สำนักราชบัณฑิตยสภา

783 ¬ß§å «‘ ¡≈ ‡≈≥∫ÿ √’ , ™π¡å ∑‘ µ“ √— µπ°ÿ ≈ ªï ∑’Ë ÛÚ ©∫— ∫∑’Ë Ù µ.§.-∏.§. Úıı «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π °“√®”≈Õß°√–∫«π°“√ à ßºà “π — ≠≠“≥¢Õ߇´≈≈å ¡’ ™’ «‘ µ* ¬ß§å «‘ ¡≈ ‡≈≥∫ÿ √’ ** √“™∫— ≥±‘ µ ”π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ™π¡å ∑‘ µ“ √— µπ°ÿ ≈** * ∫√√¬“¬„π°“√ª√–™ÿ ¡ ”π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë Ò æƒ»®‘ °“¬π æ.». ÚıÙ˘ ** ¿“§«‘ ™“§≥‘ µ»“ µ√å §≥–«‘ ∑¬“»“ µ√å ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬¡À‘ ¥≈ ∫∑§— ¥¬à Õ ∫∑§«“¡π’È · ¥ßº≈¢Õß°“√ √â “ß·≈–«‘ ‡§√“–Àå ·∫∫®”≈ÕߢÕß«‘ ∂’ ∑“ß°“√ à ß — ≠≠“≥∑’Ë ‡°’Ë ¬«°— ∫ µ— «√— ∫ (receptor) ∫πº‘ «¢Õ߇´≈≈å ·≈–¡’ ‚ª√µ’ π®’ ‡ªì πµ— «°≈“ß °√–∫«π°“√π’È “¡“√∂®”≈Õ߉¥â ¥â «¬ ¡°“√ action diffusion Ú ¡°“√ ´÷Ë ß‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫ŒÕ√å ‚¡π°√–µÿâ π·≈–µ— «Àâ “¡ ºŸâ «‘ ®— ¬„™â °“√«‘ ‡§√“–Àå ·∫∫§«“¡ ‡ ∂’ ¬√‰¡à ‡™‘ ߇ â π ´÷Ë ß∑”„Àâ §â πæ∫§«“¡ — ¡æ— π∏å √–À«à “ßæ“√“¡‘ ‡µÕ√å µà “ßÊ ¢Õß√–∫∫ °— ∫°“√‡√’ ¬ßµ— «°— π¢Õß hormone coupled receptors (HCR) ∫πº‘ «¢Õ߇´≈≈å ∑’Ë ®–∑”„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡‡¢â “„®∑’Ë ¥’ ¢÷È π‡°’Ë ¬«°— ∫°“√∑”ß“π ∑’Ë ª√°µ‘ À√◊ Õº‘ ¥ª√°µ‘ ¿“¬„π«‘ ∂’ ∑“ß°“√ à ß — ≠≠“≥ Õ— π‡°’Ë ¬«‚¬ß°— ∫Õ“°“√¢Õß‚√§µà “ßÊ ¡“°¡“¬ §” ”§— ≠ : ·∫∫®”≈Õß∑“ߧ≥‘ µ»“ µ√å , «‘ ∏’ °“√ à ß — ≠≠“≥, °“√‡√’ ¬ßµ— «·∫∫∑— «√‘ ß, °“√«‘ ‡§√“–Àå §«“¡ ‡ ∂’ ¬√‰¡à ‡™‘ ߇ â π Ò. ∫∑π” °“√ à ß — ≠≠“≥‡°‘ ¥¢÷È π®“°ªØ‘ °‘ √‘ ¬“√–À«à “ßµ— «√— ∫ (receptor) °— ∫ŒÕ√å ‚¡π ∑”„Àâ ‡°‘ ¥°“√µÕ∫ πÕ߇™‘ ß™’ «¿“æ ∫“ߪ√–°“√¿“¬„πÀ√◊ Õ√Õ∫ Ê ‡´≈≈å √–∫∫°“√ ◊Ë Õ “√À√◊ Õ°“√ à ß — ≠≠“≥¡’ Ù √–∫∫ √–∫∫¥—È ß‡¥‘ ¡§◊ Õ√–∫∫∑’Ë µà Õ¡ À≈—Ë ßŒÕ√å ‚¡π‡¢â “ Ÿà °√–· ‡≈◊ Õ¥ ∑”„Àâ ŒÕ√å ‚¡π “¡“√∂‡¥‘ π∑“߉ª∂÷ ߇´≈≈å ‡ªÑ “À¡“¬∑’Ë Õ¬Ÿà Àà “ßÕÕ°‰ª‰¥â à «π„π√–∫∫ paracrine ŒÕ√å ‚¡π®–·æ√à (diffuse) ‰ª∂÷ ß®ÿ ¥‡ªÑ “À¡“¬∑’Ë Õ¬Ÿà ‰¡à ‰°≈π— ° „π¢≥–∑’Ë √–∫∫ autocrine ‡ªì π√–∫∫∑’Ë ‡´≈≈å ∑’Ë À≈—Ë ßŒÕ√å ‚¡π°— ∫‡´≈≈å ‡ªÑ “À¡“¬‡ªì π‡´≈≈å ‡¥’ ¬«°— π √–∫∫∑’Ë Ù ‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫ “√ à ßºà “πª√– “∑ (neurotransmitter) ´÷Ë ß∂Ÿ °À≈—Ë ß‚¥¬„¬ª√– “∑π”ÕÕ° (axon) ·≈–·æ√à ºà “π®ÿ ¥ª√– “πª√– “∑ (synapse) ‰ª Ÿà ‡´≈≈å √— ∫∑’Ë Õ¬Ÿà ¢â “߇§’ ¬ß √–∫∫°“√ à ß — ≠≠“≥¢Õ߇´≈≈å ∑’Ë ∑”ß“πÕ¬à “ßª√°µ‘ ¡’ §«“¡ ”§— ≠¬‘Ë ßµà Õ°“√¥”√ß™’ «‘ µ¢Õß ‘Ë ß¡’ ™’ «‘ µ °“√∑”ß“π ∑’Ë º‘ ¥ª√°µ‘ 𔉪 Ÿà ‚√§µà “ß Ê ‰¥â ¡“°¡“¬ ¥— ßπ—È π §«“¡‡¢â “„®‡ªì πÕ¬à “ß¥’ ‡°’Ë ¬«°— ∫√–∫∫¥— ß°≈à “« ®÷ ߇ªì πÀ— «¢â Õ«‘ ®— ¬∑’Ë ¡’ ºŸâ „Àâ §«“¡ π„®‡ªì πÕ¬à “ß¬‘Ë ß„πªí ®®ÿ ∫— π Ò, Ú, Û Ú. °“√ √â “ß·∫∫®”≈Õß µ— «¥”‡π‘ π°“√ ”§— ≠„π«‘ ∂’ ∑“ß°“√ à ß — ≠≠“≥ §◊ Õ ‚ª√µ’ π®’ ‡¡◊Ë Õµ— «√— ∫ [∑’Ë ¡’ §«“¡Àπ“·πà π R(t)] ∫πº‘ «‡´≈≈å ∂Ÿ °®— ∫‚¥¬ŒÕ√å ‚¡π ®–¡’ °“√‡ª≈’Ë ¬π·ª≈ß„Àâ ‚ª√µ’ π®’ ‡¢â “ª√–™‘ ¥°— ∫µ— «√— ∫ ‚ª√µ’ π®’ ª√–°Õ∫¥â «¬Àπà «¬¬à Õ¬ Û Àπà «¬