สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

25 อนุสรณ์ในการพระราชทานเพลิงศพ ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร ค� ำไว้อาลัย ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร ของนายกราชบัณฑิตยสภา ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร อดีตนายกราชบัณฑิตยสถาน (พ.ศ. ๒๕๔๒–๒๕๔๔) ราชบัณฑิต ประเภทวิชาประวัติศาสตร์ สาขาวิชาโบราณคดี ส� ำนักธรรมศาสตร์และการเมือง ราชบัณฑิตยสภา ท่านเป็นราชบัณฑิตอาวุโสที่มีคุณูปการอเนกอนันต์ต่อราชบัณฑิตยสภาและส� ำนักงานราชบัณฑิตยสภา เป็นบุคคลตัวอย่างทั้งในเรื่องวิชาการและวัตรปฏิบัติอันงดงาม ในทางวิชาการ ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร ได้รับยกย่องอย่างกว้างขวางว่าเป็นผู้รอบรู้ ในสรรพวิชา อาทิ ด้านสถิติ โบราณคดี ประวัติศาสตร์ จารึก ไทยศึกษา ผลงานของท่านมีผู้น� ำไปศึกษา และอ้างอิงอย่างแพร่หลาย นอกจากนี้ ท่านยังมีส่วนร่วมให้ความคิดเห็นและข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์ ในการประชุมวิชาการของส� ำนักงานราชบัณฑิตยสภาหลายคณะ เช่น คณะกรรมการช� ำระพจนานุกรม คณะกรรมการจัดท� ำพจนานุกรมโบราณศัพท์ คณะกรรมการช� ำระและศึกษากฎหมายไทยโบราณ ท่านเป็นอาจารย์สอนสถิติให้แก่นักศึกษาในสถาบันอุดมศึกษาหลายสถาบัน เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๒ ผมได้มีโอกาสเรียนกับท่านในวิชาชีวสถิติ เมื่อครั้งเป็นนักศึกษาเตรียมแพทย์ คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดล ท่านเคยบอกว่า สมองจะดีต้องให้สมองท� ำงานอยู่ตลอดเวลา วิธีการหนึ่งที่อาจารย์ ชอบท� ำอยู่บ่อย ๆ คือการบวกเลขทะเบียนรถที่เห็นอยู่ตรงหน้า จากเลขสี่หลักบวกให้เหลือหลักเดียวด้วย เวลาที่น้อยที่สุด เช่น ถ้าเห็นเลข ๖๒๓๔ ก็ตอบได้ทันทีว่า ๖ เพราะเลข ๖ กับเลข ๓ คือ ๙ ก็จะเหลือเลข ๒ กับเลข ๔ คือค� ำตอบเท่ากับ ๖ เคล็ดลับก็แค่จ� ำให้คล่องว่าเลขแต่ละตัวบวกกันได้เท่าใด ไม่ต้องยกนิ้ว ขึ้นมานับ ท� ำบ่อย ๆ สนุกได้ฝึกสมองไปในตัว นอกจากนี้ ท่านยังเคยบอกอยู่เสมอว่า พอตื่นขึ้นมาก็จะ นึกอยู่ทุกวันว่าจะท� ำอะไรให้ประเทศชาติได้บ้าง ถ้าวันนี้ท� ำอะไรไปแล้ว พรุ่งนี้จะท� ำอย่างไรให้ดีกว่านี้ ซึ่งเป็นสิ่งที่น่าประทับใจมาก ถือเป็นแบบอย่างที่ดีของคนไทยที่จะต้องนึกถึงส่วนรวมเป็นอันดับแรก การจากไปของศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร ท� ำให้รู้สึกใจหายและเสียดาย เพราะท่านเป็น ราชบัณฑิตอาวุโสที่มีคุณูปการต่อกิจกรรมของส� ำนักงานราชบัณฑิตยสภาเป็นอย่างมาก นอกจากจะเป็น ผู้ที่ทุกคนเคารพรักและนับถือแล้ว ท่านยังเป็นต้นแบบของวัตรปฏิบัติอันดีงามหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นความ อ่อนน้อมถ่อมตน ไม่ถือตัว ความสมถะ ความขยันหมั่นเพียร สนใจใฝ่รู้อยู่เสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการ ค� ำนึงถึงประโยชน์ส่วนรวมก่อนประโยชน์ส่วนตน ท่านเป็นกรรมการวิชาการของส� ำนักงานราชบัณฑิตยสภา ในหลายคณะ เป็นผู้ที่มีความสนใจและมีความรู้ในสรรพวิชาทั้งทางกว้างและทางลึกมากมาย ยากจะ