Page 221 - Journal451
P. 221
วารสารราชบััณฑิิตยสภา
ปีีที่่� ๔๕ ฉบัับัที่่� ๑ มกราคม-เมษายน ๒๕๖๓
ดร.วิิยงค์์ กัังวิานศุุภมงค์ล 209
ห้ลักการคือ การทำาให้้สิ่ารระเห้ยเห้ล่านั�นแติกติัวเป็นห้ยดั้ห้รืออนุภาคขนาดั้เล็กในระดั้ับ
นาโนเมติรห้รือไมโครเมติร และถูกห้่อหุ้้มดั้้วยชั่ั�นเปลือกพิอล่เมอร์ ซึ�งอาจเป็นฐ์านชั่ีวภาพิห้รือฐ์าน
สิ่ังเคราะห้์ที�เป็นม่ติรติ่อสิ่่�งมีชั่ีว่ติและสิ่่�งแวดั้ล้อม ชั่ั�นเปลือกพิอล่เมอร์นี�ไดั้้รับการออกแบบมาเป็น
พิ่เศษเพิื�อใชั่้กักเก็บห้รือปล่อยสิ่ารที�ถูกบรรจุอยู่ภายในเปลือกดั้้วยกลไกติ่าง ๆ กัน เชั่่น แรงเชั่่งกล
ความเป็นกรดั้-เบสิ่ อุณห้ภูม่ เพิื�อเพิ่�มสิ่มบัติ่ติ่าง ๆ เชั่่น มีกล่�นห้อม กันยุง กันแมลง ความคงติัวของสิ่ี
การเปลี�ยนแปลงห้รือรักษาอุณห้ภูม่ นาโนแคปซูลห้รือไมโครแคปซูลนี�อาจนำาไปประยุกติ์กับ
ผล่ติภัณฑ์์สิ่่�งทอไดั้้ดั้้วยกระบวนการติกแติ่งสิ่ำาเร็จห้รือการผสิ่มในเสิ่้นใย (ภาพิที� ๑๔) และติัวอย่าง
ผล่ติภัณฑ์์ที�มีการประยุกติ์ดั้้วยเทคโนโลยีนาโนและไมโครเอนแคปซูเลชั่ัน เชั่่น แคปซูลกักเก็บห้ัว
นำ�าห้อมในนำ�ายาปรับผ้านุ่มเพิื�อทำาให้้เสิ่ื�อผ้าห้อมยาวนานขึ�น แคปซูลกักเก็บสิ่ารติะไคร้ห้อมเพิื�อ
กันยุง แคปซูลกักเก็บสิ่ารเปลี�ยนวัฏิภาคเพิื�อรักษาอุณห้ภูม่ในเสิ่ื�อกันห้นาว
ภาพท่� ๑๔ ภาพิถ่ายจากกล้องจุลทรรศน์อ่เล็กติรอนแบบสิ่่องกราดั้แสิ่ดั้งสิ่ัณฐ์านว่ทยาของ
(ก) เสิ่้นใยที�ไดั้้รับการติกแติ่งสิ่ำาเร็จดั้้วยไมโครแคปซูล และ (ข) ภาคติัดั้ขวางของเสิ่้นใยที�มีการ
ใสิ่่ไมโครแคปซูลภายในเสิ่้นใย
ท่�มา : H. Liu et al., 2019
นอกจากเทคโนโลยีนาโนและไมโครเอนแคปซูเลชั่ันแล้ว ยังมีเทคโนโลยีการกักเก็บและการ
ปล่อยสิ่ารสิ่ำาคัญในอีกรูปแบบห้นึ�งที�สิ่ามารถนำามาประยุกติ์กับอุติสิ่าห้กรรมสิ่่�งทอ เพิื�อเพิ่�มห้รือ
ปรับปรุงสิ่มบัติ่บางประการ เชั่่น มีกล่�นห้อม ไล่แมลง ยับยั�งแบคทีเรีย และดัู้ดั้ซับกล่�นที�ไม่พิึงประสิ่งค์
เชั่่น กล่�นติัว กล่�นอาห้าร กล่าวคือ การใชั่้บีติาไซโคลเดั้กซ์ทร่น (β-cyclodextrin) โมเลกุลของ
บัีตา-ไซโคลเดั้กซ์ทร่นประกอบดั้้วยห้น่วยกลูโคสิ่ ๗ โมเลกุลเรียงติ่อกันเป็นวงกลม (Bezerra et al.,
2020) กลไกการทำางานของบีติาไซโคลเดั้กซ์ทร่นเป็นดั้ังที�แสิ่ดั้งในภาพิที� ๑๕ บร่เวณติัวกลางที�มี