สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

136 กวีวัจน์วรรณนา ขุนแผน ขุนช้างไปกราบทูลฟ้องร้องจนเกิดเป็นคดีความใหญ่โต พระ พันวษาจึงให้นางวันทองเลือกว่าจะอยู่กับขุนช้าง ขุนแผน หรือพระไวย แต่นางเลือกไม่ได้ท� ำให้พระพันวษากริ้วและสั่งประหารชีวิตนางวันทอง เป็นอันสิ้นสุดความรักสามเส้าระหว่างขุนแผน นางวันทอง และขุนช้าง เนื้อเรื่องช่วงหลังของเสภาขุนช้างขุนแผนเป็นเรื่องราวของรุ่นลูกขุน แผนคือพระไวย (พลายงาม) และพลายชุมพล (ลูกของขุนแผนกับ นางแก้วกิริยา) และกล่าวถึงเรื่องรักสามเส้าของพระไวย นางศรีมาลา กับนางสร้อยฟ้าว่า นางสร้อยฟ้าภรรยาน้อยให้เถรขวาดท� ำเสน่ห์จน พระไวยหลงฟั่นเฟือนท� ำร้ายนางศรีมาลาภรรยาหลวงกับพลายชุมพล น้องชาย พลายชุมพลจับเสน่ห์นางสร้อยฟ้าได้และแก้ไขให้พระไวยฟื้น คืนสติ นางจึงถูกขับออกจากอยุธยา ต่อมาเถรขวาดคิดแค้น จึงแปลง เป็นจระเข้เข้ามาก่อความวุ่นวายในเมืองกรุง แต่ถูกพลายชุมพลจับได้ และถูกตัดสินประหารชีวิต วรรคทองที่ยกมานี้อยู่ในเนื้อเรื่องตอนพลายแก้วซึ่งก� ำลังบวชเณร อยู่ได้พบรักกับนางพิม จึงขอให้นางสายทองผู้เป็นพี่เลี้ยงเป็นแม่สื่อ ให้ ท� ำให้พลายแก้วได้พลอดรักและลอบมีความสัมพันธ์ลึกซึ้งกับนาง ความหมายของวรรคทอง วรรคทองนี้เป็นค� ำพูดของนางพิมกล่าวอ้อนวอนและเตือนสติ พลายแก้วที่ก� ำลังเล้าโลมนางด้วยความเสน่หาว่า ตัวนางมิใช่สินค้า ที่วางขายอยู่ตามทางให้ผู้อื่นมาเลือกชมได้ตามใจ การที่พลายแก้ว มาเล้าโลมนางที่กลางไร่ฝ้ายเช่นนี้จึงเป็นสิ่งที่ไม่สมควร นางจึงขอให้ พลายแก้วอดใจและกลับไปเสียก่อน เพราะมีแต่การอดข้าวปลาอาหาร เท่านั้นที่ท� ำให้สิ้นชีวิต ส่วนการร� ำงับอดความเสน่หานั้นไม่ท� ำให้ถึงกับ ตายนางพิมว่าแล้วก็ก้มลงซบหน้าร้องไห้อยู่กับตักของพลายแก้ว พลาง ไหว้อ้อนวอนขอให้พลายแก้วปล่อยนางเสีย �������������� 5 of 5_140809_CC.indd 136 8/8/2557 BE 3:09 PM