์ฑ์์อะคริโลไนไทรล์เห์ม่อน
การทดลองขั�นแรก ดังนั�น ผู้้�วิจุัยจุึงได�เพิ�มอุณ์ห์ภ้มิจุาก ๓๐๐ จุนถึง ๔๕๐ องศึาเซลเซียสั และ
พบว่าโพรพิลีนในปฏิิกิริยามีค่าเพิ�มขึ�นจุากร�อยละ ๖๕ เป็นร�อยละ ๗๓ และผู้ลได�ของผู้ลิตภัณ์ฑ์์
อะคริโลไนไทรล์มีค่าเพิ�มขึ�นจุากร�อยละ ๓ เป็นร�อยละ ๖ ทั�งนี�เน่�องจุากอิทธิพลของการแตกตัวด�วย
พลังงานความร�อนเม่�ออุณ์ห์ภ้มิสั้งขึ�น ทำาให์�โพรพิลีนเกิดปฏิิกิริยาแอมมอกซิเดช้ันได�ดีขึ�น จุึงทำาให์�เกิด
อะคริโลไนไทรล์เพิ�มขึ�น ดังแสัดงในภาพที� ๑๖ แต่เม่�อเทียบกับตัวเร่งปฎีิกิริยา Cu/MBP กับตัวเร่ง
ปฏิิกิริยา Cu/Zeolite พบว่าผู้ลได�ของผู้ลิตภัณ์ฑ์์อะคริโลไนไทรล์มีค่าตำ�ากว่า ซึ�งเป็นผู้ลมาจุากการใช้�
ตัวเร่งปฏิิกิริยา Cu/Zeolite ที�มีค่าการกระจุายตัวของโลห์ะที�น�อย
ผู้้�วิจุัยได�เพิ�มตัวเร่งปฏิิกิริยา Cu/Zeolite จุาก ๑๐ จุนถึง ๓๐ มิลลิกรัม การทำาให์�โพรพิลีน
ในปฏิิกิริยาเพิ�มขึ�นจุากร�อยละ ๖๘ เป็นร�อยละ ๗๒ ดังที�แสัดงไว�ในภาพที� ๑๗ ทั�งนี�เป็นเพราะที�ปริมาณ์
ตัวเร่งปฏิิกิริยาน�อย โพรพิลีนจุะมีโอกาสัในการสััมผู้ัสักับตัวเร่งปฏิิกิริยาน�อย ทำาให์�เกิดไฮโดรคาร์บอน
ขนาดเล็กจุำาพวกมีเทนและอีเทนที�อุณ์ห์ภ้มิสั้งแทนที�จุะได�อะคริโลไนไทรล์
การศึึกษาผู้ลของเวลาที�ใช้�ทำาปฏิิกิริยาต่อผู้ลการผู้ลิตอะคริโลไนไทรล์ คณ์ะผู้้�วิจุัยได�ทำาการ
ทดลองที� ๔๐๐ องศึาเซลเซียสั ความดันแก๊สัโพรพิลีนเริ�มต�นที� ๑ บาร์ และนำ�าห์นักของตัวเร่งปฏิิกิริยา
Cu/Zeolite ที� ๒๕ มิลลิกรัม ได�ผู้ลดังภาพที� ๑๘ ซึ�งแสัดงว่า เม่�อเพิ�มเวลาในการทดลอง การ
เปลี�ยนแปลงโพรพิลีนในปฏิิกิริยาและผู้ลได�ของผู้ลิตภัณ์ฑ์์อะคริโลไนไทรล์มีค่าเก่อบคงตัว ทั�งนี�
เน่�องจุากปฏิิกิริยาแอมมอกซิเดช้ันจุากโพรพิลีนนั�นเกิดขึ�นเร็วมาก จุึงทำาให์�ปฏิิกิริยาแอมมอกซิเดช้ัน
สัิ�นสัุดลงที�จุุดสัมดุล แต่เม่�อเทียบกับตัวเร่งปฎีิกิริยา Cu/MBP กับตัวเร่งปฏิิกิริยา Cu/Zeolite พบว่า
ผู้ลได�ของผู้ลิตภัณ์ฑ์์อะคริโลไนไทรล์มีค่าตำ�ากว่า ซึ�งเป็นผู้ลจุากการใช้�ตัวเร่งปฏิิกิริยา Cu/Zeolite ที�มี
ค่าการกระจุายตัวของโลห์ะน�อยกว่าของตัวเร่งปฏิิกิริยา Cu/MBP
19/1/2565 BE 08:53
_21-0851(114-138)6.indd 133 19/1/2565 BE 08:53
_21-0851(114-138)6.indd 133
