สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

80 อนุสรณ์ในการพระราชทานเพลิงศพ ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร ก� ำลังอังคาร ท่านท้าวมัฆวาน บอกไว้โดยหมาย จันทร์ปลอดมัธยม เล่ห์ลมอุบาย ยามเจ้าฤๅสาย เที่ยงแท้สัตย์จริง. อาทิตย์คือใส ก� ำหนดลงไว้ อย่าได้ยุ่งยิ่ง ตรองให้เห็นเงื่อน อย่าเชือนประวิง ถูกแน่แท้จริง อย่าได้ สงสัย. ถ้าดูสู้กัน เล็งดูยามนั้น จะเป็นฉันใด ถ้าด� ำอยู่หลัง เบื้องหน้ายามใส ว่าเขาจักได้ เราแพ้เสียคน. ถ้าด� ำอยู่หน้า ยามใสโสภา อยู่หลังเป็นต้น เขาแพ้กุมเอา ยุบยับอับเฉา ฝ่ายเรามีชัย อับในท� ำเนา. ถ้าข้าศึกมา เรือนด� ำอยู่หน้า ศึกมาถึงเรา ถ้าใสอยู่หน้า มาแล้วกลับเล่า หน้าปลอดจักเปล่า ถ้าเจ็บ อย่าฟัง. คนมากเท่าใด ถ้าหน้าด� ำไซร้ คนมากโดยหวัง ถ้าว่าหน้าใส คนน้อยอย่าฟัง ถ้าปลอดอย่าหวัง หาไม่ สักคน. คนหาญหรือขลาด หน้าด� ำสามารถ เรี่ยวแรงแสนกล หน้าใสพอดี บ่มีฤทธิรณ หน้าปลอดอ� ำพน ว่าชายเหมือนหญิง ถืออันใดมา หน้าด� ำโสภา ถือสาตราจริง หน้าใสถือไม้ มาได้สักสิ่ง หน้าปลอดประวิง ว่ามือเปล่ามา. ว่าสูงหรือต�่ ำ หน้าด� ำควรจ� ำ ว่าสูงโสภา หน้าใสปานกลาง ปลอดต�่ ำหนักหนา ทายตามเวลา ยามเจ้าไตรตรึงส์. ว่างามมิงาม หน้าด� ำอย่าขาม ว่างามบ่ถึง หน้าใสงามนัก หน้าปลอดพอพึง ยามเจ้าไตรตรึงส์ อย่าได้สงกา. ว่าหนุ่มหรือแก่ หน้าด� ำนั้นแล ว่าแก่ชรา หน้าใสกลางคน ปลอดเด็กหนักหนา ประดินเวลา แม่นแล้วจึงทาย. คนผอมหรือพี หน้าด� ำมีศรี ว่าพีพ่วงกาย หน้าใสพอดี ฉวีเฉิดฉาย หน้าปลอดเร่งทาย ว่าผอมเสียศรี. ด� ำแดงหรือขาว หน้าด� ำควรกล่าว ว่าด� ำอัปรีย์ หน้าใสด� ำแดง เป็นแสงมีศรี หน้าปลอดขาวดี เที่ยงแท้โดยถวิล. ต้นลงหรือปลาย หน้าด� ำเร่งทาย ว่าปลายลงดิน หน้าใสปลายขึ้น ต้นลงอาจิณ หน้าปลอดเร่งถวิล ว่านอนราบลง. สุกหรือดิบห่าม หน้าด� ำอย่าขาม ว่าสุกโดยตรง หน้าใสห่ามแท้ ทายแต่โดยตรง หน้าปลอดเร่ง ปลง ว่าดิบหนักหนา. ว่าหญิงหรือชาย หน้าด� ำเร่งทาย ว่าชายละหนา หน้าใสบัณฑิตย์ พึงพิศโสภา หน้าปลอดทายว่า หญิงงามโดยหมาย.