สำนักราชบัณฑิตยสภา

«“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ‘ √‘ «— ≤πå «ß…å »‘ √‘‘ ·≈–§≥– 805 ªï ∑’Ë ÛÚ ©∫— ∫∑’Ë Ù µ.§.-∏.§. Úıı §«“¡À≈“°À≈“¬ ¢Õß¿“…“º÷È ß* ‘ √‘ «— ≤πå «ß…å »‘ √‘ ¿“§’ ¡“™‘ ° ”π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ÿ √’ √— µπå ‡¥’Ë ¬««“≥‘ ™¬å ** ∑‘ æ¬å «√√≥ √√æ — µ¬å ** * ∫√√¬“¬„π°“√ª√–™ÿ ¡ ”π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ‡¡◊Ë Õ«— π∑’Ë ÚÒ °ÿ ¡¿“æ— π∏å æ.». Úıı ** »Ÿ π¬å ‡™’Ë ¬«™“≠‡©æ“–∑“ß¥â “π°’ Ø«‘ ∑¬“œ ¿“§«‘ ™“™’ ««‘ ∑¬“ §≥–«‘ ∑¬“»“ µ√å ®ÿ Ó≈ß°√≥å ¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬ °√ÿ ߇∑æœ ÒÛÛ ∫∑§— ¥¬à Õ ¿“…“°“√‡µâ π¢Õߺ÷È ß¡’ §«“¡ ”§— ≠„π°“√ ◊Ë Õ “√∑”§«“¡‡¢â “„®„π‡™‘ ß惵‘ °√√¡·≈–‡°’Ë ¬«°— ∫¢—È πµÕπ ¢Õß«‘ «— ≤π“°“√„πº÷È ß·µà ≈–™π‘ ¥ √–À«à “ß°“√‡µâ πº÷È ß®–¬◊Ë π à «π∑â Õß·≈– à “¬‰ª¡“Õ¬à “ß·√ß „πº÷È ß∑’Ë √â “ß√«ß√— ß ·∫∫™—È π‡¥’ ¬« ‡™à π º÷È ßÀ≈«ß ®–¡’ °“√ —Ë πªï °¥â «¬ °“√‡§≈◊Ë Õπ∑’Ë „π™à «ß‡«≈“∑’Ë ‡µâ π‚¥¬°“√«‘Ë ß à “¬∑â ÕߢÕߺ÷È ß (waggle run) ¡’ §«“¡ — ¡æ— π∏å °— ∫√–¬–∑“ߢÕ߇ªÑ “À¡“¬·≈–µ”·Àπà ߢÕßÕ“À“√ ´÷Ë ß “¡“√∂„™â ª√–¡“≥ ™à «ß√–¬–∑“ß„π°“√À“Õ“À“√ º÷È ß„™â °“√∂Õ¥√À— ®“°¡ÿ ¡¢Õß°“√‡§≈◊Ë Õπ∑’Ë „π™à «ß‡«≈“∑’Ë ‡µâ π°— ∫µ”·Àπà ß ¢Õߥ«ßÕ“∑‘ µ¬å „π¢≥–π—È πÊ „πº÷È ß¡‘È ¡ °“√‡µâ π‡°‘ ¥¢÷È π∑’Ë √–π“∫µÕπ∫π¢ÕßÀ— «√— ß ‚¥¬„™â µ”·Àπà ß°“√«‘Ë ß ¢Õߺ÷È ß ·≈–¥«ßÕ“∑‘ µ¬å ‡ªì πµ— «∫à ß™’È ∑‘ »∑“ß·À≈à ßÕ“À“√‚¥¬µ√ß à «πº÷È ß™π‘ ¥Õ◊Ë πÊ °“√‡µâ π‡°‘ ¥¢÷È π„π √–π“∫·π«µ—È ß ‚¥¬¡ÿ ¡∑’Ë ‡°‘ ¥®“°°“√‡§≈◊Ë Õπ∑’Ë „π™à «ß‡«≈“∑’Ë ‡µâ π‡ªì π·π«∫Õ°µ”·Àπà ߢÕß·À≈à ßÕ“À“√ ‚¥¬„™â µ”·Àπà ߥ«ßÕ“∑‘ µ¬å „π‡«≈“π—È π‡ªì π·π«µ—È ß©“° °“√‡µâ π¢Õߺ÷È ß∑ÿ °™π‘ ¥¡’ °“√„™â ‡ ’ ¬ß‡¢â “™à «¬¥â «¬ ´÷Ë ß‡ªì πª√–‚¬™πå ∑”„Àâ º÷È ßµ— «Õ◊Ë π “¡“√∂√— ∫√Ÿâ ‰¥â „π∑’Ë ¡◊ ¥ §” ”§— ≠ : ¿“…“º÷È ß, º÷È ß‡µâ π√”, §«“¡À≈“°À≈“¬ ∫∑π” ¿“…“°“√‡µâ π¢Õߺ÷È ß¡’ §«“¡ ”§— ≠µà Õ°“√ ◊Ë Õ “√¢Õߺ÷È ß‡À¡◊ Õπ °— ∫¿“…“‡ ’ ¬ß„π — µ«å ™—È π Ÿ ß ¿“…“ °“√‡µâ π°à Õ„Àâ ‡°‘ ¥§«“¡ ”‡√Á ®„π°“√ ∫‘ πÕÕ°À“Õ“À“√¢Õߺ÷È ß ‡π◊Ë Õß®“° º÷È ß‡ªì π·¡≈ß — ߧ¡ Õ¬Ÿà √à «¡°— πÀ≈“¬ æ— πµ— «‡ªì π — ß§¡√— ߺ÷È ß À“°º÷È ß∑’Ë ∑” Àπâ “∑’Ë ÕÕ°À“Õ“À“√ (forager) æ∫ ·À≈à ßÕ“À“√∑’Ë ¡’ §«“¡Õÿ ¥¡ ¡∫Ÿ √≥å ‡¡◊Ë Õ°≈— ∫‡¢â “¡“∑’Ë √— ß®–· ¥ß°“√ ◊Ë Õ “√‚¥¬°“√‡µâ π√”‡æ◊Ë Õ∫Õ°„Àâ º÷È ß µ— «Õ◊Ë π¿“¬„π√— ߉¥â √— ∫√Ÿâ ·≈–‡ªì π°“√ °√–µÿâ π„Àâ ÕÕ°‰ª§â πÀ“·À≈à ßÕ“À“√ µ“¡∑’Ë º÷È ßµ— «·√°‰ªæ∫ ¢â Õ¡Ÿ ≈‡°’Ë ¬« °— ∫√–¬–∑“ß·≈–µ”·Àπà ߢÕß·À≈à ß Õ“À“√‡ªÑ “À¡“¬‰¥â ®“°°“√∂Õ¥√À— ®“°°“√‡µâ π√” º÷È ß„π√— ß∑’Ë ¬— ߉¡à ‰¥â ÕÕ°‰ªÀ“Õ“À“√ “¡“√∂Õà “π√À— ·≈–„™â ¢â Õ¡Ÿ ≈∑’Ë ‰¥â π’È ™à «¬À“·À≈à ß Õ“À“√µ“¡µ”·Àπà ß∑’Ë ‰¥â ·®â ß°— π‰«â ‰¥â (Frisch, 1967) §“√å ≈ øÕπ ø√‘ ´å (Karl von Frisch) π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å ™“«‡¬Õ√¡— π §◊ ÕºŸâ ∑’Ë §â πæ∫·≈–Õ∏‘ ∫“¬‡°’Ë ¬«°— ∫ ¿“…“°“√‡µâ π√”¢Õߺ÷È ß‡ªì π∫ÿ §§≈·√° ·≈–®“°°“√§â πæ∫π’È ∑”„Àâ §“√å ≈ øÕπ ø√‘ ´å ‰¥â √— ∫√“ß«— ≈‚π‡∫≈„π §.». Ò˘˜Û ‚¥¬°Æ‡°≥±å ·≈–À≈— ° °“√¢Õß¿“…“°“√‡µâ π√”¢Õߺ÷È ß¡’